ปัญหากฎหมายเกี่ยวกับการควบคุมการประกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทย

บทคัดย่อ

การศึกษาปัญหากฎหมายเกี่ยวกับการควบคุมการประกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้ทราบถึงความหมาย ประวัติความเป็นมา แนวคิดและหลักการทางกฎหมายของการควบคุมการประกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทย ตามแนวคิดการจัดทำบริการสาธารณะของรัฐ เพื่อจัดการและควบคุมดูแลสุขภาพของประชาชนในรัฐผ่านระบบสาธารณสุข โดยรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 กำหนดให้เป็นหน้าที่ของรัฐที่จะต้องปฏิบัติตามหลักนิติรัฐเพื่อประโยชน์สาธารณะเป็นสำคัญ และจัดทำบริการสาธารณะด้านการสาธารณสุขให้ประชาชนทุกคนในรัฐสามารถเข้าถึงและรับบริการได้อย่าเท่าเทียมเสมอภาค โดยเฉพาะในส่วนของบริการการแพทย์แผนไทย ผลการศึกษาพบว่า

1. สภาการแพทย์แผนไทย มีสถานะทางกฎหมายเป็นองค์กรที่เป็นหน่วยงานทางปกครองตามมาตรา 3 แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 และสภาการแพทย์แผนไทยนั้นอยู่ภายใต้บังคับแห่งพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ซึ่งตามพระราชบัญญัติวิชาชีพการแพทย์แผนไทย พ.ศ. 2556 ได้บัญญัติให้มีการบริหารงานในรูปแบบของคณะกรรมการสภาการแพทย์แผนไทย เป็นผู้ใช้อำนาจทางปกครองของสภาการแพทย์แผนไทย โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อจัดทำบริการสาธารณะ


2. สภาการแพทย์แผนไทย มีอำนาจหน้าที่ในการรับขึ้นทะเบียนและออกใบอนุญาตให้แก่ผู้ขอเป็นผู้ประกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทย ซึ่งผู้ที่จะสามารถยื่นขอรับใบประกอบวิชาชีพแผนไทย แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ สมาชิกผู้ไม่ได้รับปริญญาบัตร เรียกว่า “แบบ ก” และ สมาชิกผู้ที่ได้รับปริญญาบัตร จากมหาวิทยาลัยหรือสถาบันการศึกษาที่สภาการแพทย์แผนไทยรับรอง เรียกว่า “แบบ ข” แต่ในการออกใบอนุญาตประกอบวิชาชีพแพทย์แผนไทยนั้น สภาการแพทย์แผนไทย ไม่ได้คำนึงถึงหลักความเสมอภาค ตามแนวคิดของการคุ้มครองสิทธิ เสรีภาพของประชาชนเพื่อให้ผู้ประกอบวิชาชีพแพทย์แผนไทยได้รับการปฏิบัติจากสภาการแพทย์แผนไทยอย่างเท่าเทียมกัน


3. ประกาศสภาการแพทย์แผนไทย ว่าด้วยครูแพทย์แผนไทย พ.ศ. 2560 กำหนดให้ผู้ที่ประสงค์จะเข้าสมัครอบรมจะต้องใบประกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทยในแต่ละด้านที่ประสงค์จะขอรับหนังสือสำคัญมาเป็นระยะเวลาไม่น้อยกว่า 5 ปี โดยมิได้มีการกำหนดคุณวุฒิทางการศึกษาที่เทียบเท่าหรือสูงกว่าระดับปริญญาตรีไว้ ก่อนมีการจัดสอบทานความรู้เพื่อคัดกรองผู้ที่จะขอรับหนังสือสำคัญครูแพทย์แผนไทย


4. การดำเนินการสอบสวนคดีจรรยาบรรณผู้ประกอบวิชาชีพแพทย์แผนไทย เป็นอำนาจหน้าที่ของคณะอนุกรรมการสอบสวน ซึ่งเป็นเจ้าพนักงานตามประมวลกฎหมายอาญา แต่ไม่มีการกำหนดให้มีผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายหรือด้านการสอบสวนที่มีองค์ความรู้ทางด้านกฎหมายหรือมีประสบการณ์ในการสืบสวนสอบสวนร่วมในการพิจารณาและวินิจฉัยชี้ขาดเพื่อให้กระบวนการดังกล่าวเกิดความเป็นธรรม