การนำหลักทศพิธราชธรรมมาใช้ในการปฏิบัติหน้าที่ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ในอำเภอมหาราช จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
คำสำคัญ:
หลักทศพิธราชธรรม, การปฏิบัติหน้าที่, ผู้ใหญ่บ้าน, กำนันบทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) การนำหลักทศพิธราชธรรมมาใช้ 2) เปรียบเทียบการนำหลักทศพิธราชธรรมมาใช้ และ 3) ข้อเสนอแนะของประชาชนเกี่ยวกับการนำหลักทศพิธราชธรรมมาใช้ในการปฏิบัติหน้าที่ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ในอำเภอมหาราช จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ใช้การวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่างจำนวน 136 คน มาจากการสุ่มอย่างแบบง่ายด้วยการจับฉลาก เครื่องมือที่ใช้ได้แก่ แบบสอบถามใช้การสัมภาษณ์เชิงลึก วิเคราะห์ข้อมูลใช้ตารางสำเร็จของเกรจซี่ที่สร้างขึ้นโดยอาศัย กรอบแนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ผลการวิจัย พบว่า 1) กำนัน ผู้ใหญ่บ้านกลุ่มตัวอย่างมีการนำหลักทศพิธราชธรรมมาใช้ในการปฏิบัติหน้าที่ โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านโดยเรียงลำดับตามค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย พบว่า ด้านที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุดอันดับ 1 ได้แก่ ด้านครองตน รองลงมาอันดับที่ 2 ได้แก่ ด้านครองงาน และด้านที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุดอันดับที่ 3 ได้แก่ ด้านครองคน 2) กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ที่มีอายุ และระดับการศึกษาต่างกัน มีการนำหลักทศพิธราชธรรมมาใช้ในการปฏิบัติหน้าที่โดยรวมไม่แตกต่างกัน ส่วนที่มีระยะเวลาดำรงตำแหน่งต่างกัน มีการนำหลักทศพิธราชธรรมมาใช้ในการปฏิบัติหน้าที่โดยรวมแตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 3) ได้เสนอแนะเกี่ยวกับ การนำหลักทศพิธราชธรรมมาใช้ในการปฏิบัติหน้าที่ มีรายละเอียดดังนี้ คือ 3.1) ด้านครองตน ควรปฏิบัติหน้าที่โดยไม่กดขี่ ข่มเหง และสร้างความเดือดร้อนให้แก่ลูกบ้านด้วยความอคติ 3.2) ด้านครองคน ควรเป็นผู้มีเหตุผล และมีความรับผิดชอบไม่โยนความผิดให้ลูกบ้าน และ 3.3) ด้านครองงาน ควรให้บริการแก่ประชาชนและลูกบ้าน ทุกคนที่มาติดต่ออย่างเท่าเทียมกัน และเป็นธรรม
เอกสารอ้างอิง
กรมการปกครอง. (2548). คู่มือปฏิบัติงานเกี่ยวกับกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์อาสารักษาดินแดน.
กฤษฎ์ นะนุ่น. (2549). ศึกษาการนำหลักทศพิธราชธรรมมาใช้ในการปฏิบัติหน้าที่ของกรรมนัน ผู้ใหญ่บ้านในอำเภอเมืองนครศรีธรรมราช. ใน วิทยานิพนธ์ศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชา พุทธศาสน์ศึกษา. มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. (2559). ข้อมูลพื้นฐาน. เรียกใช้เมื่อ 16 มกราคม 2559 จาก https://ww2.ayutthaya.go.th/amphur_content/cate/11
นายเขียว นามสมมติ. (16 มกราคม 2559). หลักการนำหลักทศพิธราชธรรมไปใช้ในการปฏิบัติหน้าที่ของกำนันผู้ใหญ่บ้าน. (พระมหาวิโรจน์ คุตฺตวีโร, ผู้สัมภาษณ์)
นายดำ นามสมมติ. (16 มกราคม 2559). หลักการนำหลักทศพิธราชธรรมไปใช้ในการปฏิบัติหน้าที่ของกำนันผู้ใหญ่บ้าน. (พระมหาวิโรจน์ คุตฺตวีโร, ผู้สัมภาษณ์)
นายแดง นามสมมติ. (16 มกราคม 2559). หลักการนำหลักทศพิธราชธรรมไปใช้ในการปฏิบัติหน้าที่ของกำนันผู้ใหญ่บ้าน. (พระมหาวิโรจน์ คุตฺตวีโร, ผู้สัมภาษณ์)
นายเหลือง นามสมมติ. (16 มกราคม 2559). หลักการนำหลักทศพิธราชธรรมไปใช้ในการปฏิบัติหน้าที่ของกำนันผู้ใหญ่บ้าน. (พระมหาวิโรจน์ คุตฺตวีโร, ผู้สัมภาษณ์)
นำศักดิ์ คงนุ่น. (2550). การใช้หลักทศพิธราชธรรมในการบริหารงานของผู้บริหารโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษานครศรีธรรมราช เขต 1. ใน วิทยานิพนธ์ครุศาสตร มหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา . มหาวิทยาลัยราชภัฎนครศรีธรรมราช.
บุญชม ศรีสะอาด. (2556). การวิจัยเบื้องต้น. (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพมหานคร: สุวีริยาสาส์น.
ปฏิคม นวลละออง. (2533). การใช้หลักทศพิธราชธรรมในการบริหารงานของผู้บริหารองค์การบริหารส่วนตำบล อำเภอบ้านตาก จังหวัดตาก. ใน สารนิพนธ์รัฐศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการปกครอง. มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
ประสิทธิ์ จันรัตนา. (2539). พุทธธรรมสำหรับนักปกครอง. วารสารพุทธจักร, 50(12), 3.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ประยุทธ์ ปยุตฺโต). (2550). ธรรมนูญชีวิต. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์การศาสนา.
พุทธทาสภิกขุ. (2537). ทศพิธราชธรรม. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา.
วุฒิพงศ์ จัตุรัตน์. (2538). ทัศนคติของกำนันและผู้ใหญ่บ้าน อำเภอบ้านโฮ่ง จังหวัดลำพูน ต่อวาระในตำแหน่ง 5 ปี. ใน วิทยานิพน์รัฐศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการเมืองและการปกครอง. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
สุรินทร์ คงเกิด. (2549). ศึกษาการนำหลักทศพิธราชธรรมไปใช้ในการปฏิบัติหน้าที่ของผู้บริหารเทศบาลตำบลชะอวด อำเภอชะอวด จังหวัดนครศรีธรรมราช. ใน สารนิพนธ์รัฐศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการปกครอง . มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.




