การวิเคราะห์และประยุกต์ใช้โปรแกรมเชิงพื้นที่สำหรับตัวชี้วัดความมั่นคงของมนุษย์ในมุมมองของการพัฒนาที่ยั่งยืน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ความเกี่ยวพันระหว่างตัวชี้วัดด้านความมั่นคงของมนุษย์กับการพัฒนาที่ยั่งยืนในแง่เศรษฐกิจ, สังคม และสิ่งแวดล้อม โดยใช้เครื่องมือวิเคราะห์เชิงพื้นที่มาพิจารณาโอกาสในการพัฒนาประเทศไทย ซึ่งการศึกษาครั้งนี้ได้ใช้ดัชนีความก้าวหน้าของคน (Human Achievement Index - HAI) ของสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติมาเป็นพื้นฐานของตัวชี้วัดด้านความมั่นคงของมนุษย์ และใช้กระบวนการวิจัยแบบผสมผสานที่เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงผ่านเทคนิคเดลฟาย (Delphi technique) ในการหาระดับความเกี่ยวพันของตัวแปรที่ทำการศึกษาเพื่อวิเคราะห์ความเห็นของผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 18 คน แล้วนำข้อมูลที่ได้ไปบูรณาการในโปรแกรมประยุกต์เชิงพื้นที่ (โปรแกรม ArcGIS) เพื่อเปรียบเทียบศักยภาพการพัฒนาในพื้นที่ศึกษา (ภาคกลางฝั่งตะวันตกของประเทศ) รวมทั้งมีการใช้เครื่องมือทางสถิติในการหาค่ากลางของข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย, ค่ามัธยฐาน, ค่าฐานนิยม และค่าอินเตอร์คลอไทล์ ผลการศึกษาแสดงให้เห็นลำดับความความสำคัญของดัชนีชี้วัดความมั่นคงของมนุษย์ที่มีผลต่อการพัฒนาที่ยั่งยืนอย่างมีนัยยะสำคัญในระดับต่างๆ ยกตัวอย่างในสามอันดับแรก ได้แก่ 1) ด้านความมั่นคงทางเศรษฐกิจ--รายได้ของครัวเรือน ร้อยละครัวเรือนที่มีหนี้สินอุปโภคบริโภค และความยากจน 2) ด้านความมั่นคงทางสังคม--อัตราว่างงาน ร้อยละแรงงานที่มีประกันสังคม และอัตราการเข้าเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลายหรืออาชีวศึกษา 3) ด้านความมั่นคงทางสิ่งแวดล้อม--ร้อยละของหมู่บ้านที่ถนนสายหลักใช้การได้ตลอดปี สัดส่วนการปล่อยก๊าซเรือนกระจก และร้อยละครัวเรือนที่มีบ้านและที่ดินของตนเอง และจากการรวบรวมความเห็นของผู้เชี่ยวชาญผ่านเทคนิคเดลฟายได้ข้อคิดเห็นว่าควรพิจารณาตัวชี้วัดเพิ่มเติมเกี่ยวกับหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง คดียาเสพติด อัตราการย้ายถิ่นฐาน อัตราส่วนเจ้าหน้าที่สาธารณสุขต่อประชากร ดัชนีชี้วัดคุณภาพอากาศ และจำนวนนักท่องเที่ยว รวมทั้งมีข้อเสนอแนะว่าควรให้ความสำคัญกับการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์และเชิงสร้างสรรค์, กลไกขับเคลื่อนทางธุรกิจในพื้นที่, เมืองอัจฉริยะ, ตัวชี้วัดเชิงประจักษ์ และพหุมิติของปัญหาทางสังคมและสิ่งแวดล้อม อย่างไรก็ตาม ผลการศึกษาได้เสนอให้ยกเลิกการใช้ร้อยละของประชากรที่ใช้สิทธิลงประชามติร่างรัฐธรรมนูญใน พ.ศ.2559 เป็นตัวชี้วัดในดัชนีความก้าวหน้าของคนด้วย
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
Camp, W. G. & Heath-Camp, B. (2009). Managing Our Natural Resources. (5th Ed.). New York: Delmar.
Dewulf, J. & Langenhove, H. V. (Eds.). (2006). Renewables-based Technology: Sustainability Assessment. West Sussex: John Wiley & Sons.
Dincer, I. & Rosen, M. A. (2007). Exergy: Energy, Environment and Sustainable Development. Amsterdam: Elsevier Science Publishers.
