ลักษณะทางประชากร และความมั่งคั่ง ของครัวเรือนผู้สูงอายุ

บทคัดย่อ

โครงสร้างทางประชากรของประเทศไทยกำลังเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างรวดเร็ว ประชากรเด็ก มีอัตราการเกิดลดลง ในขณะที่จำนวนผู้สูงอายุมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น และ ความเหลื่อมล้ำด้านความมั่งคั่งของประเทศไทยนั้นสูง การวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ ลักษณะโครงสร้างทางประชากรของประเทศไทยและความมั่งคั่งของครัวเรือนผู้สูงอายุ ด้วยแบบจำลองโพรบิตแบบพหุคูณโดยใช้ข้อมูลจากการสำรวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือน สำนักงานสถิติแห่งชาติ ปี พ.ศ. 2556 ผลการวิเคราะห์โดยแบ่งครัวเรือนผู้สูงอายุออกเป็น 4 กลุ่ม ตามระดับความมั่งคั่งนั้น พบว่า จำนวนสมาชิกที่มีอายุต่ำกว่า 15 ปี มีโอกาสอยู่ในครัวเรือนผู้สูงอายุกลุ่มจนที่สุด มากที่สุด และรองลงมา คือ
กลุ่มปานกลางถึงจนมากกว่า เมื่อเทียบกับกลุ่มปานกลางถึงรวย ในขณะที่จำนวนสมาชิกอายุต่ำกว่า 15 ปี มีโอกาสอยู่ในครัวเรือนผู้สูงอายุกลุ่มรวยที่สุดน้อยกว่า เมื่อเทียบกับกลุ่มปานกลางถึงรวย ส่วนจำนวนสมาชิกที่มีอายุระหว่าง 60-70 ปี มีโอกาสอยู่ในครัวเรือนผู้สูงอายุกลุ่มจนที่สุด และกลุ่มปานกลางถึงจนน้อยกว่า เมื่อเทียบกับกลุ่มปานกลางถึงรวย แสดงว่าจำนวนประชากรวัยเด็กมีโอกาสจะอยู่ในครัวเรือนผู้สูงอายุกลุ่มจนที่สุดและกลุ่มปานกลางถึงจน มากกว่าครัวเรือนในกลุ่มรวยสุด ดังนั้น ควรมีมาตรการสนับสนุนครัวเรือนผู้สูงอายุเฉพาะกลุ่มจนที่สุด และกลุ่มปานกลางถึงจนมากกว่าการสนับสนุนครัวเรือนผู้สูงอายุทุกกลุ่มอย่างเท่าเทียมกัน นอกจากนี้ ครัวเรือนผู้สูงอายุกลุ่มรายได้มากที่สุดและค่าใช้จ่ายมากที่สุด มีโอกาสอยู่ในกลุ่มรวยสุดมากกว่ากลุ่มปานกลางถึงรวย และครัวเรือนที่มีการศึกษาระดับปริญญาตรีมีโอกาสอยู่ในกลุ่มจนสุดและกลุ่มปานกลางถึงจนน้อยกว่ากลุ่มปานกลางถึงรวย