การเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระพุทธเจ้าในบริบทพหุวัฒนธรรมอินเดีย

บทคัดย่อ

                บทความนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาบริบทพหุวัฒนธรรมทางลัทธิศาสนาและความเชื่อในสังคมอินเดียยุคพุทธกาล และเพื่อศึกษาแนวทางการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระพุทธเจ้าในบริบทพหุวัฒนธรรมทางลัทธิศาสนาและความเชื่อในสังคมอินเดียยุคพุทธกาล โดยใช้วิธีวิจัยเชิงเอกสาร ผลการศึกษาพบว่า สังคมอินเดียในยุคพุทธกาลมีกลุ่มลัทธิศาสนาและความเชื่อเกิดขึ้นมากมายถึง 62 กลุ่ม แต่ละกลุ่มมีแนวคิดและแนวปฏิบัติต่าง ๆกัน พระพุทธเจ้าทรงเห็นว่ากลุ่มลัทธิศาสนาและความเชื่อเหล่านี้ล้วนแต่ทำให้มนุษย์หลงวนอยู่ในข่ายแห่งมิจฉาทิฏฐิไม่อาจพ้นทุกข์ได้อย่างแท้จริง ในท่ามกลางบริบทเช่นนี้ พระองค์ทรงมีพุทธประสงค์ที่จะนำ  หลักคำสอนว่าด้วยความจริงแท้และการหลุดพ้นจากทุกข์ที่พระองค์ตรัสรู้ไปเผยแผ่ให้เกิดประโยชน์และความสุขแก่ปวงชน รวมทั้งทำให้พระศาสนามีความตั้งมั่น แผ่ไพศาล และบริบูรณ์ โดยมีแนวทางการเผยแผ่พระศาสนาในลักษณะการขับเคลื่อนเชิงรุกและบูรณาการ 5 ด้าน ดังนี้ 1) การจัดการองค์กร; เน้นการจัดระบบโครงสร้าง ระบบการปกครองสงฆ์ ความสัมพันธ์ภายในองค์กร คุณภาพบุคลากร และการจัดการความรู้ 2) หลักคำสอนทางศาสนา ให้มีทั้งระดับโลกุตรธรรมและระดับจริยธรรม 3) การถ่ายทอดหลักคำสอน; ใช้พุทธวิธีจำแนกธรรม ชั้นเชิงวาทศิลป์ และกุศโลบายในการสอน 4) การขยายเครือข่ายทางศาสนา; เน้นการเข้าถึงกลุ่มชนชั้นนำผู้มีความถึงพร้อมทางธรรม และ 5) การจัดความสัมพันธ์ทางสังคม; ยึดหลักดุลยภาพ หลักสันติ - เมตตา รวมถึงการปกป้องความบริสุทธิ์ของพระศาสนาและเสถียรภาพขององค์กร