การพัฒนารูปแบบการให้การปรึกษากลุ่มที่มุ่งเน้นการรู้คิด-พฤติกรรม เพื่อเสริมสร้างความหยุ่นตัวทางอารมณ์ของวัยรุ่นในสถานสงเคราะห์เด็ก

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการให้การปรึกษากลุ่มที่มุ่งเน้นการรู้คิด-พฤติกรรม            เพื่อเสริมสร้างความหยุ่นตัวทางอารมณ์ของวัยรุ่นในสถานสงเคราะห์เด็ก ประชากรที่ศึกษาเป็นวัยรุ่นในสถานสงเคราะห์เด็ก เขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล จำนวน 164 คน และกลุ่มตัวอย่างที่เข้าร่วมการทดลอง จำนวน 48 คน แบ่งเป็น กลุ่มทดลอง จำนวน 2 กลุ่ม คือ กลุ่มวัยรุ่นชาย 12 คน และกลุ่มวัยรุ่นหญิง 12 คน และกลุ่มควบคุมจำนวน 2 กลุ่มคือ กลุ่มวัยรุ่นชาย 12 คน และกลุ่มวัยรุ่นหญิง 12 คน การวิจัยนี้เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี และใช้ Nonparametric statistics ในการวิเคราะห์ข้อมูล ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ วัยรุ่นในสถานสงเคราะห์เด็กมีความหยุ่นตัวทางอารมณ์โดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง   รูปแบบการให้การปรึกษากลุ่มที่มุ่งเน้นการรู้คิด-พฤติกรรมที่พัฒนาขึ้น ประยุกต์ใช้แนวคิดและเทคนิคของทฤษฎีที่มุ่งเน้นการรู้คิด-พฤติกรรมเพื่อสำรวจอารมณ์ ความคิด พฤติกรรม และจัดการกับความคิด อารมณ์และพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม ผลการเสริมสร้างความหยุ่นตัวทางอารมณ์ของวัยรุ่นกลุ่มทดลองพบว่า วัยรุ่นกลุ่มทดลองมีความหยุ่นตัวทางอารมณ์โดยรวมระหว่างหลังการทดลอง-ก่อนการทดลอง และระหว่างหลังการติดตามผล-ก่อนการทดลอง อย่างมีนัยสำคัญ กลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม หลังการทดลองและหลังการติดตามผลมีความหยุ่นตัวทางอารมณ์โดยรวมแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001 ผลการสนทนากลุ่มเฉพาะพบว่า กลุ่มวัยรุ่นหญิงรู้สึกพอใจมากและสนุก มีโอกาสแลกเปลี่ยนความคิด ความรู้สึก ประสบการณ์ที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์ และรู้จักอารมณ์ตนเองมากขึ้น ได้เรียนรู้วิธีปรับอารมณ์ตนเอง มีสติมากขึ้นเมื่อโกรธหรือทะเลาะกับเพื่อน ส่วนกลุ่มวัยรุ่นชายรายงานว่า กิจกรรมการให้การปรึกษากลุ่มช่วยให้มีความเชื่อมั่นในการจัดการอารมณ์และพฤติกรรมของตนเอง และมีความหยุ่นตัวทางอารมณ์เพิ่มขึ้น สามารถระงับความโมโห และความโกรธที่มากเกินไปได้