เกษตรกรผู้ประกอบการหลากรุ่นกับพหุเกษตรกรรมในบริบทการท่องเที่ยวเชิงเกษตรแบบฟาร์มสเตย์

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งทำความเข้าใจปรากฏการณ์การท่องเที่ยวเชิงเกษตรแบบฟาร์มสเตย์ผ่านพลวัตการผลิตในภาคครัวเรือนเกษตรกร การอธิบายถึงความหลากหลายของเกษตรกรผู้ประกอบการซึ่งมีทั้งเกษตรกรรุ่นใหม่ เกษตรกรหน้าใหม่ และเกษตรกรสูงวัย เป็นการเน้นย้ำถึงความสำคัญของการสืบทอดทุนในการผลิตระหว่างรุ่นทั้งในระดับครอบครัวและชุมชน ในบทความนี้การท่องเที่ยวเชิงเกษตรแบบฟาร์มสเตย์เป็นตัวอย่างของพหุกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่ต่อเนื่องมาจากการทำเกษตร อีกทั้งจำเป็นต้องอาศัยการมีส่วนร่วมของเครือข่ายเกษตรกรผู้ประกอบการหลากหลายรุ่นเพื่อประโยชน์ในการกระจายโอกาสและทรัพยากรในบริบทของการท่องเที่ยว บทความนี้ได้ทบทวนกลไกการสร้างสังคมเกษตรเชิงเครือข่ายและสถาบันในประเทศญี่ปุ่นที่เกื้อหนุนให้เกษตรกรมีความสามารถในการดำรงวิถีการผลิตควบคู่กับการมีส่วนร่วมในการสร้างสรรค์พหุกิจกรรมทางเศรษฐกิจ อย่างเช่น ฟาร์มสเตย์ จากการศึกษาเปรียบเทียบทั้งกรณีญี่ปุ่นและไทย สิ่งที่ปรับใช้ได้กับสังคมเกษตรไทยโดยเฉพาะในระดับชุมชนท้องถิ่น คือ การให้อำนาจโดยชอบธรรมในการจัดการพื้นที่และกิจกรรมท่องเที่ยวเชิงเกษตรแบบฟาร์มสเตย์ โดยรัฐและทุนทำหน้าที่เอื้อต่อการสร้างกลไกการรวมกลุ่มอันเป็นหลักประกันความมั่นคงทางสังคมเศรษฐกิจให้กับครัวเรือนและชุมชนเกษตรกรในระยะยาว