การสังเคราะห์งานวิจัยด้านการประยุกต์พุทธธรรมเพื่อแก้ปัญหาและพัฒนาสังคมของสถาบันวิจัยพุทธศาสตร์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสังเคราะห์งานวิจัยที่เกี่ยวกับการใช้พุทธธรรมเพื่อแก้ปัญหาและพัฒนาสังคมของสถาบันวิจัยพุทธศาสตร์ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2555 - 2559 จำนวน 64 เรื่อง เครื่องมือการวิจัยประกอบด้วยเกณฑ์การประเมินคุณภาพงานวิจัยแบบบันทึกข้อมูลการสังเคราะห์งานวิจัยวิเคราะห์ข้อมูลร้อยละและการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการสังเคราะห์งานวิจัยแบ่งออกเป็น 6 ด้าน ทั้งนี้ ด้านพุทธธรรมกับการสร้างเสริมสุขภาวะและคุณภาพชีวิตมีจำนวนมากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 34.37 โดยบูรณาการหลักสัมมัปปธาน 4 ผ่านกระบวนการ     4 ขั้นตอนได้แก่ 1) การป้องกัน 2) การรักษา 3) การปรับปรุงหรือพัฒนา และ 4) ความต่อเนื่องและยั่งยืน รองลงมาเป็นงานวิจัยด้านพุทธธรรมกับการบริหารและการจัดการ คิดเป็นร้อยละ 21.88 โดยบูรณาการอธิปไตย 3 พรหมวิหาร 4 ฆราวาสธรรม 4 และอริยสัจ 4 ได้แก่ การพิจารณาสภาพของปัญหา การวิเคราะห์หาสาเหตุ การกำหนดเป้าหมาย และการตัดสินใจเลือกแนวทางที่ดีที่สุด และน้อยที่สุดเป็นงานวิจัยด้านพุทธธรรมกับสิ่งแวดล้อมและระบบนิเวศ คิดเป็นร้อยละ 3.12 ด้วยบูรณาการไตรสิกขา พรหมวิหาร 4 และกตัญญู เพื่อสร้างการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการระบบนิเวศวิทยา 5 อย่าง คือ 1) สร้างจิตสำนึก 2) สร้างพลังร่วมด้วยจิตอาสา 3) สร้างการมีส่วนร่วม 4) สร้างบทบาทและหน้าที่ และ 5) สร้างแผนการดำเนินงาน งานวิจัยส่วนมากเป็นรูปแบบพรรณนา ใช้เครื่องมือการวิจัยคือแบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์ข้อเสนอแนะสำหรับงานวิจัยควรเป็นการวิจัยเชิงประยุกต์ การวิจัยเชิงปฏิบัติหรืองานวิจัยและพัฒนาให้มากกว่าการวิจัยแบบสำรวจหรือการวิจัยพื้นฐาน เพื่อแก้ปัญหาและพัฒนาสังคมได้ยั่งยืนต่อไป