Repositioning of Resistance: Women, Community Forestry, and Practice of “Forest Reclaiming”
Abstract
Resistance is a field of study in the social sciences. The article aims to rethink resistance from local people's perspectives, especially ethnic women, to expand understanding beyond the static dichotomy of opposition of domination and resistance. The article reviewed relevant literatures and the research conducted to collect data in May 2016 through field surveys, participant/non-participant observations, and in-depth interviews. The main finding is that, from the case of the state action on forest conservation and the response of residents living in the mountainous forest community, the everyday life resistance of local people within the uneven power structure is still limited in terms of negotiation that people have a certain level of ability to solve only immediate problems. It cannot lead to a main structural change in forest management and conservation
References
กองบรรณาธิการกรีนนิวส์. 2565. “8 ปี ทวงคืนผืนป่า กว่า 46,000 คดีชาวบ้านในเขตป่า.” GREENNEWS, สืบค้นเมื่อ 22 ธันวาคม 2566. https://greennews.agency/?p=29161.
คณะกรรมการนโยบายป่าไม้แห่งชาติ. ม.ป.ป. แผนแม่บทพัฒนาการป่าไม้แห่งชาติ. สืบค้นเมื่อ 22 ธันวาคม 2566. https://www.forest.go.th/planning/wp-content/uploads/sites/6/2022/12/2.-แผนแม่บทพัฒนาการป่าไม้แห่งชาติ.pdf.
โครงการอินเทอร์เน็ตเพื่อกฎหมายประชาชน. 2558. “แทนเสียงคนเดือนร้อน เมื่อรัฐ "ขอคืนพื้นที่ป่า" ของชุมชน.” iLaw, 17 มีนาคม 2558. https://ilaw.or.th/node/3590.
จตุรงค์ ดำดี, 2558, “ชาวบ้านกว่า 8 พันหมู่บ้าน ถูกทวงคืนผืนป่า จนท.หาเป็น'นายทุน' แต่ตัวจริงลอยนวล.” TCIJ, 2 กรกฎาคม 2558. https://www.tcijthai.com/news/2015/02/scoop/5659.
ชนกาญจน์ พันธ์ุเดิมวงศ์. 2559. “การขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะจากฐานล่าง: กรณีศึกษาการรณรงค์กฎหมายเพื่อคนจน 4 ฉบับ.” วารสารการเมืองการปกครอง 6 (1): 328-344.
ชุติมา ประกาศวุฒิสาร. 2545. “อ่านงานเขียนของคนชายขอบอย่างไร : มุมมองจากบริบทตะวันตก.” ใน ผู้หญิงกับความรู้ ๔ : รัฐ เรื่องเล่าและแนวคิดสกุลหลังอาณานิคม. การประชุมวิชาการประเพณีสตรีศึกษาแห่งประเทศไทย ครั้งที่ ๔ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (ท่าพระจันทร์) วันที่ 19-20 ธันวาคม 2545.
ไทยรัฐ. 2557. “คสช. อนุมัติแผนแม่บทบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติ.” ไทยรัฐ, 6 สิงหาคม 2557. https://www.thairath.co.th/news/politic/441537
ประเสริฐ ตระการศุภกร. 2551. “พื้นที่การตอบโต้และตำแหน่งแห่งที่ของความรู้ท้องถิ่นของกลุ่มเคลื่อนไหวปกาเกอะญอด้านสิ่งแวดล้อมในภาคเหนือของประเทศไทย กรณีศึกษาเครือข่ายลุ่มน้ำแม่ลานคำ อ.สะเมิง จ.เชียงใหม่ (ตอนที่ 1).” พฤศจิกายน 2551. (เอกสารอัดสำเนา).
ปิ่นแก้ว เหลืองอร่ามศรี. 2552. “นิเวศและเพศภาวะ กับเสียงที่เงียบหายไปในสตรีนิยมและขบวนการสิ่งแวดล้อมไทย.” จุดยืน 3: 1-28.
ปิ่นแก้ว เหลืองอร่ามศรี. 2559. “วิกฤตสิทธิชุมชนกับอำนาจนิยมในทรัพยากร.” ประชาธรรม, วันที่ 14 กันยายน 2559. https://www.prachatham.com/article_detail.php?id=450
ไผทชิต เอกจริยกร. 2554. “โฉนดชุมชน: ทางเลือกใหม่ในการแก้ไขปัญหาที่ดินทำกิน.” วารสารราชบัณฑิตยสถาน 37 (3): 74-90. http://www.royin.go.th/royin2014/upload/246/FileUpload/2482_2807.pdf.
