ปัญหาการใช้มาตรการบังคับเจ้าหน้าที่กรณีการทำละเมิดตามพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539
Article Sidebar
เผยแพร่แล้ว:
เม.ย. 30, 2018
คำสำคัญ:
ผู้กระทำละเมิด เจ้าหน้าที่ของรัฐ มาตรการบังคับทางปกครอง
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาเรื่อง ปัญหาการใช้มาตรการบังคับเจ้าหน้าที่กรณีการทำละเมิดตามพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 นี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาแนวคิดทฤษฎีและหลักการบังคับทางปกครองและหลักกฎหมายของไทยและต่างประเทศที่ให้อำนาจในการดำเนินการกับเจ้าหน้าที่ผู้กระทำละเมิดและไม่ปฏิบัติตามคำสั่งทางปกครอง (2) ศึกษาแนวคิดทฤษฎีและหลักกฎหมายในการใช้มาตรการบังคับทางปกครองตามพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 และการใช้บังคับมาตรการบังคับทางปกครองกับเจ้าหน้าที่ตามพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 (3) เพื่อศึกษาวิเคราะห์เกี่ยวกับกระบวนการบังคับทางปกครองของเจ้าหน้าที่โดยหน่วยงานของรัฐศึกษาเปรียบเทียบกับการใช้สิทธิฟ้องคดีต่อศาลเพื่อให้มีคำบังคับให้เจ้าหน้าที่ผู้กระทำละเมิดปฏิบัติตามคำสั่ง และปัญหาข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้อง (4) เพื่อเสนอแนะแนวทางแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับการใช้มาตรการบังคับทางปกครองแก่เจ้าหน้าที่ผู้กระทำละเมิดที่อยู่ภายใต้บังคับของคำสั่งทางปกครองและบุคคลภายนอกที่ได้รับผลกระทบจากการใช้มาตรการบังคับทางปกครอง
จากการศึกษาพบว่า ปัญหาการใช้มาตรการบังคับทางปกครองกับเจ้าหน้าที่ของรัฐตามคำสั่งให้ชดใช้ค่าเสียหายที่เกิดจากการกระทำละเมิดที่เจ้าหน้าที่ต้องรับผิดตามพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 นั้น สืบเนื่องจากบางหน่วยงานของรัฐไม่สามารถใช้มาตรการบังคับทางปกครองกับเจ้าหน้าที่ให้บรรลุผลตามคำสั่งดังกล่าวได้ หน่วยงานของรัฐจึงยื่นฟ้องต่อศาลปกครองเพื่อขอให้ศาลมีคำบังคับเรื่องมาตรการบังคับทางปกครองเพื่อใช้บังคับกับเจ้าหน้าที่ที่กระทำละเมิดจึงทำให้เกิดความล่าช้า จึงขอเสนอแนะแนวทางแก้ไขดังนี้ (1) หน่วยงานของรัฐต้องใช้มาตรการบังคับทางปกครองก่อนฟ้องคดีต่อศาล (2) จัดทำระเบียบกลางในการใช้มาตรการบังคับทางปกรอง (3) แก้ไขกฎหมายและจัดทำระเบียบปฏิบัติการใช้มาตรการบังคับทางปกครอง (4) จัดตั้งหน่วยงานกลางเพื่อใช้มาตรการบังคับทางปกครอง (5) จัดทำข้อตกลงระหว่างหน่วยงานของรัฐเพื่อใช้มาตรการบังคับทางปกครอง
Article Details
รูปแบบการอ้างอิง
ศรีประเสริฐ ก. (2018). ปัญหาการใช้มาตรการบังคับเจ้าหน้าที่กรณีการทำละเมิดตามพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539. วารสารกระบวนการยุติธรรม, 11(1), 1–23. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/JTJS/article/view/246921
ประเภทบทความ
บทความวิจัย
ต้นฉบับที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารกระบวนการยุติธรรม แต่ความคิดเห็นที่ปรากฏในเนื้อหาของบทความในวารสารกระบวนการยุติธรรม ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนแต่เพียงผู้เดียว
เอกสารอ้างอิง
กมลกานต์ ศรสุวรรณ เกวลี มโนภินิเวศ และศรีรัตน์ งานนิสัย. (2552).
