อิบะโช: พื้นที่การสัมพันธ์ของแรงงานชิรุบาร์ในชุมชนเมืองญี่ปุ่น
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้นำเสนอแนวคิดอิบะโช หรือ พื้นที่การสัมพันธ์ ในการทำความเข้าใจการใช้ชีวิต การทำงาน และสวัสดิการสังคมของแรงงานผู้สูงอายุในชุมชนเมือง ประเทศญี่ปุ่น อิบะโชเป็นการเคลื่อนไหวทางความคิดเกี่ยวกับการสร้างพื้นที่กึ่งสาธารณะ อันเป็นพื้นที่ที่ขาดหายไประหว่างกระบวนการกลายเป็นสมัยใหม่ของเมืองญี่ปุ่น ความเสี่ยงด้านสังคมเศรษฐกิจช่วงปลายศตวรรษก่อนส่งผลกระทบต่อปัจเจกซึ่งสังกัดตนเองอยู่กับองค์กรการทำงานหรือครอบครัวเป็นหลัก ปัจเจกเหล่านี้กลายเป็นแรงงานชิรุบาร์ที่ยังคงทำงานต่อเนื่องในปัจจุบันแม้อายุเข้าสู่วัยเกษียณ ด้วยเงื่อนไขของระบบบำนาญและประกันสุขภาพที่มีลักษณะทุนนิยมสวัสดิการ ทำให้การเข้าสู่ระบบจ้างงานใหม่สามารถสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจและคุณค่าต่อตนเองและสังคมเพิ่มเติม บทความนี้ชี้ให้เห็นว่าแนวคิดอิบะโชดำรงอยู่ทั้งในบ้านอิบะโชและการทำงานของแรงงานชิรุบาร์ เกิดการสร้างพื้นที่และเวลาที่ผู้คนในชุมชนได้เข้ามามีปฏิสัมพันธ์แบบพึ่งพาโดยอิสระ ท่ามกลางการเคารพอิบะโชของปัจเจกที่แตกต่างกัน การได้รู้สึกเป็นตัวเองยังสอดคล้องไปกับวิธีคิดในการจัดสวัสดิการด้านการดูแลและการทำงานตลอดชีพในระบบการจ้างงานใหม่ที่รัฐบาลญี่ปุ่นสนับสนุน อย่างกรณีศูนย์ทรัพยากรมนุษย์สูงวัยเป็นตัวแทนจ้างงานในลักษณะจำกัดประเภทและขอบเขตการทำงานตามบริบทความต้องการของพื้นที่ การศึกษาแรงงานชิรุบาร์ในชุมชนเมืองญี่ปุ่นแสดงให้เห็นว่าภาวะสูงวัยมีความเฉพาะขึ้นอยู่กับระบบสังคมที่กำหนดรูปแบบการใช้ชีวิต การทำงาน และสวัสดิการ มากกว่าอายุ
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้อเขียนทั้งหมดทีปรากฏในวารสารสังคมศาสตร์ เป็นความคิดเห็นของผู้เขียนโดยเฉพาะ มิใช่ทัศนคติของคณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ หรือกองบรรณาธิการวารสารสังคมศาสตร์
เอกสารอ้างอิง
พรทิพย์ วาคาบายาชิ. 2555. แรงงานแบบฮะเคนในสังคมญี่ปุ่น. วารสารญี่ปุ่นศึกษา 29 (1): 60-75.
ไรท์, อิริค โอลิน. 2564. How to ต่อต้านทุนนิยมในศตวรรษที่ 21. แปลโดย พงษ์ประภัสสร์ แสงสุริยง. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์สำนักนิสิตสามย่าน.
วาริชา วงศ์พยัต. 2560. “จากประเพณี สู่วิถีสมัยใหม่: พื้นที่ในระหว่างในการอยู่อาศัยญี่ปุ่น.” วารสารวิชาการคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 66: 139-156.
Alt, Matt. 2021. Pure invention: How Japan Made the Modern World. New York: Crown.
Benedict, Ruth. 1946. The Chrysanthemum and the Sword: The Patterns of Japanese Culture. Boston: Houghton Mifflin.
Doi, Takeo. 1973. The Anatomy of Dependence, translated by John Bester. Tokyo: Kodansha.
Dower, John W. 1999. Embracing Defeat: Japan in the Wake of World War II. W.W. New York: Norton and Company.
