แนวทางการจัดการกองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่นเชิงพุทธ

บทคัดย่อ

                กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น (กปท.) จัดตั้งขึ้นตามเจตนารมณ์แห่งพระราชบัญญัติหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2545 มาตั้งแต่ปี 2549 ปัจจุบันมีทั้งสิ้น 7,738 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 99.51 ของจำนวน อบต. และเทศบาลทั้งหมด เป็นกองทุนที่มุ่งเน้นให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) เข้ามีบทบาทสำคัญในการดูแลสุขภาพให้แก่ประชาชนในพื้นที่รับผิดชอบ เพิ่มการเข้าถึงการบริการสาธารณสุขของประชาชนให้ทั่วถึงมากขึ้น โดยใช้กระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนและองค์กรภาคีต่าง ๆ ในพื้นที่ให้เข้ามาร่วมกันจัดการระบบสุขภาพสู่ระบบสุขภาพชุมชนที่เข้มแข็งในทุกพื้นที่ มีแหล่งเงินมาจาก 3 ส่วน ได้แก่ จากกองทุนหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ จากเงินสมทบจาก อปท. และรายได้อื่น ๆ จากการดำเนินงานมากว่า 13 ปี พบปัญหาการจัดการ กปท. ครอบคลุมทั้งด้านการวางแผน (Planning) การจัดองค์การ (Organizing) การบุคลากร (Staffing) การอำนวยการ (Directing) และการควบคุม (Controlling)

                การจัดการเชิงพุทธ เป็นกระบวนการที่นำหลักคำสอนทางพระพุทธศาสนามาเป็นตัวเชื่อมกับทฤษฎีการจัดการที่จะก่อให้เกิดองค์ความรู้และแนวทางแก่ผู้ปฏิบัติในกระบวนการต่าง ๆ เป็นแนวทางหนึ่งที่สามารถนำมาประยุกต์ใช้ในการจัดการ กปท. ได้ ซึ่งจากการศึกษาโดยใช้หลักอปริหานิยธรรมอันเป็นหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาที่นำไปสู่ความไม่เสื่อมมาเป็นกรอบในการสังเคราะห์ พบว่าแนวทางการจัดการกองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่นเชิงพุทธ ควรยึดหลักการ “4 เคารพ” (Four Respect: 4R) ประกอบด้วย 1) หลักเคารพต่อการประชุม (Respect for the meetings) 2) หลักเคารพต่อกติกา กฎ ระเบียบ (Respect for rules and regulations) 3) หลักเคารพต่อเคารพบุคคลทุกกลุ่มวัยในชุมชน (Respect for all people in community) และ 4) หลักเคารพต่อจริยธรรมชุมชนและหลักศาสนา (Respect for community ethics and doctrines) เป็นหลักการพื้นฐานในการจัดการ