การบริหารจัดการทรัพย์สินของพระสังฆาธิการ จังหวัดสุราษฎร์ธานี
คำสำคัญ:
การบริหารจัดการ, พระสังฆาธิการ, ทรัพย์สินบทคัดย่อ
บทความวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาการบริหารจัดการทรัพย์สินของพระสังฆาธิการที่เป็นต้นแบบ 2) ศึกษาปัญหาและอุปสรรคของการจัดการทรัพย์สินของพระสังฆาธิการ 3) เพื่อเสนอแนวทางการจัดการทรัพย์สินของพระสังฆาธิการในจังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นวิจัยเชิงคุณภาพ มีขอบเขตเนื้อหา 7 ด้าน ประกอบด้วย 1) การวางแผน 2) การจัดองค์การ 3) การจัดกำลังคน 4) การอำนวยการ 5) การประสานงาน 6) การรายงาน และ 7) การงบประมาณ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญมี 2 กลุ่ม ได้แก่ พระสังฆาธิการระดับเจ้าอาวาสจำนวน 15 รูป นักวิชาการสำนักงานพระพุทธศาสนาจำนวน 2 ท่าน รวมทั้งหมด 17 รูป/คน เครื่องมือที่ใช้คือ แบบสัมภาษณ์เชิงลึกโดยใช้เทคนิคการวิเคราะห์เนื้อหาเชิงพรรณนา ผลการวิจัย พบว่าการบริหารจัดการทรัพย์สินของพระสังฆาธิการ วางแผนก่อนเริ่มปฏิบัติงาน สำรวจข้อมูลทั่วไปก่อนการวางแผนยึดนโยบาย วัตถุประสงค์เป็นหลัก จัดทำแผนปฏิบัติการประจำปีโดยแต่งตั้งผู้ที่มีความรู้ความสามารถมีส่วนร่วมแก้ไขปัญหา ระบุผู้รับผิดชอบในแต่ละส่วนงานปฏิบัติงาน ธำรงรักษาไว้ซึ่งบุคลากรที่เก่ง ดี มีความสามารถ การตัดสินใจสั่งการชัดเจนในคำสั่ง ประสานงานโดยวิธีควบคุม และรายงานผลแบบกัน แบบแก้ แบบก่อ ใช้งบประมาณระยะสั้น ซึ่งยึดตามหลักพระธรรมวินัย ปัญหาและอุปสรรคของการจัดการทรัพย์สิน หน่วยงานขาดการปรับปรุงรูปแบบองคกร การวางแผนระยะยาว และขาดความสามารถในการปรับตัวใหสอดคลองกับเหตุการณที่มีผลต่อการจัดการงบประมาณ แก้ไขโดยการจัดอบรมสัมมนาสร้างความเข้าใจเรียนรู้ร่วมกัน แนวทางการจัดการทรัพย์สินใช้รูปแบบของ “POMKPC MODEL” มีองค์ประกอบย่อย ได้แก่ การวางแผนพัฒนาองค์การ (PO) การบริหารงานและการรู้งาน (MK) บุคลิกภาพและอุปนิสัย (PC)
เอกสารอ้างอิง
กนก แสนประเสริฐ และคณะ. (2545). การจัดการดูแลทรัพย์สินและศาสนาสมบัติของวัด. ใน รายงานวิจัยสัมมนาเชิงปฏิบัติการเกี่ยวกับการจัดการสำหรับนักบริหาร. สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
กรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ. (2542). หนังสือคู่มือพระสังฆาธิการว่าด้วยพระราชบัญญัติกฎระเบียบและคำสั่งของคณะสงฆ์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์การศาสนา.
เฉียบ ไทยยิ่ง. (2541). ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จของเจ้าอาวาสในการพัฒนาวัดให้เป็นศูนย์กลางชุมชน กรณีศึกษา: ภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. กรุงเทพมหานคร: กองแผนงาน กรมการศาสนา.
ณดา จันทร์สม. (2555). การบริหารการเงินของวัดในประเทศไทย: ความสอดคล้องตามหลักธรรมาภิบาล. วารสารพัฒนบริหารศาสตร์, 54(1), 107-141.
พระธรรมโกศาจารย์ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). (2549). พุทธวิธีการบริหาร. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาวีระชัย ชยวีโร. (2556). การพัฒนาประสิทธิภาพการจัดการศาสนสมบัติวัดของคณะสงฆ์ไทย. ใน วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระราชญาณวิสิฐ (เสริมชัย ชยมงฺคโล). (2548). การบริหารวัด. นครปฐม: เพชรเกษมการพิมพ์.
พระอำนวย หมอกเมฆ. (2553). กลยุทธ์การบริหารวัดในพระพุทธศาสนาสำหรับเจ้าอาวาสวัดราษฎร์ในเขตหนเหนือ ภาค 4. ใน วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารอุดมศึกษา. มหาวิทยาลัยภาคกลาง.
ไพบูลย์ เสียงก้อง. (2544). หลักการบริหารงานในวัด. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์การศาสนา.
มนัส ภาคภูมิ และคณะ. (2540). ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จของเจ้าอาวาสในการพัฒนาวัดให้เป็นศูนย์กลางชุมชน. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์การศาสนา.
สำนักงานพระพุทธศาสนาในจังหวัดสุราษฎร์ธานี. (2553). การจัดการศาสนสมบัติวัด. เรียกใช้เมื่อ 6 กันยายน 2563 จาก http://sni.onab.go.th/index.php?option=com_content&view=article&id=110:2009-10-15-14-50-42&catid=41:2008-10-29-14-40-50&Itemid=75
สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2554). คู่มือการพัฒนาวัดสู่ความเป็นมาตรฐาน. เรียกใช้เมื่อ 23 กันยายน 2563 จาก http://www1.onab.go.th/e-Books/WadStandard.pdf




