การเมืองเร่งสภาพการณ์นิยม: อนาคต ภาวะสมัยใหม่ เทคโนโลยี และอัตวิสัยของโลกทุนนิยมตอนปลาย

บทคัดย่อ

บทความนำเสนอการเมืองเร่งสภาพการณ์นิยมโดยพินิจที่ความขัดแย้งในโลกไซเบอร์สเปซ สมมติฐานคือถ้าหากดิจิตอลเทคโนโลยีมีบทบาทสำคัญในการกำหนดแนวทางแก่ภาวะทางเศรษฐกิจและสังคมแล้วนั้น ประเด็นนี้ก็จะนำไปสู่ผลลัพธ์สำคัญเป็นอย่างน้อยสองผลลัพธ์ คือ (1) ดิจิตอลเทคโนโลยีที่มีบทบาทต่อการคงสถานะภาวะเศรษฐกิจและสังคมที่เป็นอยู่ และ (2) ดิจิตอลเทคโนโลยีที่มีบทบาทต่อการทลายภาวะทางเศรษฐกิจและสังคมที่เป็นอยู่ เช่นนั้นแล้ว การเร่งสภาพการณ์นิยมในรูปการณ์แรก ก็คือการเร่งผลิตสร้างสิ่งต่างๆ เช่น ภาพลักษณ์และสินค้าในโลกไซเบอร์สเปซในทิศทางที่สอดรับกับความต้องการของโลกทุนนิยมตอนปลาย ซึ่งนำไปสู่การคงสถานะของโลกทุนนิยมตอนปลายไว้โดยดุษฎี
การเร่งสภาพการณ์นิยมนี้ไม่ได้นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงภาพลักษณ์เพื่ออนาคต แต่เป็นสิ่งที่อาจเรียกได้โดยย่อว่าเป็น ‘ภาวะสมัยใหม่แบบคงที่’ ในทางตรงกันข้าม การเร่งสภาพการณ์นิยมในรูปการณ์ที่สองได้รับอิทธิพลจากงานเขียนเรื่อง ‘Fragment on Machines’ ของ คาร์ล มาร์กซ์ พ่วงด้วยอิทธิพลของนักคิดอื่นสำคัญ เช่น จิล เดอเลิซ และ ฌ็อง-ฟร็องซัว เลียวทาด์ ด้วยเหตุนี้ รูปการณ์ที่สองของเร่งสภาพการณ์นิยมจึงแสดงให้เห็นถึงธรรมชาติอย่างเต็มตัวของความเป็นปรปักษ์และความแตกต่าง เหตุการณ์ดังกล่าวเป็นการฝืนขัดต่อสภาพที่เป็นอยู่ของทุนนิยมตอนปลาย เพื่อยังความชอบธรรมแก่อนาคตและจินตนาการที่แตกต่างออกไปจากที่เห็นหรือเป็นอยู่ การเมืองเร่งสภาพการณ์นิยมในรูปลักษณ์ที่ขบถนี้อาศัยดิจิตอลเทคโนโลยีและไซเบอร์สเปซเป็นเครื่องมือเพื่อปรับทิศทางทุนนิยมจากที่มันเป็นภาวะสมัยใหม่แบบคงที่ สู่อีกทิศทางหนึ่งที่ค่อนไปทางการปฏิวัติสภาพการณ์ที่เป็นอยู่ ทว่า แนวทางดังกล่าวก็ไม่จำเป็นต้องคล้อยสู่โลกหลังทุนนิยมทันทีแต่อย่างใด ด้วยความสาคัญของการเมืองเร่งสภาพการณ์นิยมในรูปการณ์ที่สองเป็นเหตุปัจจัย บทความจึงตรวจสอบอัตวิสัยภาวะของนักเร่งสภาพการณ์นิยมแนวปฎิวัติด้วยอาศัยความคิดแบบจิตวิเคราะห์ของลาก็องร่วมกับปรัชญาเทคโนโลยี โดยตั้งคาถามว่า นักเร่งสภาพการณ์นิยมที่คิดทลายทุนนิยมตอนปลายนี้มีภาพลักษณ์เชิงอัตวิสัยภาวะอย่างไร ทั้งนี้การเร่งสภาพการณ์ดังกล่าวแม้เป็นไปในแนวทางปฏิวัติ แต่ไม่จำเป็นต้องเคลื่อนไปยังโลกหลังทุนนิยม