การวิเคราะห์องค์ประกอบการบริหารเชิงกลยุทธ์ของโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

Main Article Content

จุไรรัตน์ เอมสรรค์
สาธร ทรัพย์รวงทอง
ทินกร ชอัมพงษ์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์คือ เพื่อวิเคราะห์องค์ประกอบการบริหารเชิงกลยุทธ์ของโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน  โดยศึกษาจากเอกสาร สัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ 9 คน เก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างจาก ผู้บริหารสถานศึกษาโรงเรียนประถมศึกษาขนาดเล็กในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 400 คน โดยใช้เทคนิคการสุ่มอย่างง่าย เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาคือ แบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง แบบสอบถาม มีค่าความเที่ยงเท่ากับ 0.95 สถิติที่ใช้คือ การวิเคราะห์เนื้อหา ความถี่ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจ (Exploratory Factor Analysis : EFA) โดยการหมุนแกนด้วยวิธีแวริแมกซ์ (Varimax) ผลการศึกษาพบว่า องค์ประกอบการบริหารเชิงกลยุทธ์ของโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยรวมอยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.23 ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 0.38  มีทั้งหมด 7 องค์ประกอบ สามารถอธิบายความแปรปรวนได้ร้อยละ 79.24 มีค่าไอเกน ระหว่าง 44.00 – 1.03 แต่ละองค์ประกอบเรียงลำดับค่าน้ำหนักจากมากไปหาน้อย คือ 1) การวางแผน  มีค่าน้ำหนักอยู่ระหว่าง 0.85 - 0.69 2) การจัดการทรัพยากร มีค่าน้ำหนักอยู่ระหว่าง 0.81 - 0.60 3) การพัฒนาบุคลากร มีค่าน้ำหนักอยู่ระหว่าง 0.79 - 0.54 4) การสร้างเครือข่ายความร่วมมือ มีค่าน้ำหนักอยู่ระหว่าง 0.78 - 0.67 5) การพัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้ มีค่าน้ำหนักอยู่ระหว่าง     0.90 - 0.59   6) การติดตามประเมินผล มีค่าน้ำหนักอยู่ระหว่าง 0.82 - 0.62  7) ผู้นำเชิงกลยุทธ์ มีค่าน้ำหนักอยู่ระหว่าง 0.72 - 0.61  

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). แผนยุทธศาสตร์กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ.2563 – 2565. จาก https://www.moe.go.th

กุหลาบ เกลี้ยงชุม. (2557). การพัฒนารูปแบบการบริหารเชิงกลยุทธ์ที่เหมาะสมสำหรับโรงเรียนในจังหวัดชายแดนภาคใต้. ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา: มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ.

จตุพร สังขวรรณ. (2557). ภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์.กรุงเทพมหานคร. ซีเอ็ดยูเคชั่น.

ณฐาพัชร์ วรพงศ์พัชร์. (2564). ปัจจัยที่ส่งผลต่อกระบวนการบริหารเชิงกลยุทธ์ของผู้บริหารมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลในประเทศไทย. สถาบันนวัตกรรมทางการศึกษา: สมาคมส่งเสริมการศึกษาทางเลือก.

นรรัชต์ ฝันเชียร. (2562). โรงเรียนขนาดเล็ก ภาระหรือโอกาส และรูปแบบการพัฒนาโรงเรียนขนาดเล็ก. ทรูปลูกปัญญา. จาก https://www.trueplookpanya.com/education/content/71918/-teaartedu-teaart.

ปัทมา จันทพันธ์. (2560). กลยุทธ์การพัฒนาภาวะผู้นำผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในเขตเศรษฐกิจพิเศษมุกดาหาร. วิทยานิพนธ์ค.ด., : มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.

ปิยนาถ เชี่ยวสมุทร. (2558). การบริหารเชิงกลยุทธ์ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 11 สหวิทยาเขต สุราษฎร์ธานี 3. การค้นคว้าอิสระครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา : มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี.

พงษ์เสถียร เหลืองอลงกต. (2561). การจัดการเชิงกลยุทธ์ (Strategic Management). กรุงเทพฯ: ทริปเพิ้ลเอ็ดดูเคชั่น.

