สิทธิของจำเลยในชั้นไต่สวนมูลฟ้องกับการสืบพยาน

บทคัดย่อ

บทความเรื่อง สิทธิของจำเลยในชั้นไต่สวนมูลฟ้องกับการสืบพยาน ผู้เขียนมีวัตถุประสงค์หลัก คือ ศึกษาสิทธิของจำเลยในชั้นไต่สวนมูลฟ้องกับการสืบพยานและปัญหาสิทธิของจำเลยในชั้นไต่สวนมูลฟ้องกับการสืบพยาน

ผลกระทบจากการศึกษาพบว่า หลังจากเพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาปี พ.ศ. 2562 ในส่วนเกี่ยวกับไต่สวนมูลฟ้อง จำเลยมีสิทธิแถลงข้อเท็จจริงหรือข้อกฎหมาย มีสิทธิถามพยานศาลเมื่อศาลอนุญาต มีสิทธิเด็ดขาดและไม่เด็ดขาด           ในอันที่จะมีทนายความหากจำเลยมาศาล และให้อำนาจศาลคุ้มครองสิทธิจำเลยโดยการเรียกพยานมาสืบเป็นพยานศาลและคำสั่งมีมูลต้องมีข้อเท็จจริงและเหตุผลประกอบตามสมควร แต่ก็ยังพบปัญหา ในกรณีจำเลยไม่มีสิทธิสืบพยานในชั้นไต่สวนมูลฟ้อง สิทธิแถลงข้อเท็จจริง หรือข้อกฎหมายของจำเลยยังไม่ครอบคลุม พบผลกระทบต่อการใช้อำนาจสืบพยานเพิ่มเติมโดยพลการของศาล กระทบสิทธิของผู้เสียหายและพยานในคดีอาญา   

ผู้เขียนจึงเสนอแนะให้เพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มีหลักการ 1) ควรกำหนดให้อำนาจจำเลยสืบพยานสำคัญเกี่ยวข้องกับประเด็นมีมูล และความไม่สุจริตของโจทก์เฉพาะในคดีที่มีอัตราโทษสูงหรืออาญาร้ายแรงและจำเลยมาศาล 2) ควรกำหนดให้จำเลยมีสิทธิแถลงถึงข้อเท็จจริงความไม่สุจริตหรือโดยบิดเบือนข้อเท็จจริงของฟ้องโจทก์ 3) ควรกำหนดเพื่อประโยชน์แห่งความยุติธรรม มาตรา 165/2 วรรคหนึ่ง ไม่ตัดอำนาจศาลในอันที่จะใช้อำนาจสืบพยานเพิ่มเติมโดยพลการตามมาตรา 228 และ 4) ควรกำหนดมาตรการป้องกันมิให้จำเลยใช้สิทธิไปในทางประวิงคดี และป้องกันการคุกคามพยานด้วยการนำพยานชุดเดิมมาสืบพยานซ้ำซาก