รายงานวิจัยเรื่อง สภาพปัญหาและแนวทางแก้ไขเกี่ยวกับการบังคับทางปกครอง ตามพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา กรุงเทพมหานคร : สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา.
กมลชัย รัตนสกาววงศ์. (2524). กฎหมายปกครอง กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์วิญญูชน.
กมลชัย รัตนสกาววงศ์. (2537). พื้นฐานความรู้ทั่วไปหลักกฎหมายปกครองเยอรมนี กรุงเทพมหานคร : บริษัท พิมพ์ดี จำกัด.
กมลชัย รัตนสกาววงศ์. (2539). กฎหมายปกครอง – คำบรรยายสรุป บทความ รายงานการศึกษา และสาระสำคัญของพระราชบัญญัติ วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง.
กมลชัย รัตนสกาววงศ์. (2544). หลักกฎหมายปกครองเยอรมนี กรุงเทพมหานคร:โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
กมลชัย รัตนสกาววงศ์. (2551). กฎหมายปกครอง : คำบรรยายสรุป บทความ รายงานการศึกษา (พิมพ์ครั้งที่ 7) กรุงเทพฯ กันยายน 2551.
กิรพัฆน์ ผลพฤกษ์. (2555). : สรุปความและเรียบเรียงจากการบรรยายพิเศษของอาจารย์ Dr. Jorge Menzel
ณ สำนักงานศาลปกครอง.
กิรพัฆน์ ผลพฤกษ์. (2555). : สรุปความและเรียบเรียงในการสัมมนาโต๊ะกลมความรับผิดทางละเมิดของหน่วยงานและเจ้าหน้าที่ในประเทศเยอรมนี (Tort - Liability of Public Authorities and Officers in Germany) โดยท่าน Judge Dr. Lars Hein LL.M. ณ สำนักงานศาลปกครอง.
ชัยวัฒน์ วงศ์วัฒนศานต์. (2540). กฎหมายวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง กรุงเทพมหานคร : จิรรัชการพิมพ์.
ชาญชัย แสวงศักดิ์. (2550). คำอธิบายกฎหมายว่าด้วยความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์วิญญูชน.
ณัฐญา ลำดับวงศ์. (2549). ปัญหาทางกฎหมายในการใช้มาตรการบังคับทางปกครองกับเจ้าหน้าที่ ซึ่งต้องรับผิดตามพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 ศึกษากรณีการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค : วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
นันทวัฒน์ บรมานันท์. (2555). กฎหมายปกครอง (พิมพ์ครั้งที่ 3) กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์เดือนตุลา.
บรรเจิด สิงคะเนติ. (2542). เงื่อนไขการพิจารณาคดีปกครองเยอรมัน : วารสารนิติศาสตร์ 29.
บวรศักดิ์ อุวรรณโณ. (2537). กฎหมายมหาชน 2 : การแบ่งแยกกฎหมายมหาชน-เอกชนและพัฒนาการกฎหมายมหาชนในประเทศไทย กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์นิติธรรม.
ประจักษ์ พุทธิสมบัติ. (2540). คำบรรยายประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง ภาคบังคับคดีกรุงเทพมหานคร: ศรีสมบัติการพิมพ์.
ประยูร กาญจนดุล. (2538). คำบรรยายกฎหมายปกครอง กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ไผทชิต เอกจริยกร. (2526). เอกสิทธิ์และความคุ้มกันของฝ่ายปกครองในประเทศไทย : วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
พูนศักดิ์ ไวสำรวจ. (2528). นิติกรรมฝ่ายเดียวทางปกครองในกฎหมายฝรั่งเศส : วารสารกฎหมายปกครอง เล่ม 4 ตอน 2.
เพ็ง เป็งนิติ. (2545). คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ว่าด้วยละเมิดความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่และกฎหมายอื่นที่เกี่ยวเนื่อง แก้ไขเพิ่มเติม (พิมพ์ครั้งที่ 2) กรุงเทพมหานคร : สำนักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตสภา.