ไพบูลย์ เฮงสุวรรณ. 2562. “การวิจัยกับพื้นที่ความรู้ของผู้หญิง (ที่ขาดหายไป).” วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี 8 (2): 23-43.
ศุภชัย เจริญวงศ์. 2544. ถอดรหัสการพัฒนา. กรุงเทพฯ: สถาบันพัฒนาการเมือง.
สถาบันวิจัยประชากรและสังคม. 2559. “ปฏิบัติการ “ยึด” คืนผืนป่า ปัญหาซับซ้อนกว่าที่คิด.” ใน สุขภาพคนไทย 2559: ตายดี วิถีที่เลือกได้, 46-49. นครปฐม: สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล.
ราชกิจจานุเบกษา. 2557ก. “คําสั่งคณะรักษาความสงบแห่งชาติที่ 64/2557 เรื่อง การปราบปรามและหยุดยั้งการบุกรุกทำลายทรัพยากรป่าไม้.” ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม 131 ตอนพิเศษ 115 ง หน้า 3, วันที่ 20 มิถุนายน 2557.
ราชกิจจานุเบกษา. 2557ข. “คําสั่งคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ 66/2557 เรื่อง เพิ่มเติมหน่วยงานสำหรับการปราบปราม หยุดยั้งการบุกรุกทำลายทรัพยากรป่าไม้ และนโยบายการปฏิบัติงานเป็นการชั่วคราวในสภาวการณ์ปัจจุบัน.” ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม 131 ตอนพิเศษ 120 ง หน้า 1, วันที่ 27 มิถุนายน 2557.
เลาฟั้ง บัณฑิตเทิดสกุล, บก. 2556. แม่อมกิ: ชีวิตแห่งผืนป่ากับมายาคติในกระบวนการยุติธรรม. กรุงเทพฯ: สมาคมนักกฎหมายสิทธิมนุษยชน.
วิเศษ สุจินพรัหม. 2544. “การเคลื่อนไหวในพื้นที่สาธารณะของผู้หญิงในการจัดการป่าชุมชน จังหวัดลำพูน.” วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการพัฒนาสังคม) มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
อานันท์ กาญจนพันธุ์. 2556. “การศึกษาสังคมไทยไร้น้ำยา และการเป็นอัมพาตทางการเมือง.” การปาฐกถาในการประชุมวิชาการนานาชาติ: ไทยศึกษาในสายลมตะวันออก โดยคณะมนุษยศาสตร์ คณะนิติศาสตร์ คณะรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และ The Japanese society for Thai Studies ณ โรงแรมฟูรามา จ.เชียงใหม่ วันที่ 24-25 สิงหาคม 2556.
อานันท์ กาญจนพันธุ์. 2560. พื้นที่ความรู้ มานุษยวิทยา คนสามัญ: 70 ปี อานันท์ กาญจนพันธุ์. เชียงใหม่: ภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
อานันท์ กาญจนพันธุ์. 2562. คิดอย่างมิเชล ฟูโกต์ คิดอย่างวิพากษ์: จากวาทกรรมของอัตตบุคคล ถึงจุดเปลี่ยนของอัตตา ฉบับปรับปรุงพิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ศยาม.
อานันท์ กาญจนพันธุ์ และคณะ. 2547. รายงานการวิจัย ระบบการเกษตรแบบไร่หมุนเวียน: สถานภาพและความเปลี่ยนแปลง เล่ม 1. เชียงใหม่: คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
Agarwal, Bina. 2001. “Participatory Exclusions, Community Forestry, and Gender: An Analysis for South Asia and a Conceptual Framework.” World Development 29 (10): 1623-1648.
Agarwal, Bina. 2010. Gender and Green Governance: The Political Economy of Women’s Presence Within and Beyond Community Forestry. Oxford: Oxford University Press.
Agarwal, Bina. 2015. “The Power of Numbers in Gender Dynamics: Illustrations from Community Forestry Groups.” The Journal of Peasant Studies 42 (1): 1-20. https://doi.org/10.1080/03066150.2014.936007.
Anan Ganjanapan. 1998. “The Politics of Conservation and the Complexity of Local Control of Forests in the Northern Thai Highlands.” Mountain Research and Development 18 (1): 71-82.
Anderson, Benedict. 1983. Imagined Communities: Reflections on the Origin and Spread of Nationalism. London: Verso.
Bencharat Sae Chua. 2014. “Redefining Citizenship Rights: The Community Forest Movement in Thailand and Strategic Rights Claim.” Unpublished Ph.D. Dissertation, School of Social Sciences and Communications, Faculty of Humanities and Social Sciences, La Trobe University, Bundoora, Victoria.
