นวัตกรรมสังคมและการสร้างคุณค่าที่ยั่งยืนจากการดำเนินงานด้านความรับผิดชอบต่อสังคมขององค์กร: กรณีศึกษา นวัตกรรมการสร้างมูลค่าเพิ่มจากสาหร่ายสไปรูลิน่าผลพลอยได้จากกระบวนการลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์จากโรงไฟฟ้าบางปะกง

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความเป็นนวัตกรรมสังคมและการสร้างคุณค่าที่ยั่งยืนจากการดำเนินงานด้านความรับผิดชอบต่อสังคมขององค์กร โดยมีนวัตกรรมการสร้างมูลค่าเพิ่มจากสาหร่าย
สไปรูลิน่าผลพลอยได้จากกระบวนการลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์จากโรงไฟฟ้าบางปะกงเป็นกรณีศึกษา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสังเคราะห์เอกสารและการสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้ให้ข้อมูลหลัก จำนวน 10 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า นวัตกรรมสังคมที่เป็นกรณีศึกษาเป็นโครงการด้านความรับผิดชอบต่อสังคมของโรงไฟฟ้าบางปะกงที่เกิดจากการมีส่วนร่วมของชุมชนและภาคีเครือข่าย ซึ่งมีองค์ประกอบของความเป็นนวัตกรรมสังคม 5 ประการ ได้แก่ 1) การตอบสนองต่อปัญหาและความต้องการของสังคม
2) ความใหม่ 3) การบูรณาการข้ามศาสตร์และการสนับสนุนจากภาคีเครือข่าย 4) การขยายผลเชิงพาณิชย์ และ 5) ผลลัพธ์และผลกระทบทางสังคม ส่งผลให้เกิดการสร้างคุณค่าที่ยั่งยืนใน 3 มิติ ได้แก่
1) มิติสังคม เช่น สมาชิกวิสาหกิจชุมชนฯ ได้รับการส่งเสริมความรู้ใหม่ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์สครับสาหร่ายสไปรูลิน่าและพัฒนาตนเองสู่การเป็นวิทยากร เป็นต้น 2) มิติเศรษฐกิจ คือ วิสาหกิจชุมชนฯ มีรายได้เพิ่มขึ้นจากการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ คนในชุมชนมีอาชีพเสริมและรายได้เสริมเพิ่มขึ้น และ
3) มิติสิ่งแวดล้อม คือ ผลิตภัณฑ์เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและโรงไฟฟ้าบางปะกงสามารถลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์จากกระบวนการผลิตไฟฟ้าสู่บรรยากาศ ทำให้เกิดสภาพแวดล้อมที่เป็นมิตรต่อชุมชน กล่าวได้ว่านวัตกรรมสังคมที่เป็นกรณีศึกษาแสดงให้เห็นผลสัมฤทธิ์ของงานด้านความรับผิดชอบต่อสังคมครอบคลุมทั้งภายในและภายนอกกระบวนการดำเนินงานขององค์กรอย่างยั่งยืน