แนวทางการแก้ปัญหาการขอประทานบัตรทำเหมืองแร่ ที่เป็นแหล่งหินชุมชน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษา (1) ศึกษามาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมของชุมชนในการอนุญาตให้ทำเหมืองแร่ (2) วิเคราะห์ปัญหาการมีส่วนร่วมของชุมชนในการอนุญาตให้ทำเหมืองตามกฎหมายว่าด้วยแร่ และ (3) เสนอแนะแนวทางในการแก้ไขปรับปรุงพระราชบัญญัติแร่ พ.ศ. 2560 และอนุบัญญัติที่เกี่ยวข้อง  

ผลการศึกษาพบว่า การขอประทานบัตรทำเหมืองแร่ ตามพระราชบัญญัติแร่ พ.ศ. 2560 ผู้ขอประทานบัตรทำเหมืองแร่จะต้องปฏิบัติตามขั้นตอนของกฎหมายในการขออนุญาต การควบคุมกำกับดูแลตรวจสอบติดตามผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพที่เกิดจากการทำเหมือง จัดให้มีการรับฟังความคิดเห็นของชุมชน การขออนุญาตใช้พื้นที่ ซึ่งแต่ละขั้นตอนผู้ขอประทานบัตรทำเหมืองแร่จะต้องปฏิบัติตามข้อกฎหมายอย่างเคร่งครัดและให้ประชาชนในพื้นที่ที่ขอประทานบัตรมีส่วนร่วมด้วยในการแสดงความคิดเห็น การทำประชาพิจารณ์ตามขั้นตอนของกฎหมาย

ผู้วิจัยมีข้อเสนอแนะ (1) ควรให้หน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้องจัดทำข้อมูลพื้นที่แหล่งแร่เชิงวิชาการให้ชัดเจนและทำประชาพิจารณ์อย่างเป็นระบบ (2) ควรให้มีการการแก้ไขปัญหาเรื่องนิยามของกลุ่มบุคคลที่เข้าร่วมในการทำประชามติ (3) ควรกำหนดให้มีการแก้ไขปัญหาเรื่องคุณสมบัติของประชาชนที่รับฟังความคิดเห็นในชุมชนพื้นที่ที่ขอประทานบัตร และ (4) กำหนดให้เขตพื้นที่การขอประทานบัตรการทำเหมืองแร่ ถ้าได้พบโบราณวัตถุ ซากดึกดำบรรพ์ แร่ หรือสิ่งที่มีโครงสร้างทางธรณีวิทยาที่มีลักษณะทางกายภาพเป็นพิเศษรัฐจะต้องประกาศเป็นเขตคุ้มครองสิ่งแวดล้อมและเป็นแหล่งคุ้มครองโบราณวัตถุ