พัชรินทร์ จันทาพูน, & ปิยพงษ์ สุเมตติกุล. (2557). การพัฒนากลยุทธ์การบริหารเครือข่ายความร่วมมือเพื่อการพัฒนาโรงเรียนขนาดเล็ก. วารสารครุศาสตร์ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พิมพ์พร จารุจิตร์. (2559). ภาวะผู้นำกับการบริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21. คณะครุศาสตร์ : มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี.

ภี อาภรณ์เอี่ยม. (2562). โรงเรียนขนาดเล็กกับการพัฒนาพลเมืองท้องถิ่น. มูลนิธิการศึกษาเพื่อสร้างพลเมืองไทย (Thai Civic Education – TCE Foundation).

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2562). แผนบริหารจัดการโรงเรียนขนาดเล็ก สพฐ. (ยุทธศาสตร์การพัฒนา ปีงบประมาณ 2562–2565).

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2563). กฎหมายว่าด้วยการศึกษาแห่งชาติ กฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ กฎหมายว่าด้วยระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา. กรุงเทพฯ: อีเลฟเว่น สตาร์ อินเตอร์เทรด.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2565). (ร่าง) แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 พ.ศ. 2566 – 2570. จาก http://www.onec.go.th.

สมชาย ภคภาสน์วิวัฒน์. (2564). การบริหารเชิงกลยุทธ์. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์อมรินทร์ฮาวทู.

อิศราวดี ชำนาญกิจ. (2552). การจัดการเชิงกลยุทธ์ (Strategic Management). จาก https://www.gotoknow.org/posts/297090 .

อำพล นววงศ์เสถียร. (2562). การจัดการเชิงกลยุทธ์: การแสวงหาความได้เปรียบในการแข่งขัน. กรุงเทพมหานคร: วิทยาลัยเซาธ์อีสท์บางกอก.

Barney, J. B. (1991). Firm resources and sustained competitive advantage. Journal of Management.

David, F. R. (1997). Strategic management (6th ed.). New Jersey: Prentice-Hall.

Robbins, S. P., & Coulter, M. (2012). Management. New Jersey: Prentice Hall.

Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607–610

Translated Thai References

Aphoniam, P. (2019). Small schools and the development of local citizenship. Thai Civic Education Foundation.

Basic Education Commission. (2019). Small school management plan (Development strategy for fiscal year 2019–2022).

Chamnanakit, A. (2009). Strategic management. Retrieved from https://www.gotoknow.org/posts/297090.

Chantaphoon, P., & Sumettikul, P. (2014). Development of cooperative network management strategies for small school development. Journal of Education: Chulalongkorn University.

Chanthaphan, P. (2017). Strategies for developing leadership among local administrative organization executives in Mukdahan Special Economic Zone. Doctoral dissertation: Sakon Nakhon Rajabhat University.

Charuchit, P. (2016). Leadership and educational administration in the 21st century. Faculty of Education: Udon Thani Rajabhat University.

Chiewsomut, P. (2015). Strategic management of school administrators under the Secondary Educational Service Area Office 11, Surat Thani 3. Independent study, Master of Education in Educational Administration, Suratthani Rajabhat University.

Fanchien, N. (2019). Small schools: Burden or opportunity and a model for their development. TruePlookpanya. Retrieved from.

https://www.trueplookpanya.com/education/content/71918/-teaartedu-teaart.

Kliangchum, K. (2014). The development of an appropriate strategic management model for schools in the southern border provinces (Doctoral dissertation, North Bangkok University).

Lueangalongkorn, P. (2018). Strategic management. Bangkok: Triple Education.

Ministry of Education. (2017). Strategic plan of the Ministry of Education B.E. 2563–2565 (2020–2022). Retrieved from https://www.moe.go.th.

Nawawongsethian, A. (2019). Strategic management: Gaining a competitive advantage. Bangkok: Southeast Bangkok College.

Office of the Education Council. (2020). The National Education Act, the Act on Ministry of Education Administration, and the Act on Civil Service Teachers and Educational Personnel Administration. Bangkok: Eleven Star Intertrade.

Office of the Education Council. (2022). (Draft) The 13th National Economic and Social Development Plan (B.E. 2566–2570). Retrieved from http://www.onec.go.th.

Phakaphatwiwat, S. (2021). Strategic management. Bangkok: Amarin How-To Publishing.

Sangkhawan, C. (2014). Strategic leadership. Bangkok: SE-ED Education.

Woraphongphat, N. (2021). Factors influencing the strategic management process of Rajamangala University of Technology administrators in Thailand. Institute of Educational Innovation, Alternative Education Promotion Association.