การนำหลักอิทธิบาทธรรมไปประยุกต์ใช้ในการเรียนของนิสิต วิทยาลัยสงฆ์สุราษฎร์ธานี

ผู้แต่ง

  • โสภณ บัวจันทร์ วิทยาลัยสงฆ์สุราษฎร์ธานี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • พระปลัดนิคม ปญฺญาวชิโร (ปักษี) วิทยาลัยสงฆ์สุราษฎร์ธานี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • พระครูปริยัติ ธำรงคุณ วิทยาลัยสงฆ์สุราษฎร์ธานี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • พระสมโชค คุตฺตธมฺโม (เกื้อกลิ่น) วิทยาลัยสงฆ์สุราษฎร์ธานี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

อิทธิบาท, การประยุกต์, การเรียนของนิสิต

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาการนำหลักอิทธิบาทธรรมไปประยุกต์ใช้ในการเรียนของนิสิตวิทยาลัยสงฆ์สุราษฎร์ธานี ซึ่งยังขาดหลักอิทธิบาทธรรมในการเรียน โดยใช้ แบบผสานวิธีระหว่างการวิจัยเชิงคุณภาพ และเชิงปริมาณ

ผลการศึกษา พบว่า การนำหลักอิทธิบาทธรรมไปประยุกต์ใช้ในการเรียนของนิสิต โดยรวมมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านทั้งเพศชายและเพศหญิง พบว่าด้านฉันทะมีค่าเฉลี่ยสูงสุดอยู่ในระดับมาก รองลงมาด้านจิตตะ และวิมังสาอยู่ในระดับมาก ส่วนด้านวิริยะ มีค่าเฉลี่ยต่ำสุดมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก

ผู้วิจัยเห็นว่า ควรสนับสนุนส่งเสริมให้นำหลักอิทธิบาทไปประยุกต์ใช้ในการเรียนของนิสิตวิทยาลัยวิทยาลัยสงฆ์สุราษฎร์ธานี ประการแรก ควรนำหลักพุทธลีลาในการสอน 4 ประการ ที่พระพุทธองค์ทรงใช้สั่งสอนพุทธบริษัทไปสนับสนุนส่งเสริมนิสิต เพื่อต้องการให้นิสิตเกิดความพอใจ ความต้องการที่จะเรียน ใฝ่ใจรักจะเรียนอยู่เสมอ และปรารถนาจะเรียนให้ได้ผลดียิ่ง ๆ ขึ้นไป ประการที่สอง ให้ขยันหมั่นประกอบการเรียนด้วยความพยายาม เข้มแข็ง อดทน เอาธุระไม่ท้อถอย ประการที่สาม ตั้งจิตรับรู้ในการเรียนด้วยความคิด เอาจิตฝักใฝ่ไม่ปล่อยใจ  ให้ฟุ้งซ่านเลื่อนลอยไป ประการสุดท้าย หมั่นใช้ปัญญาพิจารณาใคร่ครวญตรวจตราหาเหตุผลและตรวจสอบข้อยิ่งหย่อนในการเรียนนั้น มีการวางแผน วัดผล คิดค้นวิธีแก้ไขปรับปรุง

Author Biographies

โสภณ บัวจันทร์, วิทยาลัยสงฆ์สุราษฎร์ธานี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ประธานกรรมการประจำหลักสูตรพุทธศาสตรบัณฑิต, อาจารย์ประจำวิชาศึกษาอิสระทางศาสนา สาขาวิชาศาสนา วิทยาลัยสงฆ์สุราษฎร์ธานี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

พระปลัดนิคม ปญฺญาวชิโร (ปักษี), วิทยาลัยสงฆ์สุราษฎร์ธานี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

อาจารย์ประจำหลักสูตรพุทธศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาศาสนา วิทยาลัยสงฆ์สุราษฎร์ธานี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

พระครูปริยัติ ธำรงคุณ, วิทยาลัยสงฆ์สุราษฎร์ธานี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

อาจารย์ประจำหลักสูตรพุทธศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาศาสนา วิทยาลัยสงฆ์สุราษฎร์ธานี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

พระสมโชค คุตฺตธมฺโม (เกื้อกลิ่น), วิทยาลัยสงฆ์สุราษฎร์ธานี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

นิสิตสาขาวิชาศาสนา หลักสูตรพุทธศาสตรบัณฑิต คณะ   พุทธศาสตร์ วิทยาลัยสงฆ์สุราษฎร์ธานี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

References

กรมการศาสนา. พระไตรปิฎกฉบับหลวง เล่มที่ 11, 19. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์กรมการศาสนา, 2521.

กัญก์วฬาภรณ์ กลิ่นนิ่มนวล. “ประสิทธิภาพการบริหารจัดการสำนักงานจังหวัดพิษณุโลกตามหลักอิทธิบาท 4”. ปริญญานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต (การบริหารจัดการคณะสงฆ์). บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2554.

บุญมี บุญเอี่ยม. “การศึกษาการนำอิทธิบาท 4 ไปใช้ในการทำงานของพนักงานการควบคุมการบินภูเก็ตบริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทยจำกัด”. ปริญญานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต, บัณฑิตวิทยาลัย มหาสารคาม, 2548.

พันตรี ป.หลงสมบุญ. พจนานุกรม มคธ-ไทย. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: ธรรมกาย, 2557.

พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช ป.ธ. 9, ราชบัณฑิต). ศัพท์วิเคราะห์. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์เลี่ยงเชียง, 2550.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ (ฉบับประมวลธรรม). พิมพ์ครั้งที่ 13. กรุงเทพฯ: บริษัท เอส.อาร์.พริ้นติ้ง แมส โปรดักส์ จำกัด, 2548.

พระธรรมปฏิก (ป.อ. ปยุตฺโต). พุทธธรรม (ฉบับปรับปรุงและขยายความ). พิมพ์ครั้งที่ 11. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย, 2552.

พระมหาสมคิด โครธา. “การใช้อิทธิบาท 4 ในการเรียนของพระนิสิตมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย”. ปริญญานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต, บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 2547.

ไพฑูรย์ สินลารันต์. ความรู้คู่คุณธรรม. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2542.

ไพบูลย์ ตั้งใจ. “ประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานของพนักงานตามหลักอิทธิบาท 4 กรณีศึกษาบริษัท แอมพาสอินดัสตรี จำกัด อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรปราการ”. ปริญญานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต, บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2554.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. “ประวัติมหาวิทยาลัย.” https://www.mcu.ac.th/ site/history.php#hist01 (สืบค้นเมื่อวันที่ 20 ตุลาคม 2562).

ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 136 ตอนพิเศษ 84 ง (3 เมษายน 2562): 71.

เสกสันต์ บุญยะ. “การใช้อิทธิบาท 4 ในการบริหารบุคคลของผู้บริหารโรงเรียนพระปริยัติธรรมขนาดเล็กแผนกสามัญศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเชียงใหม่ เขต 4”. ปริญญานิพนธ์ครุศาสตร มหาบัณฑิต, บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่, 2549.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

12/28/2019

ฉบับ

บท

บทความวิจัย