ภาษามือ ภาษาธรรม : รูปแบบการเรียนรู้หลักการดำเนินชีวิตวิถีพุทธสำหรับ คนพิการทางการได้ยินหรือสื่อความหมาย

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ได้ออกแบบการวิจัยเป็นแบบผสมผสาน ด้วยการวิจัยเชิงคุณภาพและการวิจัยแบบปฏิบัติการ ที่มุ่งพัฒนาชุดความรู้และสร้างแบบภาษามือภาษาธรรมที่เป็นหลักการดำเนินชีวิตวิถีพุทธ สำหรับคนพิการไทย เฉพาะรูปแบบพิการทางการได้ยินหรือสื่อความหมาย มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัญหาการรับรู้ ความรู้ความเข้าใจหลักธรรมการดำเนินชีวิตวิถีพุทธ 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการเรียนรู้หลักการดำเนินชีวิตวิถีพุทธของคนพิการทางการได้ยินหรือสื่อความหมาย และ 3) เพื่อเสนอรูปแบบการเรียนรู้ภาษามือ ภาษาธรรมสำหรับคนพิการทางการได้ยินหรือสื่อความหมาย ดำเนินการในผู้ให้ข้อมูลหลักแบบเจาะจง ในตัวแทนจากสมาคมคนหูหนวกแห่งประเทศไทย ล่ามภาษามือไทยจากสมาคมล่ามแห่งประเทศไทย และตัวแทนจากสมาคมคนพิการทุกประเภทแห่งประเทศไทย รวมถึงตัวแทนจากกรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ โดยมีการสัมภาษณ์เชิงลึก และการปฏิบัติการ

ผลการวิจัยพบว่า สภาพปัญหาและความต้องการของคนพิการทางการได้ยินหรือสื่อความหมายนั้นปรากฏมีข้อจำกัดในการรับรู้ หรือ เรียนรู้สิ่งต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในสังคม ซึ่งการเรียนรู้ของคนพิการทางการได้ยินจะเรียนรู้ได้ดีก็ต่อเมื่อ มีล่ามแปลภาษามือ พบว่าคนพิการทางการได้ยินหรือคนหูหนวกที่ขึ้นทะเบียนเป็นคนพิการตามกฎหมายมีจำนวน 2 แสนกว่าคน มีที่รู้ และเข้าใจภาษามือไม่กี่หมื่นคน นี่คือสภาพปัญหาหนึ่ง ประกอบกับล่ามภาษามือก็มีจำนวนจำกัดไม่สามารถให้บริการได้อย่างทั่วถึง โดยเฉพาะหลักธรรมคำสอนทางพระพุทธศาสนาขาดล่ามแปลภาษามือที่จะเป็นสื่อในการอธิบายหลักธรรมต่าง ๆ รวมถึงหน่วยงานที่รับผิดชอบคนพิการทั้งภาครัฐและเอกชน ต้องผลิตล่ามภาษามือให้เพียงพอต่อความต้องการของคนพิการ ต้องส่งเสริมให้คนพิการได้เรียนรู้ภาษามือ โดยให้คนพิการได้เข้าถึงระบบการศึกษา ต้องผลิตสื่อที่เป็นดิจิทัล และมีล่ามภาษามือแปลหลักธรรมคำสอนทางพระพุทธศาสนา และเผยแผ่ผ่านสื่อทางสังคมสมัยใหม่ เพื่อง่ายต่อการเข้าถึงและใช้ประโยชน์ได้สำหรับทุกคน