การสร้างความสามัคคีในหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบด้วยหลักพุทธธรรม

Main Article Content

สมโภชน์ สุวรรณรัตน์
สุวิญ รักสัตย์
สุมานพ ศิวารัตน์
โสภณ ขำทัพ

บทคัดย่อ

ดุษฎีนิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการสร้างความสามัคคีในหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ 2) เพื่อศึกษาหลักพุทธธรรมที่ส่งเสริมการสร้างความสามัคคีในหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ 3) เพื่อบูรณาการการสร้างความสามัคคีในหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบด้วยหลักพุทธธรรม 4) เพื่อนำเสนอแนวทางและสร้างองค์ความรู้ใหม่เกี่ยวกับ “รูปแบบการสร้างความสามัคคี ในหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบด้วยหลักพุทธธรรม” งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการสังเกต สังเกตแบบมีส่วนร่วม สัมภาษณ์เชิงลึก และการสัมมนากลุ่ม ผลการศึกษาพบว่า 1. การสร้างความสามัคคีในหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบชุมชนมีแนวทางการสร้างความสามัคคี 4 แนว ได้แก่ การใช้ชีวิตอยู่ร่วมกัน ผ่านกิจกรรมและพิธีกรรมต่างๆ การประกอบอาชีพ และขยายเครือข่ายการประกอบอาชีพ การรวมกลุ่มตามธรรมชาติของชุมชนตามความสนใจและกิจกรรมทางสังคม การสืบสานประเพณี วัฒนธรรม 2. หลักพุทธธรรมที่ส่งเสริมการสร้างความสามัคคีในหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ ที่ชาวบ้านใช้ในการใช้ชีวิตอยู่ร่วมกัน มากที่สุด คือ หลักสาราณียธรรม รองลงมาคือหลักอปริหานิยธรรม หลักสัปปุริสธรรม และ หลักสังคหวัตถุตามลำดับ หลักธรรมที่ชาวบ้านใช้ในการประกอบอาชีพ มากที่สุด คือ หลักสาราณียธรรม รองลงมาคือ หลักสัปปุริสธรรม หลักอปริหานิยธรรม และสุดท้าย คือหลักสังคหวัตถุ หลักธรรม
ที่มีความสำคัญกับการรวมกลุ่ม อันดับแรก คือ หลักสาราณียธรรม รองลงมาคือ หลักอปริหานิยธรรม หลักสัปปุริสธรรม และสุดท้ายคือ หลักสังคหวัตถุ หลักธรรมที่มีความสำคัญกับการสืบสานวัฒนธรรม ประเพณี อันดับหนึ่ง คือ หลักสาราณียธรรมรองลงมาคือ หลักอปริหานิยธรรม หลักสัปปุริสธรรม และ หลักสังคหวัตถุตามลำดับ 3. การบูรณาการการสร้างความสามัคคีในหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบด้วยหลักพุทธธรรม หมู่บ้านทั้งสิบหมู่บ้านไม่ได้เลือกและไม่ได้เน้นหลักธรรมใดหลักธรรมหนึ่งในการสร้างความสามัคคีแต่การสร้างความสามัคคีของหมู่บ้านนั้น ขึ้นกับกิจกรรมแต่ละกิจกรรมของชาวบ้านซึ่งหมู่บ้านได้เลือกใช้รูปแบบการสร้างความสามัคคีแบบบูรณาการหลักธรรมแต่ละหลักธรรมมาผสมผสานกัน ตามความเหมาะของกิจกรรมและกลุ่มคนที่มาร่วมกิจกรรมนั้นๆ 4. แนวทางและสร้างองค์ความรู้ใหม่เกี่ยวกับ “รูปแบบการสร้างความสามัคคี ในหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบด้วยหลักพุทธธรรม” เรียกว่า MMMSH Model คือ มีเมตตากรุณาต่อกัน(Mercy) มีการพบปะสังสรรค์พูดคุยกันอย่างต่อเนื่อง (Meeting) มีการบริหารจัดการอย่างเป็นธรรม (Management) มีการเฉลี่ยเจือจาน (Sacrifice) จึงจะก่อให้เกิดความสามัคคี (Harmony)

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ถนอม ม่วงกล่อม. (2553). การประเมินประสิทธิผลการดำเนินงานขององค์การบริหารส่วนตำบล : ศึกษากรณีองค์การบริหารส่วนตำบลคอกกระบือ อำเภอเมืองสมุทรสาคร จังหวัดสมุทรสาคร (ภาคนิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต)สถาบันบัณฑิตพัฒน บริหารศาสตร์.

นครินทร์ แก้วโชติรุ่ง. (2556). รูปแบบและหลักการของการปกครองในพระไตรปิฎก (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต).มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

น้ำทิพย์ พรพัฒนานิคม. (2554). “หลักสาราณียธรรมเพื่อสร้างมนุษย์สัมพันธ์ของนักเรียน โรงเรียนราชวินิตมัธยม เขตดุสิตกรุงเทพมหานคร” (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตร์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระครูนิกร สุนทรกิจ (สมพงษ์ นุ่มสกุล). (2554). “การสร้างความสามัคคีในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท” (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตร์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระธรรมโกศาจารย์ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). (2559). พุทธวิธีบริหาร. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร.

พระปลัดประจวบ ทุนผลงาม. (2550). การประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมในการพัฒนาชุมชนของพระครูพุทธิธรรมรักษ์ (บุญเท็นพุทฺธรกฺขิโต). การค้นคว้าอิสระศิลปศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

สุวิชาน พัฒนาไพรวัลย์. (2550). การดำรงความเป็นชุมชนปกาเกอะยอท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงทางด้านทรัพยากรเศรษฐกิจและความสัมพันธ์ทางสังคม. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

Reference
Thanom Muangklom. (2010). Evaluation of the effectiveness of the Sub district Administrative Organization:Case Study of Samutsakhon Province, Muang District, Kokkrabue Sub district AdministrativeOrganization. Term Paper of Master’s Degree. Nation Institute Development Administration.(in Thai).

Nakarin Keawchotechueng. (2013). Format and principle of Buddhist Scriptures Administration. PH.D.Thesis. Mahamakut Buddhist University. (in Thai).

Namthip pornpattananikom. (2011). States of Conciliation for Create Student Relationship : MathayomRachawinit School. M.D. Thesis. Mahamakut Buddhist University. (in Thai).

Nikorn Sunthonkit. (Sompong Numsakul). (2011). Harmony Engagement in the Theravada Buddhist Scripture.M.D. Thesis. Mahamakut Buddhist University. (in Thai).

Kosajarn. (Prayoon Thammajitto). (2016). Buddhist Method Management. Mahamakut Buddhist University.Bangkok. (in Thai).

Prajuab Tunpon-ngam. (2007). Application of Buddhist Principles in Community Development ofPhuttithammaruk preacher (Boonten Puttharakakhito). Independent Study of M.A. Cheangmai University. (in Thai).

Suwichan Patthanapraiwan. (2007). Maintaining a community of Pakakeayoa Through the changes in economic resources and social relationships. Thesis of M.A. Cheangmai University. (in Thai).