Doppenberg, J. & Aar, P. V. D. (2007). Biofuels: Implications for the Feed Industry. Wageningen: Wageningen Academic Publishers.
Field, A. (2014). Discovering Statistics Using IBM SPSS Statistics. (4th Ed.). London: SAGE Publications Ltd.
Gomez, O. A. & Gasper, D. (2020). Human Security: A Thematic Guidance Note for Regional and National Human Development Report Teams. United Nations Development Programme. Retrieved January 5, 2020 from http://www.hdr.undp.org/sites/default/files/human_security_guilgace_note_r-nhdrs.pdf
Harris, F. (Ed.). (2004). Global Environmental Issues. West Sussex: John Wiley & Sons Ltd. (pp. 21-44).
Lan, M. K., Tan, K. T., Lee, K. T. & Mohamed, A. R. (2009). Renewable and Sustainable Energy Reviews. Elsevier, 13, 1461.
McCoy, K. R. (2006). Resource Management Information Systems: Remote Sensing, GIS, and Modelling. (2nd ed.). Florida: CRC Press.
McPhail, K. (2012). Regulating for Rights and Sustainability: Biofuel in Malaysia. Sustainability Accounting. Management and Policy Journal, 3(2), 252-261.
Morse, S. (2004). Indices and Indicators in Development: An Unhealthy Obsession with Numbers. London: Earthscan.
Murai, S. (Ed.) (1995). Toward Global Planning of Sustainable Use of the Earth: Development of Global Eco-Engineering, The 8th Toyota Conference. Amsterdam: Elsevier.
Nakhon Prathom Provincial Governor’s Office, 2020). The 4-Years Development Plan of Nakhon Prathom Province (Year 2018-2021). Nakhon Prathom: Nakhon Prathom Provincial Governor’s Office. Retrieved March 15, 2020 from
http://www.nakhonpathom.go.th/files/com_news_develop_plan/2016-11_71a0e26cc1c1c8a.pdf
Office of National Economic and Social Development Board. (2008). National Sustainable Development Strategy: A Guidance Manual. Bangkok: Thailand Environment Institute.
Office of National Economic and Social Development Board. (2011). The 11th National Economic and Social Development Plan (Year 2012-2016). Bangkok: Office of Prime Minister.
Office of National Economic and Social Development Board. (2017). The 12th National Economic and Social Development Plan (Year 2017-2021). Bangkok: Office of Prime Minister.
Office of National Economic and Social Development Board. (2017). Human Achievement Index (Year 2017). Bangkok: Office of Prime Minister.
Office of National Economic and Social Development Board. (2018). The 20-Years National Strategy (Year 2018-2037). Bangkok: Office of Prime Minister.
Office of National Economic and Social Development Board. (2019). Human Achievement Index (Year 2019). Bangkok: Office of Prime Minister.
Privitera, G. J. (2019) Essential Statistics for the behavioral Sciences. (2nd Ed.). London: SAGE Publications Ltd.
Rowe, G., & Wright, G. (1999). The Delphi technique as a forecasting tool: Issues and analysis. International Journal of Forecasting, 15, 353–375.
Scheele, D. S. (2002). Reality construction as a product of Delphi interaction. In Korkmaz, H. E. & Erden, M. A. Delphi Study: The Characteristics of Democratic Schools. Journal of Educational Research. 107 (5), 365-373.
Scheibe, M., Skutsch, M., & Schofer, J. (2002). Experiments in Delphi methodology. In Korkmaz, H. E. & Erden, M. A. Delphi Study: The Characteristics of Democratic Schools. Journal of Educational Research. 107 (5), 365-373.
Seppelt, R. (2003). Computer-Based Environmental Management. Weinheim: Wiley-VCH.
Suphanburi Provincial Governor’s Office. (2020). The Annual Administration Plan: Suphanburi Province (Year 2020). Suphanburi: Suphanburi Provincial Governor’s Office.
Retrieved March 17, 2020 from https://ww1.suphanburi.go.th/files/com_strategic/2020-06_e25c982bf37b3e9.pdf
Torrance, N., Smith, B. S., Elliot, A. M.,Campbell, S. E., Chambers, W. A., Hannaford, P. C., & Johnston, M. (2010). Potential pain management programmes in primary care. A UK-wide questionnaire and Delphi survey of experts. Family Practice, 28, 41-48.
United Nations Conference on Environment and Development. (1992). Agenda 21. Rio de Janerio: United Nations.
United Nations Trust Fund for Human Security. (2019). Human Security at the United Nations. Retrieved July 11, 2019 from http://www.un.org/humansecurity