ปัญหาการกำหนดโทษทางอาญาสำหรับความผิดที่มีลักษณะไม่ร้ายแรง : ศึกษาเฉพาะพระราชบัญญัติที่มีโทษทางอาญาตามกฎหมายไทย
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มุ่งศึกษาปัญหาเรื่องการกำหนดโทษทางอาญาสำหรับความผิดที่มีลักษณะไม่ร้ายแรง ในพระราชบัญญัติที่มีโทษทางอาญาตามกฎหมายไทย โดยจากการศึกษาพบว่า ประเทศไทยมีพระราชบัญญัติที่มีโทษทางอาญาอยู่เป็นจำนวนมากทั้งโทษปรับและโทษจำคุก ซึ่งแม้ว่าในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 ได้มีการกล่าวถึงหลักการกำหนดโทษทางอาญาไว้ในมาตรา 77 วรรคสาม อีกทั้งในปี พ.ศ. 2562 ได้มีการตรา “พระราชบัญญัติหลักเกณฑ์การจัดทำร่างกฎหมายและการประเมินผลสัมฤทธิ์ของกฎหมาย พ.ศ. 2562” แต่ก็ไม่สามารถที่จะแก้ไขปัญหาการกำหนดโทษทางอาญาสำหรับความผิดที่มีลักษณะไม่ร้ายแรงในพระราชบัญญัติได้เท่าที่ควร
บทความนี้ได้ศึกษาเอกสาร ตำรา หนังสือ วิทยานิพนธ์ และกฎหมาย ตลอดจนบทความที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดความผิดและโทษทางอาญากับความผิดที่มีลักษณะร้ายแรงตามกฎหมายของไทยและต่างประเทศ โดยทำการศึกษาเปรียบเทียบกับกฎหมายประเทศฝรั่งเศสและอิตาลี เนื่องจากทั้งสองประเทศ มีการกำหนดหลักเกณฑ์ของการแบ่งความผิดที่มีลักษณะร้ายแรงไว้อย่างชัดเจน และนำผลการศึกษามาเปรียบเทียบกับหลักเกณฑ์การกำหนดโทษอาญาสำหรับความผิดที่มีลักษณะร้ายแรงของประเทศไทย
จากผลการศึกษาพบว่า ประเทศฝรั่งเศสได้มีการกำหนดหลักเกณฑ์การให้ค่าคะแนนมาใช้บังคับ ซึ่งหากการกระทำความผิดใดมีค่าคะแนนรวมที่ถึงเกณฑ์จะถือว่าความผิดนั้นเป็นความผิดที่มีลักษณะร้ายแรง ส่วนประเทศอิตาลีมีการกำหนดหลักเกณฑ์ลักษณะของความเสียหายขึ้นมาเพื่อเป็นกรอบในการใช้ดุลพินิจของผู้ตรากฎหมาย หากการกระทำความผิดใดสร้างความเสียหายตามนิยามที่กำหนดไว้ ความผิดนั้นจะถือว่า มีลักษณะร้ายแรงอันสมควรที่จะนำโทษอาญามาใช้บังคับ ส่วนประเทศไทยไม่ได้มีการกำหนดหลักเกณฑ์ความผิดที่มีลักษณะร้ายแรงไว้ในกฎหมายใดอย่างชัดเจน แต่มีการให้นิยามผ่านคำแนะนำของคณะกรรมการพัฒนากฎหมายใน พ.ศ. 2562 ซึ่งถือเป็นหลักเกณฑ์เดียวที่ใช้ในการพิจารณาแต่หลักเกณฑ์ข้างต้นนั้นจะถูกนำมาใช้บังคับก็ต่อเมื่อมีการบัญญัติกฎหมายใหม่ขึ้นเท่านั้น จึงทำให้เกิดปัญหาการกำหนดโทษอาญากับความผิดที่ไม่มีลักษณะร้ายแรงในพระราชบัญญัติ ดังนั้นหากประเทศไทยมีการกำหนดกรอบหรือหลักเกณฑ์นิยามของความผิดร้ายแรงที่ชัดเจนยิ่งขึ้นและทำการศึกษาในพระราชบัญญัติที่มีโทษอาญาทั้งหมดจะทำให้โทษอาญาถูกนำไปใช้สำหรับความผิดในพระราชบัญญัติได้อย่างเหมาะสม
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ต้นฉบับที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารกระบวนการยุติธรรม แต่ความคิดเห็นที่ปรากฏในเนื้อหาของบทความในวารสารกระบวนการยุติธรรม ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนแต่เพียงผู้เดียว
เอกสารอ้างอิง
เกียรติขจร วัจนะสวัสดิ์. (2551). คำอธิบายกฎหมายอาญา ภาค 1 (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ: ผลสยาม พริ้นติ้ง.
คณะกรรมการพัฒนากฎหมาย. (2562). การกำหนดโทษอาญาในกฎหมาย. ค้นเมื่อ 27 พฤศจิกายน 2562, จาก https://www.lawreform.go.th/uploads/files/1579159114-qrw29-3qrlt.pdf
คณิต ณ นคร. (2563). กฎหมายอาญาภาคทั่วไป (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพฯ: วิญญูชน.
คณิต ณ นคร. (2559). กฎหมายอาญาภาคความผิด (พิมพ์ครั้งที่ 11). กรุงเทพฯ: วิญญูชน.
จิตติ ติงศภัทิย์. (2555). คำอธิบายประมวลกฎหมายอาญา ภาค 1 (พิมพ์ครั้งที่ 11). นนทบุรี: เพชรรุ่ง.
เดือนเด่น นิคมบริรักษ์. (2562). ปฏิรูปกฎหมายเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศ. ค้นเมื่อ 27 พฤศจิกายน 2562, จาก https://www.bot.or.th/Thai/BOTMagazine/Pages/256204Knowledge03.aspx
ทวีเกียรติ มีนะกนิษฐ. (2564). คำอธิบายกฎหมายอาญาภาคทั่วไป (พิมพ์ครั้งที่ 22). กรุงเทพฯ: วิญญูชน.
ปกป้อง ศรีสนิท. (2561). กฎหมายอาญาชั้นสูง (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: วิญญูชน.
สกล นิศารัตน์. (2557). กฎหมายอาญาและการลงโทษที่เหมาะสม : แนวความคิดทางด้านปรัชญาและความยุติธรรมทางสังคม. วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา. (2560). หลักเกณฑ์การกำหนดโทษทางปกครองในการตรากฎหมาย ส่วนที่ 3. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง.
หยุด แสงอุทัย. (2556). กฎหมายอาญา ภาค 1 (พิมพ์ครั้งที่ 21). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
Ashworth. A., & Horder. J. (2013). Principles of criminal law (7TH ed.). Great Britain: Oxford University.
MARTY. D. (1992). Les grands systèmes de politique criminelle. Paris: P.U.F..
Herbert. L. P. (1968). The limits of the criminal sanction. California: Standford University.