ปัญญาสชาดกฉบับเชียงใหม่ เรื่องที่ 11 - 20 : การปริวรรต การแปล และการศึกษาเปรียบเทียบ

บทคัดย่อ

                บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1) เพื่อปริวรรตและแปลปัญญาสชาดกฉบับเชียงใหม่ หรือซิมเมปัณณาสชาดก เรื่องที่ 11 - 20 ฉบับบาลีอักษรโรมันเป็นบาลีอักษรไทย   2) เพื่อศึกษาเปรียบเทียบปัญญาสชาดกฉบับเชียงใหม่ เรื่องที่ 11 - 20 กับฉบับไทยของกรมศิลปากร ฉบับหอสมุดแห่งชาติ สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร และฉบับล้านนา ปริวรรตโดย พิชิต อัคนิจ ด้านตัวละคร สำนวนภาษา ลีลาการแต่ง งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงเอกสาร  โดยนำเสนอผลการวิจัยเชิงพรรณนา ผลการศึกษาวิจัยพบว่า ปัญญาสชาดกฉบับเชียงใหม่ เรื่องที่ 11 - 20 นั้น ผู้วิจัยได้ทำการปริวรรตจากบาลีอักษรโรมันเป็นบาลีอักษรไทย พร้อมตรวจชำระในรูปแบบเชิงอรรถแล้วนำคำศัพท์ที่ถูกต้องมาใช้ในฉบับนี้ หลังจากผู้วิจัยได้ทำการปริวรรต ตรวจชำระ และแปลแล้ว จึงได้ทำการศึกษาเปรียบเทียบกับฉบับหอสมุดแห่งชาติและฉบับล้านนา ด้านตัวละคร สำนวนภาษา และลีลาการแต่ง ด้านตัวละครจะมีความแตกต่างกันบ้างเพียงเล็กน้อย ฉบับเชียงใหม่ใช้สำนวนภาษาที่เป็นบาลีล้วน ดังที่ผู้วิจัยได้ทำการปริวรรต ตรวจชำระ และแปลไว้แล้ว ฉบับหอสมุดแห่งชาติใช้สำนวนภาษาบาลีเหมือนกับฉบับเชียงใหม่ แตกต่างกันที่ยกเฉพาะภาษาบาลีมาเพียงประโยคสั้น ๆ นอกนั้นจะเป็นการใช้สำนวนภาษาไทยดำเนินเนื้อเรื่องต่อไปจนจบ ส่วนฉบับล้านนาได้ใช้สำนวนภาษาบาลีและแปลเป็นสำนวนภาษาถิ่นล้านนา ฉบับเชียงใหม่แต่งด้วยภาษาบาลีล้วน เป็นลีลาการแต่งในรูปประโยคที่ง่าย ๆ ไม่สลับซับซ้อน ฉบับหอสมุดแห่งชาติมีการแต่งรูปประโยคที่เป็นภาษาบาลีเหมือนกับฉบับเชียงใหม่ ต่างกันตรงที่เดินเรื่องด้วยภาษาบาลีเพียงประโยคต้นเรื่องเท่านั้น ส่วนฉบับล้านนาเป็นการแต่งการดำเนินเนื้อเรื่องเหมือนกับฉบับเชียงใหม่และฉบับหอสมุดแห่งชาติ แตกต่างกันเฉพาะการแปลเป็นภาษาไทย ซึ่งฉบับล้านนาแปลยกศัพท์ตลอดจนจบเรื่อง โดยใช้สำนวนภาษาถิ่นล้านนา นับว่าเป็นลีลาการแต่งที่ต่างจากชาดกฉบับเชียงใหม่และฉบับหอสมุดแห่งชาติอย่างชัดเจน