โปรแกรมความผาสุกทางจิตวิญญาณของญาติผู้ดูแลผู้ป่วยมะเร็ง ระยะสุดท้ายตามแนวพุทธจิตวิทยา
คำสำคัญ:
โปรแกรมความผาสุก, ความผาสุกทางจิตวิญญาณ, ผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้าย, พุทธจิตวิทยาบทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาสภาพและวิธีการดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายตามหลักการแพทย์แผนปัจจุบัน 2) เพื่อศึกษาหลักการแนวคิดวิธีการดูแลความผาสุกทางจิตวิญญาณของญาติผู้ดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายตามหลักพุทธจิตวิทยา 3) สร้างและทดลองใช้โปรแกรมการดูแลความผาสุกทางจิตวิญญาณของญาติผู้ดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายตามหลักพุทธจิตวิทยา โดยใช้การวิจัยเอกสารและการสัมภาษณ์ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญเป็นผู้ให้การดูแลญาติผู้ดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้าย จำนวนทั้งหมด 14 คน คือ แพทย์พยาบาลนักสังคมสงเคราะห์ นักวิชาการ และจิตอาสา การทดลองและนำเสนอโปรแกรมการดูแลความผาสุกทางจิตวิญญาณตามแนวพุทธจิตวิทยาของญาติผู้ดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายตามแนวพุทธจิตวิทยา ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงทดลองแบบกึ่งทดลอง แบบ 2 กลุ่มวัดก่อนและหลังการทดลอง ประชากรจำนวนทั้งหมด 60 ราย ทั้งนี้กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการดูแลความผาสุกทางจิตวิญญาณของญาติผู้ดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายตามแนวพุทธจิตวิทยา ส่วนกลุ่มควบคุมได้รับการดูแลตามปกติ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ 1) โปรแกรมการดูแลการดูแลความผาสุกทางจิตวิญญาณตามแนวพุทธจิตวิทยาของญาติผู้ดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายตามแนวพุทธจิตวิทยา 2) แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล 3) แบบวัดความผาสุกทางจิตวิญญาณ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ทดสอบความแตกต่างของค่าเฉลี่ยของสองประชากรไม่อิสระ ทดสอบความแตกต่างของค่าเฉลี่ยของสองประชากรที่อิสระต่อกัน และการวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว พบว่า การดูแลความผาสุกทางจิตวิญญาณของญาติผู้ดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายโดยรวมและรายด้านในกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมก่อนการทดลองไม่แตกต่างกัน การเปรียบเทียบการดูแลความผาสุกทางจิตวิญญาณโดยรวมและรายด้านระยะหลังการทดลอง พบว่ากลุ่มทดลองมีความผาสุกทางจิตวิญญาณระยะหลังการทดลองสูงกว่ากลุ่มควบคุม
เอกสารอ้างอิง
กิตติกร นิลมานัต. (2555). การดูแลระยะสุดท้ายของชีวิต. สงขลา: ออเรนจ์มีเดีย.
จำเนียร กิ่งแก้ว. (2555). ผลของการสอนแบบอริยสัจสี่ที่มีต่อความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่องหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนบ้านป่าข่า จังหวัดอุบลราชธานี. ใน วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาหลักสูตรและการสอน. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
นิตยา คชศิลา. (2548). ผลของการใช้โปรแกรมการสนับสนุนด้านข้อมูลและอารมณ์ ร่วมกับการฝึกผ่อนคลายกล้ามเนื้อต่อความวิตกกังวลของผู้ดูแล ในครอบครัวของผู้ติดเชื้อเอ็ชไอวีที่มีอาการ. ใน วิทยานิพนธ์พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาพยาบาลศาสตร์. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พุทธทาสภิกขุ. (2541). คู่มือมนุษย์ ฉบับสมบูรณ์. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: เอมี่ เทรดดิ้ง.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ยุพาพิน ศิรโพธิ์งาม. (2539). ญาติผู้ดูแลที่บ้าน: แนวความคิดและปัญหาในการวิจัย. รามาธิบดีพยาบาลสาร, 2(1). 84-94.
วัฒนา พลชาติ. (2553). ศึกษาวิเคราะห์วิธีการพัฒนาปัญญาตามแนวคิดของพระพรหมคุณาภรณ์(ป.อ.ปยุตฺโต). ใน ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สมพร ปานผดุง และคณะ. (2558). ผลของโปรแกรมส่งเสริมความผาสุกทางจิตวิญญาณด้วยหลักพุทธธรรมต่อความผาสุกทางจิตวิญญาณของญาติผู้ดูแลผู้ป่วยมะเร็งในโรงพยาบาล. วารสารสภาการพยาบาล, 30(1). 16-28.
สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. (2556). ยุทธศาสตร์การแพทย์ดั้งเดิมขององค์การอนามัยโลก พ.ศ. 2557-2566. กรุงเทพมหานคร: อุษาการพิมพ์.
อภิรัชศักดิ์ รัชนีวงศ์ และบรรพต วิรุณราช. (2555). ปัญหาและแนวทางการแก้ปัญหาการจัดการการบำบัดรักษาผู้ติดยาเสพติดด้วยวิถีเชิงพุทธ. วารสารวิจัยและพัฒนามหาวิทยาลัยราชภัฎบุรีรัมย์, 7(2). 58-70.
อรุณี ยุทธิปูน และคณะ. (2557). ผลของการให้คำปรึกษาแบบกลุ่มต่อสุขภาวะทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุมุสลิมที่ป่วยด้วยโรคความดันโลหิตสูง. ใน วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาจิตวิทยาการให้คำปรึกษา. มหาวิทยาลัยทักษิณ.
Taylor et. al. (2010). Structure and mechanism of a bacterial β-glucosaminidase having O-GlcNAcase activity. Nature Structural & Molecular Biology volume, 26(13). 365-371.
Ian Magrath and Jorge Litvak. (1993). Cancer in Developing Countries: Opportunity and Challenge. Journal of the National Cancer Institute, 85(11). 862-874.