Bhabha, Homi. 1990. “The Third Space: Interview with Homi Bhabha.” In Identity : Community, Culture, Difference, edited by Jonathan Rutherford, 207-221. London: Lawrence & Wishart.
Bhavnani, Kum-Kum, John Foran, and Priva A. Kurian, eds. 2003. Feminist Future: Re-imagining Women, Culture and Development. London and New York: Zed Books.
Chandra, Uday. 2015. “Rethinking Subaltern Resistance.” Journal of Contemporary Asia 45 (4): 563-573. https://doi.org/10.1080/00472336.2015.1048415.
Cheater, Angela. 1999. “Power in the Postmodern Era.” In The Anthropology of Power: Empowerment and Disempowerment in Changing Structures, edited by Angela Cheater, 1-12. London and New York: Routledge.
Deleuze, Gilles. 1992. “What is a Dispositif?” In Michel Foucault, Philosopher, edited by Timothy J. Armstrong, 159-168. New York: Routledge.
Escobar, Arturo. 1995. Encountering Development: The Making and Unmaking of The Third World. New Jersey: Princeton University Press.
Foucault, Michel. 1980. Power/Knowledge: Selected Interviews and Other Writing 1972-1977. New York, London, Toronto, Sydney, Tokyo, Singapore: Harvester Wheatsheaf.
Lefebvre, Henri. 1974. The Production of Space. Repr. 1991. Oxford: Blackwell.
McKinnon, Catharine A. 1989. Toward a Feminist Theory of the State. Harvard: Harvard University Press.
Momsen, Janet Henshall. 2004. Gender and Development. London and New York: Routledge.
Moore, Henrietta. 1988. Feminism and Anthropology. Cambridge: Polity Press.
Parajuli, Pramod. 1991. “Power and Knowledge in Development Discourse: New Social Movements and the State in India.” International Social Science Journal 127: 173-190.
Partart, Jane L., M. Patricia Connelly, and V. Eudine Barriteau. eds. 2000. Theoretical Perspectives on Gender and Development. Ottawa: International Development Research Centre.
Peluso, Nancy. 1992. Rich Forests, Poor People: Resource Control and Resistance in Java. Berkeley; Los Angeles; Oxford: University of California Press.
Pile, Steve and Michael Keith, eds. 1997. geographies of resistance. London and New York: Routledge.
Pinkaew Laungaramsri. 2000. “The Ambiguity of “Watershed”: The Politics of People and Conservation in Northern Thailand.” Sojourn 15 (1): 52-75.
Pinkaew Laungaramsri. 2001. Redefining Nature: Karen Ecological Knowledge and the Challenge to the Modern Conservation Paradigm. Chennai: Earthworm Books.
Prasert Trakansuphakon. 2007. “Space of Resistance and Place of Local Knowledge in the Northern Thailand Ecological Movement.” Unpublished Ph.D. Thesis, Philosophy in Social Science, Chiang Mai University.
Scott, James C. 1985. Weapons of the Weak: Everyday Forms of Peasants Resistance. New Haven, CT: Yale University Press.
Scott, James C. 1990. Domination and the Arts of Resistance: Hidden Transcripts. New Haven, CT: Yale University Press.
Soja, Edward. 1996. Thirdspace: Journeys to Los Angeles and Other Real-and-Imaged Places. Oxford: Blackwell.
Spivak, Gayatri C. 1990. “Explanation and Culture: Maginalia.” In Out There: Marginalization and Contemporary Cultures, edited by R. Ferguson, M. Gever, Trinh Minh-ha and C. West, 377-393. Cambridge, MA: MIT Press.
Thongchai Winichakul. 2000. “The Quest for “Siwilai”: A Geographical Discourse of Civilizational Thinking in the Late Nineteenth and Early Twentieth-Century Siam.” The Journal of Asian Studies 59 (3): 528-549.
Vandergeest, Peter. 1990. “Siam into Thailand: Constituting Progress, Resistance, and Citizenship.” Unpublished Ph.D. Dissertation, Development Sociology, Cornell University, Ithaca.
Vandergeest, Peter, and Nancy Lee Peluso. 1995. “Territorialization and State Power in Thailand.” Theory and Society 24: 385-426.
Yamada, Mitsuye. 2003. “Invisibility Is an Unnatural Disaster: Reflections of an Asian American Woman.” In Feminist Theory Reader : Local and Global Perspectives, edited by Carole R. McCann and Seung-kyung Kim, 174-178). New York and London: Routledge.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Journal of Social Sciences, Faculty of Social Sciences, Chiang Mai University
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
All written articles published on Journal of Social Sciences is its author’s opinion which is not belonged to Social Sciences Faculty, Chiang Mai University or is not in a responsibility of the journal’s editorial committee’s members.
