รูปแบบการเผยแผ่พระพุทธศาสนาต้นแบบของคณะสงฆ์ จังหวัดนนทบุรี

บทคัดย่อ

                บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการเผยแผ่พระพุทธศาสนาต้นแบบของคณะสงฆ์จังหวัดนนทบุรี 2) ศึกษาองค์ประกอบของรูปแบบการเผยแผ่ 3) นำเสนอรูปแบบการเผยแผ่พระพุทธศาสนาต้นแบบของคณะสงฆ์จังหวัดนนทบุรี ระเบียบวิธีวิจัยที่เป็นแบบผสานวิธี ได้แก่การวิจัยเชิงปริมาณและคุณภาพ การวิจัยเชิง ศึกษากลุ่มตัวอย่าง 380 รูป โดยใช้แบบสอบถาม สถิติใช้ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ หาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิจัยเชิงคุณภาพใช้การสัมภาษณ์เชิงลึก 18 รูป และการสนทนากลุ่มเฉพาะ 12 รูป/คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาและนำเสนอข้อมูลเชิงพรรนาความ

               ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพทั่วไปของการเผยแผ่พระพุทธศาสนาต้นแบบของคณะสงฆ์จังหวัดนนทบุรี ประกอบด้วย 1) มีการวางแผนดำเนินงานงาน กำลังคน งบประมาณ และวัสดุ 2) มีการจัดองค์กรแบบกระจายอำนาจ เครือข่าย ศูนย์รวมอำนาจ และแบบไม่เป็นทางการ  3) มีการสั่งการตามหน้าที่ ขอความช่วยเหลือ ให้ความอิสระ และตามสายงาน 4) มีการประสานงานโดยใช้เครื่องมือ แบบเป็นทางการ ไม่เป็นทางการ และโดยตรง 5) มีการควบคุมคุณภาพเนื้อหา พฤติกรรม และระยะเวลา 2) องค์ประกอบของการเผยแผ่พระพุทธศาสนา โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( = 3.97, S.D.=0.40) รายด้าน พบว่า ด้านการการควบคุมมีค่าเฉลี่ยสูงสุด ( = 4.25, S.D.=0.53) รองลงมาด้านการวางแผน ( = 4.10, S.D.= 0.51) และด้านการประสานงานมีค่าเฉลี่ยต่ำสุด ( = 3.79, S.D.=0.65) ตามลำดับ 3) รูปแบบการเผยแผ่พระพุทธสาสนาต้นแบบของคณะสงฆ์จังหวัดนนทบุรี ประกอบด้วย 1) ด้านสันทัสสนา แจ่มแจ้ง มีกระบวนการชัดเจน เนื้อหาชัดเจนเข้าใจง่าย ชี้แจงวัตถุประสงค์สาระสำคัญ ชำนาญในการอธิบายและกำหนดเป้าหมาย 2) ด้านสมาทปนา จูงใจ ใช้สื่อช่วย ประชาสัมพันธ์ดี เนื้อหาดี มีตัวอย่าง โน้มน้าวจิตใจ สร้างศรัทธาและการมีส่วนร่วม 3) ด้านสมุเตชนา แกล้วกล้า ปลุกใจให้ยึดมั่นในความดี อดทน กระตุ้นการเผยแผ่และปฏิบัติธรรม ให้กล้าทำดี  4) ด้านสัมปหังสนา ร่าเริง เนื้อหาน่าสนใจ ใช้นิทานประกอบ นำเสนอแบบธรรมบันเทิง แสดงคุณและโทษ ใช้วาจาสุภาพให้คล้อยตาม และรู้จักกาลเทศ