โภคิน พลกุล. (2529). คดีปกครองในฝรั่งเศส : วารสารอัยการ.
มานิตย์ จุมปา. (2551). คำอธิบายกฎหมายปกครองว่าด้วยการจัดระเบียบราชการบริหาร (พิมพ์ครั้งที่ 2) กรุงเทพมหานคร : บริษัท วี.พริ้นท์ (1991) จำกัด.
มานิตย์ จุมปา. (2554). คำอธิบายกฎหมายปกครอง เล่ม 3 ว่าด้วยการกระทำทางปกครองและการควบคุมการ
รังสิกร อุปพงศ์. (2539). ความรับทางละเมิดของฝ่ายปกครอง : วารสารนิติศาสตร์ 26. กระทำทางปกครอง ตอนที่ 1. กรุงเทพมหานคร : บริษัท วี.พริ้นท์ (1991) จำกัด.
มานิตย์ วงศ์เสรี. (2546). คู่มือศึกษาวิชากฎหมายปกครอง กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
รังสิกร อุปพงศ์. (2543). ทฤษฎีทั่วไปว่าด้วยความรับผิดของรัฐและเจ้าหน้าที่ : เอกสารประกอบการบรรยายการอบรมหลักสูตรพิเศษประกาศนียบัตร สาขาวิชาการกฎหมายปกครอง รุ่นที่ 2 สำนักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตยสภา.
รุ่งธรรม พุ่มเล็ก. (2542). ความรับผิดทางแพ่งของฝ่ายปกครองในประเทศไทย (ศึกษาเฉพาะกรณีความรับผิดทางละเมิด) : วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิต.
วรเจตน์ ภาครัตน์. (2548). รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง วิธีปฏิบัติราชการทางปกครองในระบบกฎหมายเยอรมัน กรุงเทพมหานคร : สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา.
วรเจตน์ ภาคีรัตน์. (2549). ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายปกครอง : หลักการพื้นฐานของกฎหมายปกครองและการกระทำทางปกครอง แก้ไขเพิ่มเติม (พิมพ์ครั้งที่ 3) กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์ วิญญูชน.
วรเจตน์ ภาคีรัตน์. (2549). วิธีปฏิบัติราชการทางปกครองในระบบกฎหมายเยอรมัน กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์วิญญูชน.
วรเจตน์ ภาคีรัตน์. (2549). หลักการพื้นฐานของกฎมายปกครองและการกระทำทางปกครอง (พิมพ์ครั้งที่ 3 แก้ไขเพิ่มเติม) กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์วิญญูชน พ.ศ. 2549.
วรเจตน์ ภาคีรัตน์. (2554). กฎหมายปกครอง ภาคทั่วไป กรุงเทพมหานคร : นิติราษฎร์.
วรเจตน์ ภาคีรัตน์. (2555) กฎหมายปกครองเปรียบเทียบ : ความรับผิดของรัฐในระบบกฎหมายเยอรมัน ฝรั่งเศส และอังกฤษ : สำนักพิมพ์ธรรมศาสตร์.
วรนารี สิงโต. (2545). คำสั่งของฝ่ายปกครองที่เรียกให้เจ้าหน้าที่ชดใช้เงิน ศึกษากรณี : มาตรา 57 แห่งพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 วิทยานิพนธ์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วรพจน์ วิศรุตพิชญ์. (2540). ข้อความคิดว่าด้วยการกระทำทางปกครอง : เอกสารประกอบการบรรยายคณะนิติศาสตรมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (ม.ป.ป.).
วรพจน์ วิศรุตพิชญ์ . (2541). กฎหมายว่าด้วยความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ : วารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ปีที่ 28 ฉบับที่ 2.
วิษณุ วรัญญู ปิยะศาสตร์ ไขว้พันธ์ และเจตน์ สถาวรศีลพร. (2551). ตำรากฎหมายปกครองว่าด้วยกฎหมายปกครองทั่วไป กรุงเทพมหานคร : สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา.
บรรเจิด สิงคะเนติ. (2548). หลักกฎหมายเกี่ยวกับการควบคุมฝ่ายปกครอง กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์วิญญูชน.
ศุภวัฒน์ สิงห์สุวงษ์. (2552). รายงานการศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง การบังคับทางปกครองในระบบกฎหมายฝรั่งเศส สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา กรุงเทพมหานคร : สำนักงานคณะกรรมการ.กฤษฎีกา.จิดาภา มุสิกธนเสฏฐ์ ปัญหาในการออกคำสั่งให้เจ้าหน้าที่ชดใช้ค่าเสียหายจากการกระทำละเมิดตามมาตรา 12 แห่งพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 : ศึกษาแนวคำพิพากษาของศาลปกครอง วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สมยศ เชื้อไทย. (2530). การกระทำทางปกครอง วารสารนิติศาสตร์.
สมยศ เชื้อไทย. (2553). หลักกฎหมายมหาชนเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 6) กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์เดือนตุลา.
สะเทื้อน ชูสกุล. (2540). พระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 สาระสำคัญของกฎหมายวิธีปฏิบัติราชการทางปกครองและความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ : เอกสารเผยแพร่จัดทำโดยสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา.
สำนักวิจัยและวิชาการ สำนักงานศาลปกครอง. (2548). สรุปหลักกฎหมายปกครอง เรื่องดุลพินิจของฝ่ายปกครอง กรุงเทพมหานคร: สำนักงานศาลปกครอง.
สุจิน ซื่อสุวรรณ. (2553). การอุทธรณ์คำสั่งให้เจ้าหน้าที่ผู้กระทำละเมิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนตามพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 : ศึกษาเฉพาะกรณีกรุงเทพมหานคร : วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
สุษม ศุภนิตย์. (2543). คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยลักษณะละเมิด (พิมพ์ครั้งที่ 3) กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์นิติบรรณาการ.
อำพน เจริญชีวินทร์.(2546). ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่และหน่วยงานของรัฐ พิมพ์ครั้งที่ 3 กรุงเทพมหานคร : ห้างหุ้นส่วนจำกัด วีเจ. พริ้นติ้ง.
อิสสระ นิติทัณฑ์ประภาส. (2526). คำสอนวิชากฎหมายปกครองเปรียบเทียบ (พิมพ์ครั้งที่ 3) กรุงเทพมหานคร : รุ่งศิลป์การพิมพ์
อิสสระ นิติทัณฑ์ประภาส. (2531). เอกสิทธิ์ของฝ่ายปกครองตามกฎหมายปกครองฝรั่งเศส (กรุงเทพมหานคร : สำนักงาน พี.พี.ซี. คิมพิวกราฟฟิค.
รัฐธรรมนูญสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี
พระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539
พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539
แนวคำวินิจฉัยคดีปกครองเกี่ยวกับการกระทำละเมิดของเจ้าหน้าที่กรณีการกระทำโดยจงใจหรือประมาทเลินเล่อ (2553). สำนักวิจัยและวิชาการ สำนักงานศาลปกครอง มูลนิธิคอนราดอาเดนาวร์ กรุงเทพ.
บันทึกคณะกรรมการวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง เรื่อง สำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมหารือข้อกฎหมายเกี่ยวกับมาตรการบังคับทางปกครอง (เรื่องเสร็จที่ 494/2545).
บันทึกคณะกรรมการวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง เรื่อง แนวทางปฏิบัติในการใช้มาตรการบังคับทางปกครองโดยการยึดหรืออายัดทรัพย์สินและขายทอดตลาดเพื่อชำระเงินตามมาตรา 57 แห่งพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 (เรื่องเสร็จที่ 94 – 95/2549).
บันทึกคณะกรรมการวิธีปฏิบัติราชการทางปกครองเรื่องแนวทางการใช้มาตรการบังคับทางปกครองกับทรัพย์สินที่อยู่ต่างพื้นที่ฯ (เรื่องเสร็จที่ 673/2551).
Georges Vedel et Pierre Delvolvé. (1988) Driot administrative Paris : Presses Universitaires de France.
Mahendra P.Singh. (1985). German Administrative Law in Common Law Perspective (Germany: Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
คลังปัญญาไทย WWW. PANYATHAI.OR.TH.
http://www.pub-law.net (2010)
รายงานวิจัยเรื่อง สภาพปัญหาและแนวทางแก้ไขเกี่ยวกับการบังคับทางปกครอง ตามพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา กรุงเทพมหานคร : สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา.
กมลชัย รัตนสกาววงศ์. (2524). กฎหมายปกครอง กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์วิญญูชน.
กมลชัย รัตนสกาววงศ์. (2537). พื้นฐานความรู้ทั่วไปหลักกฎหมายปกครองเยอรมนี กรุงเทพมหานคร : บริษัท พิมพ์ดี จำกัด.
กมลชัย รัตนสกาววงศ์. (2539). กฎหมายปกครอง – คำบรรยายสรุป บทความ รายงานการศึกษา และสาระสำคัญของพระราชบัญญัติ วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง.
กมลชัย รัตนสกาววงศ์. (2544). หลักกฎหมายปกครองเยอรมนี กรุงเทพมหานคร:โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
กมลชัย รัตนสกาววงศ์. (2551). กฎหมายปกครอง : คำบรรยายสรุป บทความ รายงานการศึกษา (พิมพ์ครั้งที่ 7) กรุงเทพฯ กันยายน 2551.
กิรพัฆน์ ผลพฤกษ์. (2555). : สรุปความและเรียบเรียงจากการบรรยายพิเศษของอาจารย์ Dr. Jorge Menzel
ณ สำนักงานศาลปกครอง.
กิรพัฆน์ ผลพฤกษ์. (2555). : สรุปความและเรียบเรียงในการสัมมนาโต๊ะกลมความรับผิดทางละเมิดของหน่วยงานและเจ้าหน้าที่ในประเทศเยอรมนี (Tort - Liability of Public Authorities and Officers in Germany) โดยท่าน Judge Dr. Lars Hein LL.M. ณ สำนักงานศาลปกครอง.
ชัยวัฒน์ วงศ์วัฒนศานต์. (2540). กฎหมายวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง กรุงเทพมหานคร : จิรรัชการพิมพ์.
ชาญชัย แสวงศักดิ์. (2550). คำอธิบายกฎหมายว่าด้วยความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์วิญญูชน.
ณัฐญา ลำดับวงศ์. (2549). ปัญหาทางกฎหมายในการใช้มาตรการบังคับทางปกครองกับเจ้าหน้าที่ ซึ่งต้องรับผิดตามพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 ศึกษากรณีการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค : วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
นันทวัฒน์ บรมานันท์. (2555). กฎหมายปกครอง (พิมพ์ครั้งที่ 3) กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์เดือนตุลา.
บรรเจิด สิงคะเนติ. (2542). เงื่อนไขการพิจารณาคดีปกครองเยอรมัน : วารสารนิติศาสตร์ 29.
บวรศักดิ์ อุวรรณโณ. (2537). กฎหมายมหาชน 2 : การแบ่งแยกกฎหมายมหาชน-เอกชนและพัฒนาการกฎหมายมหาชนในประเทศไทย กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์นิติธรรม.
ประจักษ์ พุทธิสมบัติ. (2540). คำบรรยายประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง ภาคบังคับคดีกรุงเทพมหานคร: ศรีสมบัติการพิมพ์.
ประยูร กาญจนดุล. (2538). คำบรรยายกฎหมายปกครอง กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ไผทชิต เอกจริยกร. (2526). เอกสิทธิ์และความคุ้มกันของฝ่ายปกครองในประเทศไทย : วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
พูนศักดิ์ ไวสำรวจ. (2528). นิติกรรมฝ่ายเดียวทางปกครองในกฎหมายฝรั่งเศส : วารสารกฎหมายปกครอง เล่ม 4 ตอน 2.
เพ็ง เป็งนิติ. (2545). คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ว่าด้วยละเมิดความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่และกฎหมายอื่นที่เกี่ยวเนื่อง แก้ไขเพิ่มเติม (พิมพ์ครั้งที่ 2) กรุงเทพมหานคร : สำนักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตสภา.
โภคิน พลกุล. (2529). คดีปกครองในฝรั่งเศส : วารสารอัยการ.
มานิตย์ จุมปา. (2551). คำอธิบายกฎหมายปกครองว่าด้วยการจัดระเบียบราชการบริหาร (พิมพ์ครั้งที่ 2) กรุงเทพมหานคร : บริษัท วี.พริ้นท์ (1991) จำกัด.
มานิตย์ จุมปา. (2554). คำอธิบายกฎหมายปกครอง เล่ม 3 ว่าด้วยการกระทำทางปกครองและการควบคุมการ
รังสิกร อุปพงศ์. (2539). ความรับทางละเมิดของฝ่ายปกครอง : วารสารนิติศาสตร์ 26. กระทำทางปกครอง ตอนที่ 1. กรุงเทพมหานคร : บริษัท วี.พริ้นท์ (1991) จำกัด.
มานิตย์ วงศ์เสรี. (2546). คู่มือศึกษาวิชากฎหมายปกครอง กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
รังสิกร อุปพงศ์. (2543). ทฤษฎีทั่วไปว่าด้วยความรับผิดของรัฐและเจ้าหน้าที่ : เอกสารประกอบการบรรยายการอบรมหลักสูตรพิเศษประกาศนียบัตร สาขาวิชาการกฎหมายปกครอง รุ่นที่ 2 สำนักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตยสภา.
รุ่งธรรม พุ่มเล็ก. (2542). ความรับผิดทางแพ่งของฝ่ายปกครองในประเทศไทย (ศึกษาเฉพาะกรณีความรับผิดทางละเมิด) : วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิต.
วรเจตน์ ภาครัตน์. (2548). รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง วิธีปฏิบัติราชการทางปกครองในระบบกฎหมายเยอรมัน กรุงเทพมหานคร : สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา.
วรเจตน์ ภาคีรัตน์. (2549). ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายปกครอง : หลักการพื้นฐานของกฎหมายปกครองและการกระทำทางปกครอง แก้ไขเพิ่มเติม (พิมพ์ครั้งที่ 3) กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์ วิญญูชน.
วรเจตน์ ภาคีรัตน์. (2549). วิธีปฏิบัติราชการทางปกครองในระบบกฎหมายเยอรมัน กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์วิญญูชน.
วรเจตน์ ภาคีรัตน์. (2549). หลักการพื้นฐานของกฎมายปกครองและการกระทำทางปกครอง (พิมพ์ครั้งที่ 3 แก้ไขเพิ่มเติม) กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์วิญญูชน พ.ศ. 2549.
วรเจตน์ ภาคีรัตน์. (2554). กฎหมายปกครอง ภาคทั่วไป กรุงเทพมหานคร : นิติราษฎร์.
วรเจตน์ ภาคีรัตน์. (2555) กฎหมายปกครองเปรียบเทียบ : ความรับผิดของรัฐในระบบกฎหมายเยอรมัน ฝรั่งเศส และอังกฤษ : สำนักพิมพ์ธรรมศาสตร์.
วรนารี สิงโต. (2545). คำสั่งของฝ่ายปกครองที่เรียกให้เจ้าหน้าที่ชดใช้เงิน ศึกษากรณี : มาตรา 57 แห่งพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 วิทยานิพนธ์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วรพจน์ วิศรุตพิชญ์. (2540). ข้อความคิดว่าด้วยการกระทำทางปกครอง : เอกสารประกอบการบรรยายคณะนิติศาสตรมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (ม.ป.ป.).
วรพจน์ วิศรุตพิชญ์ . (2541). กฎหมายว่าด้วยความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ : วารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ปีที่ 28 ฉบับที่ 2.
วิษณุ วรัญญู ปิยะศาสตร์ ไขว้พันธ์ และเจตน์ สถาวรศีลพร. (2551). ตำรากฎหมายปกครองว่าด้วยกฎหมายปกครองทั่วไป กรุงเทพมหานคร : สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา.
บรรเจิด สิงคะเนติ. (2548). หลักกฎหมายเกี่ยวกับการควบคุมฝ่ายปกครอง กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์วิญญูชน.
