แนวทางการนำเสนอเรื่องกรรมที่สอดคล้องกับสังคมไทยปัจจุบัน

ผู้แต่ง

  • สุรวัฒน์ หิรัณย์สิริกุล มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

แนวทาง, การนำเสนอเรื่องกรรม, สังคมไทยปัจจุบัน

บทคัดย่อ

               บทความวิจัยเรื่อง “แนวทางการนำเสนอเรื่องกรรมที่สอดคล้องกับสังคมไทยปัจจุบัน” มีวัตถุประสงค์ 3 ประการคือ 1) เพื่อศึกษาวิเคราะห์คำสอนเรื่องกรรมในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท 2) เพื่อศึกษาวิเคราะห์แนวคิดเรื่องกรรมที่ปรากฏในสังคมไทยปัจจุบัน  และ 3) เพื่อนำเสนอแนวทางการนำเสนอเรื่องกรรมที่สอดคล้องกับสังคมไทยปัจจุบัน งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเชิงเอกสาร คำสอนเรื่องกรรมในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาทรวบรวมจากพระไตรปิฎกภาษาไทย ส่วนแนวคิดเรื่องกรรมที่ปรากฏในสังคมไทยปัจจุบันรวบรวมจากหนังสือเรื่องกรรมจำนวน 100 เล่ม ผลการศึกษา ผู้วิจัยได้นำเสนอแนวทางการนำเสนอเรื่องกรรมที่มีหลักสำคัญ 2 ประการคือ การเรียนรู้เรื่องกรรมและการพิจารณาเรื่องกรรม โดยการเรียนรู้เรื่องกรรมเป็นการอธิบายให้เห็นกรรมและผลกรรมที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันซึ่งเหมาะกับผู้ที่ยังไม่เชื่อมั่นเรื่องกรรม และการอธิบายเรื่องกรรมแบบข้ามภพข้ามชาติ อธิบายหลักของการให้ผลกรรมที่เหมือนกันในทุกภพภูมิซึ่งเหมาะกับผู้ที่เลื่อมใสศรัทธาในพระพุทธศาสนา หลังจากเรียนรู้เรื่องกรรมแล้วผู้ศึกษาเรื่องกรรมต้องพิจารณาเรื่องกรรมโดยนำประสบการณ์ของตนเองมาพิจารณาว่า สอดคล้องกับเรื่องกรรมที่เรียนรู้มามากน้อยเพียงใด โดยเครื่องมือที่ใช้ในการพิจารณาคือ การสังเกต การตั้งคำถาม และการคิดหาคำตอบตามหลักโยนิโสมนสิการ ซึ่งจะทำให้เกิดการตระหนักรู้เรื่องกรรมก่อนที่จะพัฒนาเป็นความเชื่อมั่นในเรื่องกรรมต่อไป

เอกสารอ้างอิง

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2551). เชื่อกรรม รู้กรรม แก้กรรม. กรุงเทพมหานคร: พิมพ์สวย.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2559). พุทธธรรม ฉบับปรับขยาย. (พิมพ์ครั้งที่ 45). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ผลิธัมม์.

พระพรหมบัณฑิต (ประยูร ธมฺจิตฺโต). (2556). ปลดบ่วงชีวิต พิชิตกรรม. นนทบุรี: เชนปริ้นติ้ง.

พระพุทธโฆสเถระ. (2556). คัมภีร์วิสุทธิมรรค สมเด็จพระพุฒาจารย์ (อาจ อาสภมหาเถร) แปลและเรียบเรียง. (พิมพ์ครั้งที่ 11). กรุงเทพมหานคร: บริษัท ธนาเพรส จำกัด.

พระไพศาล วิสาโล. (2559). พระพุทธศาสนาไทยในอนาคต แนวโน้ม และทางออกจากวิกฤต. (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิโกมลคีมทอง.

พระศรีคัมภีรญาณ (สมจินต์ วันจันทร์). (2559). จริยศาสตร์ในคัมภีร์พระพุทธศาสนา. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระสุธีธรรมานุวัตร (เทียบ สิริญาโณ) และคณะ. (2556). หลักกรรมทางพระพุทธศาสนาในวิถีชีวิตสังคมไทย. ใน รายงานวิจัย. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พุทธทาสภิกขุ. (2539). กรรมและการอยู่เหนือกรรม. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา.

ไพเราะ มากเจริญ. (2556). วิเคราะห์แนวอธิบายเรื่องกรรมในพระพุทธศาสนาเถรวาท. ใน ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกฉบับภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

วัชระ งามจิตรเจริญ. (2556). พุทธศาสนาเถรวาท. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สุภาพรรณ ณ บางช้าง. (2536). พุทธธรรมที่เป็นรากฐานสังคมไทย ก่อนสมัยสุโขทัยถึงก่อนการเปลี่ยนแปลงการปกครอง. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

02/29/2020

รูปแบบการอ้างอิง

หิรัณย์สิริกุล ส. (2020). แนวทางการนำเสนอเรื่องกรรมที่สอดคล้องกับสังคมไทยปัจจุบัน. วารสารมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 5(2), 138–154. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/JSBA/article/view/236887

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย