แนวคิดความเป็นแม่กับปิตาธิปไตยทุนนิยม: แม่ในสังคมไทย

บทคัดย่อ

ปิตาธิปไตยทุนนิยม (capitalist patriarchy) ตามแนวทางสตรีนิยมสายสังคมนิยม (socialist feminism) เป็นความสัมพันธ์ระหว่างอุดมการณ์ปิตาธิปไตยและทุนนิยม ที่ส่งผลต่อความเป็นแม่ในสังคมอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้อุดมการณ์ของความเป็นแม่แบบปิตาธิปไตยได้ส่งผลให้แม่ที่นอกเหนือไปจากบรรทัดฐานทางสังคมเกิดการเบียดขับและถูกปฏิเสธความเป็นแม่ (motherhood denial) ขณะเดียวกันนำไปสู่การเกิดขึ้นของแม่นอกกฎ (outlaw mother) ในสังคม บทความนี้มุ่งนำเสนอการทบทวนแนวคิดความเป็นแม่ตามแนวทางสตรีนิยม และสะท้อนภาพของความเป็นแม่ในสังคมไทยผ่านงานศึกษาที่เผยแนวคิดความเป็นแม่ที่มีความหลากหลายในสังคม โดยใช้กรอบแนวคิดของปิตาธิปไตยทุนนิยม ภายใต้เงื่อนไขดังกล่าวในสังคมไทยทำให้เห็นถึงความสัมพันธ์ของอุดมการณ์ปิตาธิปไตยและทุนนิยมที่ยังคงดำเนินอยู่อย่างต่อเนื่อง ท่ามกลางการประกอบสร้างอัตลักษณ์ตัวตนของความเป็นเเม่ในรูปแบบที่หลากหลาย และการต่อรองกับเงื่อนไขของอุดมการณ์ทางเพศในสังคมไทย ท้ายที่สุดบทความนี้มุ่งเผยให้เห็นถึงการบรรจบกันของโครงสร้างและอุดมการณ์ไม่เพียงแต่ความเป็นแม่เท่านั้น แต่ยังหมายรวมถึงเพศสถานะ ชนชั้นทางสังคมและเศรษฐกิจด้วย