ทุนวัฒนธรรม : อัตลักษณ์ความเชื่อและภูมิปัญญาท้องถิ่น อำเภอบ้านโพธิ์ จังหวัดฉะเชิงเทรา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อรวบรวมข้อมูลทุนวัฒนธรรม อำเภอบ้านโพธิ์ จังหวัดฉะเชิงเทรา 2) เพื่อศึกษาการดำรงอยู่อัตลักษณ์ ความเชื่อ ภูมิปัญญาท้องถิ่นและคุณค่าของทุนวัฒนธรรม อำเภอบ้านโพธิ์ จังหวัดฉะเชิงเทรา พื้นที่ในการวิจัย ตำบลท่าพลับ เทศบาลตำบลบ้านโพธิ์ และตำบลคลองบ้านโพธิ์ การวิจัยในครั้งนี้ใช้รูปแบบการวิจัยเชิงคุณภาพ เพื่อศึกษาถึงอัตลักษณ์ ความเชื่อ ภูมิปัญญาท้องถิ่นและคุณค่าทางวัฒนธรรมของอำเภอบ้านโพธิ์ จังหวัดฉะเชิงเทรา โดยมีกลุ่มเป้าหมายในการวิจัย ได้แก่ ผู้ประกอบการ
ทุนวัฒนธรรม ปราชญ์ท้องถิ่น ศิลปินพื้นบ้าน คณะกรรมการวัฒนธรรมอำเภอบ้านโพธิ์ ภาคประชาสังคมและส่วนราชการที่เกี่ยวข้องกับทุนวัฒนธรรม จำนวน 20 คนผลการวิจัยพบว่า ทุนวัฒนธรรมของอำเภอบ้านโพธิ์ จังหวัดฉะเชิงเทรา แบ่งออกเป็น 2 ประเภท สำคัญคือ 1) ทุนวัฒนธรรมที่จับต้องได้ จำนวน 10 แห่ง ได้แก่ วัดประศาสน์โสภณ วัดอินราษฎร์ศรัทธาราม โรงเจโรงสีล่าง โรงเจโรงสีกลาง ศาลเจ้าพ่อซาเชยส่วยและเจ้าแม่ทับทิม วัดสนามจันทร์ ศูนย์ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นสนามจันทร์ ตลาดเก่าสนามจันทร์ วัดคลองบ้านโพธิ์ วัดลาดน้ำเค็ม 2) ทุนวัฒนธรรมจับต้องไม่ได้ แบ่งออกเป็น 3 ประเภท ด้านพิธีกรรมและเทศกาล มี 5 ประเพณี ได้แก่ ประเพณีแห่หลวงพ่อพุทธโสธรทางน้ำ ประเพณีทำบุญรับน้ำจืด ประเพณีกินเจ ประเพณีสักการะเจ้าพ่อโหรา และประเพณีวันกตัญญูสายน้ำ ด้านศิลปะการแสดง มี 1 กลุ่ม ได้แก่ ดนตรีหัวไม้ (คณะนายไม้) และด้านความรู้เกี่ยวกับธรรมชาติและจักรวาล มีจำนวน 3 เรื่อง ได้แก่ ขนมไข่หน้าแตก การปลูกเมล่อน (บ้านสวนเมล่อน) และภูมิปัญญาด้านอาหาร เครื่องใช้จากวิถีชุมชนริมแม่น้ำ ชุมชนบ้านโพธิ์มีอัตลักษณ์ความเชื่อ ประเพณี รวมถึงวิถีชีวิตและภูมิปัญญาท้องถิ่น มีแม่น้ำบางปะกงเป็นศูนย์กลางเชื่อมโยงความสัมพันธ์ของผู้คนในชุมชน จนก่อให้เกิดเป็นทุนวัฒนธรรมและเป็นมรดกทางวัฒนธรรมสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ปรากฏในวารสารนี้ เป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน ซึ่งสมาคมนักวิจัยไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยเสมอไป การนำเสนอผลงานวิจัยและบทความในวารสารนี้ไปเผยแพร่สามารถกระทำได้ โดยระบุแหล่งอ้างอิงจาก "วารสารสมาคมนักวิจัย"
เอกสารอ้างอิง
ชานนท์ ไชยทองดี (2558). นิทาน ตำนาน เรื่องเล่า : อัตลักษณ์ และความหมายทางวัฒนธรรมในจังหวัด
ศรีสะเกษ. วารสารวิถีสังคมมนุษย์, 3(1), 162-181.
ดาวิน วรุณทรัพย์. (2561). รูปแบบการจัดการทุนทางวัฒนธรรมเพื่อการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์
ในประเทศไทย. (ดุษฎีนิพนธ์). มหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์.
วรี เรืองสุข และคณะ. (2566). แม่น้ำบางปะกง : ทุนวัฒนธรรมเพื่อการพัฒนาตามแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์
อำเภอบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา. กองทุนส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม และหน่วย
บริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.).
ศิราณี ขำคม และสมเดช นามเกตุ. (2566). ประเพณี วิถีวัฒนธรรมลุ่มน้ำโขง. วารสารมณีเชษฐาราม
วัดจอมมณี, 6(4), 382-395.
สำนักงานคณะกรรมการนโยบายเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก. (2560). แผนการพัฒนาระเบียง
เศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก (Eastern Economic Corridor - EEC). กรุงเทพฯ.
สุกัญญา สุจฉายา, (บ.ก). (2549). พิธีกรรม ตำนาน นิทาน เพลง : บทบาทของคติชนกับสังคมไทย
(พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : โครงการเผยแพร่ผลงานทางวิชาการ คณะอักษรศาสตร์
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อิงตะวัน แพลูกอินทร์. (2560). ฉะเชิงเทรา : เมืองสำคัญทางเศรษฐกิจแห่งลุ่มน้ำบางปะกง (พ.ศ. 2398 –
. สาขาวิชาไทยศึกษา คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศษสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา.
อินทิรา ซาฮีร์ และคณะ. (2561). การขับเคลื่อนศิลปะและวัฒนธรรมเพื่อการพัฒนาเชิงพื้นที่ อำเภอเขมราฐ
จังหวัดอุบลราชธานี. อุบลราชธานี: มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.
อัญธิชา มั่นคง. (2560). บทบาทของทุนทางวัฒนธรรมกับการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชน: กรณีศึกษาชุมชนในตำบลบ้านตุ่น อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย, 19(69), 90-100.
Bourdieu, P. (1986). The forms of capital. In J. Richardson (Ed.) Handbook of Theory and
Research for the Sociology of Education. New York: Greenwood Press.
Coleman, J. S. (1988). Social Capital in the Creation of Human Capital. American Journal of
Sociology, 94(Supplement), 95-12
Smith, J. (2011). Cultural Preservation and the Role of Community. Journal of Cultural
Studies, 12(3), 45-60.
United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. (2003 October 17).
Convention for the Safeguarding of athe Cultural Heritage.
สัมภาษณ์
ปัญญา ศรีมณี. (1 มิถุนายน 2565). นักดนตรี
Translated Thai Reffences
Chaitongdee, C. (2015). Tales Legend Narrative : Identity and Sense of Culture in Sisaket
Province, Journal of The Way Human Society, 3(1), 162-181. (in Thai)
Khamkhom, S. & Namket, S. (2023). TRADITION AND CULTURE OF THE MEKONG BASIN.
Journal of Mani Chettha Ram Wat Chommani, 6(4), 382-395. (in Thai)
Munkhong, A. (2017). The role of cultural capital and the community’s economic
development: Case study of community in Ban Toon sub-district, Muang district,
Phayao province. Journal of Research and Development Loei Rajabhat University,
(69), 90-100.
Office of the Eastern Economic Corridor Policy Committee. (2017). Eastern Economic Corridor
(EEC) development plan. Bangkok, Thailand. (in Thai)
Phalugin, I. (2017). Chachoengsao: An important economic city of the Bang Pakong River
Basin (1855–2011). Department of Thai Studies, Faculty of Humanities and Social
Sciences, Burapha University. (in Thai)
Suchaya, S. (Ed.). (2006). Rituals, myths, folktales, and songs: The role of folklore in Thai
society (2nd ed.). Bangkok: Academic Publication Project, Faculty of Arts,
Chulalongkorn University. (in Thai)
Varee, R. et al. (2023). Bang Pakong River: Cultural capital for development under the
creative economy concept in Bang Pakong District, Chachoengsao Province.
Science, Research and Innovation Promotion Fund, and Area-Based Development
Fund Management Unit (ABDF). (in Thai)
Varunsap, D. (2018). Cultural capital management model for creative tourism in Thailand
(Doctoral dissertation) Rajabhat Rajanagarindra University.(in Thai).
Zaher, I. et al. (2018). Driving art and culture for spatial development in Khemarat District,
Ubon Ratchathani Province. Ubon Ratchathani: Ubon Ratchathani University.
(in Thai)
Interview
Srimanee. P. (2022). Musician. (in Thai)