การจัดการขยะมูลฝอยแบบมีส่วนร่วมของชุมชนสันโค้งน้อย เทศบาลนครเชียงราย

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเงื่อนไข/ปัจจัยและแนวทางการจัดการขยะแบบมีส่วนร่วมและถอดบทเรียนการจัดการขยะแบบมีส่วนร่วมของชุมชนสันโค้งน้อย เทศบาลนครเชียงราย ใช้วิธีการศึกษาเชิงคุณภาพจากกลุ่มตัวแทนครัวเรือนจำนวน 50 ครัวเรือน และคณะกรรมการชุมชนจำนวน 15 คน เครื่องมือการวิจัยใช้ SWOT/TOWS Analysis และ CIPP Model แบบโครงสร้างคำถามนำ การสนทนากลุ่ม วิเคราะห์เชิงเนื้อหาและสังเคราะห์เขียนรายงานวิจัยเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่าชุมชนสันโค้งน้อยมีปัญหาขยะจากความเป็นชุมชนเมืองมีปริมาณขยะที่เพิ่มสูงขึ้นจากกิจกรรมต่างๆทั้งในครัวเรือนและชุมชน ปัจจัยที่สนับสนุนความสำเร็จในการจัดการขยะมูลฝอยของชุมชนได้แก่ ผู้นำชุมชน คณะกรรมการชุมชน อสม. และชาวบ้านร่วมมือกันบริหารจัดการขยะมูลฝอยโดยใช้หลักการ 3R คือ Reduce ลดการใช้ Reuse ใช้ซ้ำ Recycle นำกลับมาใช้ใหม่ และ 5ก คือ กลุ่ม กองทุน กติกา กิจกรรม และกรรมการ เกิดรูปแบบการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนที่มีประสิทธิภาพ เช่น ธนาคารขยะ เป็นต้น มีเทศบาลนครเชียงราย และสำนักงานจังหวัดเชียงรายเข้ามาสนับสนุนงบประมาณและดำเนินแผนงานการจัดการขยะอย่างเป็นรูปธรรม ข้อเสนอแนะควรมีการนำเอาแนวคิดการจัดการขยะมูลฝอยของชุมชนไปประยุกต์ปรับใช้ในการขยายผลให้ชุมชนเมืองแต่ละแห่งมีการจัดการขยะมูลฝอยและช่วยลดปริมาณขยะในภาพรวมของจังหวัดและประเทศต่อไป