จราเมาะห์อากามา: พื้นที่ปฏิบัติการต่อรองและขบวนการเคลื่อนไหวทางศาสนาของชาวมลายูมุสลิมสายจารีต

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งศึกษาปรากฏการณ์การรวมกลุ่มทางศาสนาของชาวมลายูมุสลิมสายจารีต ภายใต้การเข้ามาบีบคั้นจากความทันสมัยของรัฐไทยและกระแสอิสลามานุวัตร กระแสดังกล่าวนี้ทำให้ชาวมลายูมุสลิมสายจารีตต้องรวมกลุ่มบนพื้นที่จราเมาะห์อากามา ที่มีผู้คนรวมกลุ่มเข้าหาผู้นำศาสนา เพื่อต้องการคำตอบความรู้และความเข้าใจต่อคำสอนและปัญหาใหม่ๆ ที่เกิดขึ้น โดยผู้คนเหล่านี้มาจากหลากหลายพื้นที่ ทั้งหญิงชาย อาชีพ และหลายกลุ่มหลายระดับที่ต่างก็แต่งกายด้วยชุดตามธรรมเนียมท้องถิ่นที่แสดงถึงอัตลักษณ์มลายู จราเมาะห์อากามามีลักษณะเด่นตรงที่เป็นพื้นที่ที่มีปฏิบัติการทางศาสนา คือการตีความคำสอนกับปัญหาทางสังคม ดังเช่น อิสลามกับประชาธิปไตย ดอกเบี้ยกับสังคมมุสลิม หรือข้อถกเถียงทางศาสนาในกลุ่มมุสลิม ซึ่งกระบวนการเหล่านี้โดยแท้จริงแล้วเป็นขบวนการเคลื่อนไหวทางศาสนาที่เป็นปฏิบัติการทางวัฒนธรรมของสายจารีตที่กำลัง ถูกช่วงชิงพื้นที่ทั้งจากกลุ่มอิสลามสายใหม่และจากความทันสมัยอื่นๆ ทำให้จราเมาะห์อากามากลายเป็นพื้นที่ของการช่วงชิงตอบโต้ นำเสนอ ทบทวนตัวเอง และยืนหยัดปรับตัวต่อกระแสความเปลี่ยนแปลงทางสังคม