ผู้หญิงอินเดีย: สัญญะ การสร้างความหมาย และการตอบโต้มายาคติ ในนิยายเบงคลีของเสฐียรโกเศศ-นาคะประทีป
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสัญญะทางวัฒนธรรมและการสร้างความหมายของสัญญะเกี่ยวกับเพศหญิงในนิทานเรื่องกลต่อกล เทพธิดาอิตุ และสองเจ้าบ่าว จากหนังสือแปลรวมนิทานเรื่อง นิยายเบงคลี ของเสฐียรโกเศศ-นาคะประทีป โดยใช้กรอบแนวคิดเรื่องสัญวิทยาตามทรรศนะของ โรล็องด์ บาร์ตส์ ผลการศึกษาพบว่าสัญญะเกี่ยวกับผู้หญิง ได้แก่ (1) นางพราหมณ์ สื่อความหมายว่าผู้หญิงมีความกล้าหาญ ไม่จำเป็นต้องอยู่ในความคุ้มครองของฝ่ายชายหรือทำตามกรอบของสังคม และเอาชนะผู้ชายได้ด้วยปัญญา (2) พิธีกรรมบูชาเทพอิตุ สื่อความหมายว่าความสำคัญของการช่วยเหลือกันระหว่างพี่สาวน้องสาวและสังคมผู้หญิงสามารถสร้างความเปลี่ยนแปลงได้โดยไม่ต้องพึ่งพาผู้ชาย (3) แหวนของพระวิกรมาทิตย์และพระธิดา สื่อความหมายถึงความเท่าเทียมของชายหญิงและผู้หญิงต้องกล้าต่อสู้กับความอยุติธรรมเพื่อตนเอง แต่ละสัญญะมีบทบาทในการโต้กลับและวิพากษ์มายาคติชายเป็นใหญ่ในสังคมอินเดีย
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กุสุมา รักษมณี. (2547). ที่เป็นยิ่งกว่าหนังสือรวมนิทาน. ใน ปกรณัมนิทาน (น. 69-76). กรุงเทพฯ: แม่คำผาง.
คมกฤช อุ่ยเต็กเค่ง (2559). เทวี: เทวสตรีในอินเดีย. ใน พิพัฒน์ กระแจะจันทร์ (บ.ก.), พลังผู้หญิง แม่ เมีย และเทพสตรี: ความจริงและภาพแทน (น. 153-169). กรุงเทพฯ: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.
จักรกฤษณ์ ดวงพัตรา และคณะ. (2557). พุทธศักราช 2457-2467 สิบปีนั้น วรรณคดีสโมสร. ขอนแก่น: ขอนแก่นการพิมพ์.
ชานป์วิชช์ ทัดแก้ว. (2559). คนธรรพวิวาห์และสยุมพร: เสรีภาพในการเลือกคู่ครองของสตรีอินเดียโบราณ. ใน พิพัฒน์ กระแจะจันทร์ (บ.ก.), พลังผู้หญิง แม่ เมีย และเทพสตรี: ความจริงและภาพแทน (น. 170-182). กรุงเทพฯ: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.
ณรงค์กรรณ รอดทรัพย์. (2555). ปิตาธิปไตย: ภาพสะท้อนแห่งความไม่เสมอภาคระหว่างชายหญิงในสังคมเอเชีย. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 4(2), 30-46.
นพพร ประชากุล. (2552ก). แฟร์ดินองด์ เดอ โซซูร์: บิดาแห่งภาษาศาสตร์และโครงสร้างนิยม. ใน เนาวนิจ สิริผาติวิรัตน์, เสนาะ เจริญพร และไอดา อรุณวงศ์ (บ.ก.), ยอกอักษร ย้อนความคิด เล่ม 2 ว่าด้วยสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ (น. 71-84). กรุงเทพฯ: อ่านและวิภาษา.
นพพร ประชากุล. (2552ข). โรล็องด์ บาร์ตส์ กับสัญศาสตร์วรรณกรรม. ใน เนาวนิจ สิริผาติวิรัตน์, เสนาะ เจริญพร และไอดา อรุณวงศ์ (บ.ก.), ยอกอักษร ย้อนความคิด เล่ม 2 ว่าด้วยสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ (น. 85-163). กรุงเทพฯ: อ่านและวิภาษา.
นพพร ประชากุล. (2552ค). สัญศาสตร์กับวรรณกรรม. ใน เนาวนิจ สิริผาติวิรัตน์, เสนาะ เจริญพร และไอดา อรุณวงศ์ (บ.ก.), ยอกอักษร ย้อนความคิด เล่ม 1 ว่าด้วยวรรณกรรม (น. 319-336). กรุงเทพฯ: อ่านและวิภาษา.
แบชัม, เอ. แอล. (2549). ภารตรัตนะ (ธิติมา พิทักษ์ไพรวัน, ผู้แปล) (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ปรีชา ช้างขวัญยืน. (2559). สตรีในคัมภีร์ตะวันออก (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
รื่นฤทัย สัจจพันธุ์. (2558). นิยายเบงคลี หนังสือแปลที่ได้รับยกย่องจากวรรณคดีสโมสร. ใน 100 ปี วรรณคดีสโมสร (น. 344-364). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.
วาสนา ไอยรารัตน์. (2522). สิทธิและหน้าที่ของสตรีในวรรณกรรมสันสกฤตที่ว่าด้วยธรรมศาสตร์ (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต สาขาวิชาภาษาตะวันออก). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.
เสฐียรโกเศศ-นาคะประทีป. (2552). นิยายเบงคลี. กรุงเทพฯ: ศยาม.
อาทิตยา จารุจินดา. (2535). วรรณกรรมนิทานของพระสารประเสริฐ (ตรี นาคะประทีป): การศึกษาเชิงวิเคราะห์ (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.
เอื้อมพร ทิพย์เดช, สนม ครุฑเมือง และเปรมวิทย์ วิวัฒนเศรษฐ์. (2561). มายาคติในนิทานพื้นบ้านล้านนา. พิฆเนศวร์สาร, 14(1), 83-101.
Barthes, R. (1972). Mythologies (A. Lavers, Trans.). London: Vintage.
Barthes, R. (1983). Elements of Semiology (A. Lavers, & C. Smith, Trans.) (8th ed.). New York: Hill and Wang.
Chakravarti, U. (2018). Gendering Caste: Through a Feminist Lens. New Delhi: SAGE Publications.
McCulloch, W. (1912). Bengali Household Tales. London: Hodder and Stoughton.
Sen, S. (1995). The Tale of Itu: Structure of a Ritual Tale in Context. Asian Folklore Studies, 54, 69-117.