พัฒนาการวงจรอุบาทว์ทางการเมืองไทย: จาก 2475 ถึงรัฐบาลพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา

บทคัดย่อ

งานวิจัยชิ้นนี้ศึกษาเกี่ยวกับวงจรอุบาทว์ที่เกิดขึ้นในการพัฒนาการทางการเมืองไทยโดยมีคำถามงานวิจัยหลักว่าแนวความคิดวงจรอุบาทว์เป็นเพียงแค่แนวความคิดหรือปรากฏการณ์ทางการเมือง และวงจรที่ว่านี้ยังเกิดขึ้นจริงตลอดการเปลี่ยนแปลงการเมืองไทย การเมืองร่วมสมัยอยู่หรือไม่ โดยการศึกษานี้ใช้รูปแบบการวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยการเก็บข้อมูลด้วยการสังเกตอย่างมีส่วนร่วมและไม่มีส่วนร่วม จากผลการศึกษาพบว่า รัฐประหารยังถูกมองว่าเป็นกิจกรรมการเมืองที่สำคัญและจำเป็นต่อการพัฒนาการทางการเมืองที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของรัฐไทย และกิจกรรมการเมืองนี้เป็นส่วนหนึ่งที่สำคัญของพัฒนาการทางการเมืองของไทยที่มีการขับเคลื่อนเป็นวงจรอันเริ่มจากความขัดแย้ง เกิดวิกฤตการณ์การเมือง การรัฐประหาร การปกครองโดยทหาร มีการร่างรัฐธรรมนูญเพื่อคืนอำนาจประชาชน พร้อมการร่างรัฐธรรมนูญเพื่อการรักษาและสืบต่ออำนาจ จัดการเลือกตั้ง เกิดรัฐบาลใหม่ เกิดความขัดแย้ง เกิดวิกฤติ และเกิดการรัฐประหารใหม่อีกครั้ง จนเป็นวงจรและครบวงจร การเปลี่ยนแปลงการเมืองที่ผ่านมาในรัฐไทยตั้งแต่ 2475 ได้ถูกถอดออกมาเป็นแบบจำลอง การเปลี่ยนแปลงเป็นวงจรที่เรียกว่าวงจรอุบาทว์ โดยมีรัฐประหารเป็นหัวใจสำคัญของวงจร การรัฐประหารในรัฐไทยได้ขาดช่วงเป็นระยะเวลายาวนานในช่วงการเมืองกึ่งประชาธิปไตยในช่วงทศวรรษ 1980 พร้อมกับการเติบโตของทุนที่เข้ามาสู่การเมือง แทนที่ทหารและระบบราชการ อันเป็นการเมืองว่า วงจรอุบาทว์การเมืองไทยคงไม่ใช่ตัวแบบการเปลี่ยนแปลงที่ตอบโจทย์ต่อไป อย่างไรก็ตาม การรัฐประหารนำโดยพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา ได้ยืนยันอีกครั้งว่ารัฐประหารยังเป็นหัวใจของการเปลี่ยนแปลงในรัฐไทยอยู่ และการขับเคลื่อนของระบบก็ยังยืนยันว่า การร่างรัฐธรรมนูญ การเลือกตั้ง การรักษาอำนาจของรัฐบาลทหารยังเกิดขึ้นจริงในรัฐไทยไม่ได้เปลี่ยนแปลง