ศุภวัฒน์ สิงห์สุวงษ์. (2552). รายงานการศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง การบังคับทางปกครองในระบบกฎหมายฝรั่งเศส สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา กรุงเทพมหานคร : สำนักงานคณะกรรมการ.กฤษฎีกา.จิดาภา มุสิกธนเสฏฐ์ ปัญหาในการออกคำสั่งให้เจ้าหน้าที่ชดใช้ค่าเสียหายจากการกระทำละเมิดตามมาตรา 12 แห่งพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 : ศึกษาแนวคำพิพากษาของศาลปกครอง วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สมยศ เชื้อไทย. (2530). การกระทำทางปกครอง วารสารนิติศาสตร์.
สมยศ เชื้อไทย. (2553). หลักกฎหมายมหาชนเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 6) กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์เดือนตุลา.
สะเทื้อน ชูสกุล. (2540). พระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 สาระสำคัญของกฎหมายวิธีปฏิบัติราชการทางปกครองและความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ : เอกสารเผยแพร่จัดทำโดยสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา.
สำนักวิจัยและวิชาการ สำนักงานศาลปกครอง. (2548). สรุปหลักกฎหมายปกครอง เรื่องดุลพินิจของฝ่ายปกครอง กรุงเทพมหานคร: สำนักงานศาลปกครอง.
สุจิน ซื่อสุวรรณ. (2553). การอุทธรณ์คำสั่งให้เจ้าหน้าที่ผู้กระทำละเมิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนตามพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 : ศึกษาเฉพาะกรณีกรุงเทพมหานคร : วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
สุษม ศุภนิตย์. (2543). คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยลักษณะละเมิด (พิมพ์ครั้งที่ 3) กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์นิติบรรณาการ.
อำพน เจริญชีวินทร์.(2546). ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่และหน่วยงานของรัฐ พิมพ์ครั้งที่ 3 กรุงเทพมหานคร : ห้างหุ้นส่วนจำกัด วีเจ. พริ้นติ้ง.
อิสสระ นิติทัณฑ์ประภาส. (2526). คำสอนวิชากฎหมายปกครองเปรียบเทียบ (พิมพ์ครั้งที่ 3) กรุงเทพมหานคร : รุ่งศิลป์การพิมพ์
อิสสระ นิติทัณฑ์ประภาส. (2531). เอกสิทธิ์ของฝ่ายปกครองตามกฎหมายปกครองฝรั่งเศส (กรุงเทพมหานคร : สำนักงาน พี.พี.ซี. คิมพิวกราฟฟิค.
รัฐธรรมนูญสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี
พระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539
พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539
แนวคำวินิจฉัยคดีปกครองเกี่ยวกับการกระทำละเมิดของเจ้าหน้าที่กรณีการกระทำโดยจงใจหรือประมาทเลินเล่อ (2553). สำนักวิจัยและวิชาการ สำนักงานศาลปกครอง มูลนิธิคอนราดอาเดนาวร์ กรุงเทพ.
บันทึกคณะกรรมการวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง เรื่อง สำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมหารือข้อกฎหมายเกี่ยวกับมาตรการบังคับทางปกครอง (เรื่องเสร็จที่ 494/2545).
บันทึกคณะกรรมการวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง เรื่อง แนวทางปฏิบัติในการใช้มาตรการบังคับทางปกครองโดยการยึดหรืออายัดทรัพย์สินและขายทอดตลาดเพื่อชำระเงินตามมาตรา 57 แห่งพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 (เรื่องเสร็จที่ 94 – 95/2549).
บันทึกคณะกรรมการวิธีปฏิบัติราชการทางปกครองเรื่องแนวทางการใช้มาตรการบังคับทางปกครองกับทรัพย์สินที่อยู่ต่างพื้นที่ฯ (เรื่องเสร็จที่ 673/2551).
Georges Vedel et Pierre Delvolvé. (1988) Driot administrative Paris : Presses Universitaires de France.
Mahendra P.Singh. (1985). German Administrative Law in Common Law Perspective (Germany: Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
คลังปัญญาไทย WWW. PANYATHAI.OR.TH.
http://www.pub-law.net (2010)