Guo, Zijia. 2021. “A Review of Social and Cultural Causes of Hikikomori: Collectivism in Japan.” Proceedings of the 2021 International Conference on Public Art and Human Development (ICPAHD). Advances in Social Science, Education and Humanities Research 638: 727-731. Amsterdam: Atlantis Press.
Hirata, Oriza. 1998. Engeki Nyumon (Introduction to Drama). Tokyo: Kodansha Gendai Shinsho series.
Ivy, Marilyn. 1995. Discourses of the Vanishing: Modernity Phantasm Japan. Chicago: The University of Chicago.
Kitayama, Toshiya. 2024. “The Welfare State in Japan.” In Public Administration in Japan, edited by Koichiro Agata, Hiroaki Inatsugu, and Hideaki Shiroyama, 133-48. London: Palgrave Macmillan.
Kiyota, Emi et al. .2019. “The Ibasho Toolkit: A Toolkit for Learning about the Ibasho Principles and How to use Them to Implement a Program and Place.” Accessed April 29, 2024. https://documents1.worldbank.org/curated/en/392021592832559873/pdf/The-Ibasho-Toolkit-A-Toolkit-for-Learning-About-the-Ibasho-Principles-and-How-to-Use-them-to-Implement-a-Program-and-Place.pdf.
Kondo, Dorinne K. 1990. Crafting Selves: Power, Gender, and Discourses of Identity in a Japanese Workplace. Chicago: The University of Chicago.
Nakane, Chie. 1967. “Group Characteristics Based on ‘Place’.” Translated by Paul Roquet. Review of Japanese Culture and Society 25: 170-178.
NSHRC. 2023. “Overview of the Silver Human Resources Center.” Accessed October 28, 2023. https://www.mhlw.go.jp/file/06-Seisakujouhou-10500000-Daijinkanboukokusaika/summary.pdf
Nishimoto, Yoichi. 2018. “Friendly Authoritarianism and Neighborhood Associations in Rural Japan: A Case from Noto Peninsula.” Bulletin of the Faculty of Human Sciences Kanazawa University 10: 1-24.
Reid, Thomas R. 1999. Confucius Lives Next Door: What Living in the East Taught me about Living in the West. New York: Random House.
Sainowaki, Keiko. 2022. “Is There a Way to Reach Out? Thoughts on the Aging ‘Hikikomori’ Population.” Accessed October 28, 2023. https://www.nippon.com/en/japan-topics/bg900363/#.
Saito, Tamaki. 2019. “The Reality of 1 Million ‘Middle-Aged and Elderly Hikikomori’ — The Aging of Hikikomori is a Major Issue for All of Society.” Discuss Japan—Japan Foreign Policy Forum 52. Accessed April 28, 2024. https://www.japanpolicyforum.jp/pdf/2019/no52/DJweb_52_soc_01.pdf.
Scott, Bass. 2014a. “Introduction: Japan’s Aging Society.” In Public Policy and the Old Age Revolution in Japan, edited by Scott Bass, Robert Morris, and Masato Oka, 6-16. London: Routledge.
__________. 2014b. “An Overview of Work, Retirement, and Pensions in Japan.” Public Policy and the Old Age Revolution in Japan, edited by Scott Bass, Robert Morris, and Masato Oka, 53-72. London: Routledge.
Shimizu, Ryo. 2017. “The Progression of Urbanization and Spatial Formation in Japan after World War II.” Accessed October 28, 2023. https://jarcs.sakura.ne.jp/jarcs_en/papers_files/rshimizu.pdf.
Sugimoto, Yoshio. 1999. “Making Sense of Nihonjinron.” Thesis Eleven 57(1): 81-96.
__________. 2014. An Introduction to Japanese Society. (4th ed). Cambridge: Cambridge University Press.
Tanaka, Yasuhiro. 2019. Machi no Ibasho, Shisetsu Dewa Naku. – Doutsukurare, Unnei, Keishousareru ka (A Place in the Town, Not a Facility. – How is it Created, Managed, and Inherited?). Tokyo: Suiyosha Publishing.
__________. 2021. Watashi no Ibasho, Kono Machi no. – Seido no Sotogawa to Uchigawa kara Miru Dai San no Basho (My Place, In This Town. – A Third Place Seen from Outside and Inside the System). Tokyo: Suiyosha Publishing.
The Coalition for Inclusive Capitalism. 2021. “Framework for Inclusive Capitalism: New Compact among Business, Government and American Workers.” Accessed October 29, 2023. https://coalitionforinclusivecapitalism.com/wp-content/uploads/2021/02/The-Framework-for-Inclusive-Capitalism-1.pdf.
