การพัฒนารูปแบบและกระบวนการถ่ายทอดการเทศน์มหาชาติที่เหมาะสมกับเยาวชน ในจังหวัดเชียงราย

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบริบทและกระบวนการถ่ายทอดการเทศน์มหาชาติในยุคปัจจุบัน เพื่อพัฒนารูปแบบการเทศน์มหาชาติที่เหมาะสมกับเยาวชนในจังหวัดเชียงราย เพื่อพัฒนากระบวนการถ่ายทอดการเทศน์มหาชาติที่เหมาะสมกับเยาวชนในจังหวัดเชียงราย และเพื่อตรวจสอบรูปแบบและกระบวนการถ่ายทอดการเทศน์มหาชาติที่ได้พัฒนาขึ้น เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลคือ แบบสัมภาษณ์ การประชุมเชิงปฏิบัติการ และแบบสอบถาม ส่วนการวิเคราะห์ข้อมูลครั้งนี้ใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 

ผลวิจัยพบว่า บริบทภาพรวมของการเทศน์มหาชาติ มี 13 กัณฑ์ และใช้เวลาในการเทศน์ก 24 ชั่วโมง ใช้พระสงฆ์ครบทั้ง 13 กัณฑ์ โครงเรื่องของการเทศน์มหาชาติจะมีเนื้อหายาว ใช้เวลานาน การพัฒนารูปแบบพิธีกรรมเทศน์มหาชาติสิ่งที่ต้องปรับปรุงคือควรใช้รูปแบบที่กะทัดรัด แต่ยังคงเนื้อหาสาระเดิมไว้ และในการเทศน์ลดลำดับขั้นตอนของพิธีกรรมและกิจกรรมที่จัดขึ้นมี 3 ขั้นตอน คือ 1) ขั้นเตรียมงาน จาก 7 ขั้นตอน เหลือ 4 ขั้นตอน 2) ขั้นเทศน์มหาชาติ จาก 8 ขั้นตอน เหลือ 5 ขั้นตอน และ 3) ขั้นหลังการเทศน์มหาชาติ จาก 2 ขั้นตอน เหลือ 1 ขั้นตอน กระบวนการถ่ายทอดการเทศน์มหาชาติที่เหมาะสมกับเยาวชนในจังหวัดเชียงราย พบว่า ผู้วิจัยได้ปรับเนื้อหาการเทศน์มหาชาติเพื่อให้เหมาะสมกับเวลาคือ ฉบับเดิมใช้เวลา 24 ชั่วโมง ฉบับพัฒนาขึ้นใหม่ ใช้เวลา 6 ชั่วโมง 30 นาท และฉบับ 13 กัณฑ์บูรณาการ ใช้เวลา 2 ชั่วโมง

ผลการตรวจสอบรูปแบบและกระบวนการถ่ายทอดการเทศน์มหาชาติที่ได้พัฒนาขึ้น พบว่า ด้านรูปแบบการจัดเทศน์มหาชาติ ด้านรูปแบบการจัดเทศน์มหาชาติ และด้านเนื้อหาการเทศน์ มีความเหมาะสมในระดับมากที่สุด

The Development of Patterns and Transmission Process of Mahachat   Sermons appropriate for the Youth in Chiang Rai Province

The purposes of this research were to study the context and transmission process of Mahachat sermons at the present time, to develop the patterns of Mahacht sermons appropriate for the Youth in Chiang Rai Province, to develop the transmission process of Mahachat sermons appropriate for the Youth in Chiang Rai Province, and to determine the patterns and transmission process of Mahacht sermons that had been developed. The research instruments used for data collection included the interview form, workshop, and questionnaires . The collected data were then analyzed by using content analysis, percentage, mean, and standard deviation.

The findings of this research were as follows: the overall context of Mahachat sermons consisted of 13 kans with 24 hours spent for preaching and used the entire 13 monks of 13 kans. The storyline of the Mahachat sermons was long and took time – consuming. Referring the development of ritual patterns of Mahacht sermons, the things to improve included the brief patterns should be used but still restored the original contents, and the preaching should be reduced the sequence of steps of rituals and events held in 3 phases: 1) The preparation from 7 steps remaining 4 steps; 2) the preaching of Mahachat sermons from 8 steps remaining 5 steps; and 3) after the preaching of Mahachat sermons from 2 steps remaining 1 step.

According. to the transmission process of Mahachat sermons appropriate for the Youth in Chiang Rai Province, it was found that the researcher adjusted the Mahachat sermon contents in order to fit the time that was the original one spent 24 hours, but the newly developed version spent only 6 hours and 30 minutes, and the 13 integrated kans spent totally 2 hours

The result of determining the patterns and transmission process of Mahacht sermons that had been developed showed that the patterns of preaching of Mahachat sermons and the contents of preaching were appropriate at the highest level.