การพัฒนารูปแบบหลักสูตรโรงเรียนผู้สูงอายุโดยใช้หลักไตรสิกขาสู่ 6 มิติคุณภาพชีวิตในเขตจังหวัดเชียงราย

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้รูปแบบวิจัยและพัฒนา มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาวิเคราะห์ สภาพทั่วไปการจัดการเรียนรู้ของโรงเรียนผู้สูงอายุ ในเขตพื้นที่จังหวัดเชียงราย 2)การพัฒนารูปแบบหลักสูตรโรงเรียนผู้สูงอายุ 3)ทดลองและประเมิน 4)สร้างคู่มือการใช้รูปแบบหลักสูตรโรงเรียนผู้สูงอายุ  กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ ผู้บริหารท้องถิ่น พระสงฆ์ คณะกรรมการบริหาร ครูผู้สอนในโรงเรียนผู้สูงอายุในจังหวัดเชียงราย จำนวน 84 รูป/คน และการสนทนากลุ่มจำนวน 9 คน  เครื่องมือ ได้แก่ แบบสังเกต แบบสัมภาษณ์ และแบบประเมินผล วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา

          ผลการวิจัยพบว่า

          1) สภาพทั่วไปการจัดการเรียนรู้ของโรงเรียนผู้สูงอายุ ในเขตพื้นที่จังหวัดเชียงราย พบว่า มีการบริหารจัดการตามระบบโรงเรียนผู้สูงอายุต้องรู้ ควรรู้ และอยากรู้ และต้องมีคุณภาพชีวิต 6 มิติ คือ สุขภาพกาย อารมณ์ จิตใจ สังคม วัฒนธรรม การศึกษา เศรษฐกิจ อาชีพภูมิปัญญา สิ่งแวดล้อม เทคโนโลยี และสวัสดิการ แต่ส่วนใหญ่ยังขาดครูจิตอาสาที่ขาดวิธีการติดตามประเมินผล

          2) การพัฒนารูปแบบหลักสูตรโรงเรียนผู้สูงอายุโดยใช้หลักไตรสิกขาสู่คุณภาพชีวิต 6 มิติ ในเขตจังหวัดเชียงราย พบว่า หลักสูตรโรงเรียนผู้สูงอายุ มีวิเคราะห์ข้อมูล การบริหารจัดการอย่างมีส่วนร่วม และการพัฒนาศักยภาพผู้สูงอายุตามหลักไตรสิกขา ได้แก่ ทาน ศีล และภาวนา

          3) เพื่อทดลองและประเมิน การพัฒนารูปแบบหลักสูตรโรงเรียนผู้สูงอายุโดยใช้หลักไตรสิกขาสู่คุณภาพชีวิต 6 มิติในเขตจังหวัดเชียงราย พบว่า มีผลการประเมินความพึงพอใจมีค่าเฉลี่ยรวมอยู่ในระดับมาก เท่ากับ 4.23

          4) การสร้างคู่มือการใช้รูปแบบหลักสูตรโรงเรียนผู้สูงอายุโดยใช้หลักไตรสิกขาสู่คุณภาพชีวิต 6 มิติ ในเขตจังหวัดเชียงราย พบว่า การบริหารจัดการอย่างมีส่วนร่วมในหลักสูตรกับการพัฒนาศักยภาพผู้สูงอายุ ได้แก่ การร่างหลักสูตร การตรวจสอบก่อนใช้ การนำหลักสูตรไปใช้ การประเมินผล การสรุปรายงานผล และปรับปรุงพัฒนาหลักสูตร