ทบทวนกรอบคิดเรื่องระบบอุปถัมภ์ และความสำคัญของคนกลางทางการเมือง และเศรษฐกิจในการศึกษาชนบท

บทคัดย่อ

บทความนี้ทบทวนกรอบคิดเรื่องระบบอุปถัมภ์ในงานศึกษาชนบทไทยตั้งแต่รุ่นบุกเบิกในงานศึกษาที่บางชันปี ค.ศ.1949 จนถึงปัจจุบัน แม้ภายใต้การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจการเมืองที่ระบบทุนนิยมเติบโตขึ้น จะส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงชนบท อันทำให้ชาวบ้านมีการเคลื่อนไหวทางเศรษฐกิจและการเมืองมากขึ้น แต่ระบบอุปถัมภ์ที่สะท้อนความสัมพันธ์เชิงอำนาจทางเศรษฐกิจและการเมืองที่ไม่เท่าเทียมกัน ก็ยังดำรงอยู่ภายใต้การต่อสู้ทางเศรษฐกิจการเมืองที่ชนบทมีความสำคัญในฐานการต่อสู้ทางการเมืองสมัยใหม่