การพัฒนาหลักสูตรการจัดการเรียนรู้สะเต็มศึกษา สำหรับครูประถมศึกษา ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน
คำสำคัญ:
การพัฒนาหลักสูตร, การจัดการเรียนรู้สะเต็มศึกษา, ครูประถมศึกษา, การศึกษาขั้นพื้นฐานบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) การสร้างหลักสูตร และ 2) การทดลองใช้หลักสูตรการจัดการเรียนรู้สะเต็มศึกษา สำหรับครูประถมศึกษา ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน การวิจัยได้ดำเนินการตามกระบวนการวิจัยและพัฒนา 4 ขั้นตอนคือ ขั้นตอน 1 ศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาหลักสูตร โดยการศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาหลักสูตร และการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดสะเต็มศึกษา ขั้นตอน 2 การสร้างและตรวจสอบคุณภาพหลักสูตร ประกอบด้วยการยกร่างหลักสูตร การตรวจสอบคุณภาพหลักสูตร และการทดลองนำร่องการใช้หลักสูตร ขั้นตอน 3 การทดลองใช้หลักสูตรกับครูประถมศึกษา จำนวน 30 คน โดยการสุ่มอย่างง่ายจากกลุ่มตัวอย่างครูที่อาสาสมัครจำนวนทั้งหมด 185 คน จากนั้นทำการทดสอบทั้งในด้านความรู้ความเข้าใจ การปฏิบัติ และ เจตคติ และขั้นตอน 4 การประเมินหลักสูตร โดยการศึกษาความคิดเห็นของครูทั้งในด้านปัจจัย ด้านกระบวนการ และด้านผลผลิต สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ คือ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าที ผลการวิจัยพบว่า 1) หลักสูตรมี 8 องค์ประกอบคือ 1.1) หลักการและเหตุผล 1.2) จุดมุ่งหมายหลักสูตร 1.3) โครงสร้างหลักสูตร 1.4) เนื้อหาสาระของหลักสูตร 1.5) กิจกรรมการฝึกอบรม 1.6) ระยะเวลา 1.7) สื่อและแหล่งเรียนรู้ และ 1.8) การวัดและประเมินผล 2) หลังการทดลองใช้หลักสูตรพบว่า 2.1) ครูมีความรู้ความเข้าใจในการจัดการเรียนรู้หลังใช้สูงกว่าก่อนการใช้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 2.2) ครูมีความสามารถในการปฏิบัติการจัดการเรียนรู้หลังการใช้ สูงกว่าเกณฑ์ร้อยละ 70 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 2.3) ครูมีเจตคติต่อการจัดการเรียนรู้หลังการใช้สูงกว่าก่อนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และ 2.4) ครูมีความคิดเห็นต่อหลักสูตรโดยภาพรวมเฉลี่ย ทุกด้าน ทั้งด้านปัจจัยนำเข้า ด้านกระบวนการ และด้านผลผลิต มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2545). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติพุทธศักราช 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545. กรุงเทพมหานคร: คุรุสภา ลาดพร้าว.
คันศร คงยืน. (2552). การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมเพื่อเสริมสมรรถนะหัวหน้าศูนย์บ่มเพาะอาชีวศึกษาในวิทยาลัยสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา. ใน ดุษฎีนิพนธ์ศึกษาศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล.
พงศธร ไพจิตร. (2561). การพัฒนาหลักสูตรเตรียมความพร้อมก่อนฝึกประสบการณ์วิชาชีพครูเพื่อเสริมสร้างสมรรถนะของนักศึกษาครูสาขาวิชาพลศึกษา. ใน ดุษฎีนิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาสุขศึกษาและพลศึกษา. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ศุกลรัตน์ มิ่งสมร. (2554). การพัฒนาหลักสูตรเสริมสร้างสมรรถนะการประเมินหลักสูตรสถานศึกษา สำหรับบุคลากรในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน. ใน ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาหลักสูตรและการสอน. มหาวิทยาลัยนเรศวร.
สมใจ กงเติม. (2556). การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมออนไลน์เพื่อเสริมสร้างสมรรถนะครู สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. เพชรบูรณ์: มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์ สถาบันวิจัยและพัฒนา.
สลิลนา ภูมิพาณิชย์. (2560). การพัฒนาหลักสูตรเสริมสมรรถนะการออกแบบการจัดการเรียนรู้ โดยใช้กระบวนการชี้แนะและการเป็นพี่เลี้ยง สำหรับครูในสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. ใน ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฏีบัณฑิต สาขาหลักสูตรและการสอน. มหาวิทยาลัยนเรศวร.
องอาจ พงษ์พิสุทธิ์บุบผา. (2541). การพัฒนาหลักสูตรการฝึกอบรมเพื่อเสริมสร้างพฤติกรรมผู้นำทางการเกษตร สำหรับนักเรียนโครงการอาชีวศึกษาเพื่อการพัฒนาชนบท (อศ.กช.). ใน ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาการวิจัยและพัฒนาหลักสูตร. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
อภิสิทธิ์ ธงไชย. (2556). สะเต็มศึกษากับการพัฒนาการศึกษาวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์และคณิตศาสตร์ในประเทศสหรัฐอเมริกา. สมาคมครูวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย, 19(ม.ค.- ธ.ค.), 35-40.
Davis, K. (1977). Human behavior at work. New York: McGraw – Hill.
Lionberger, H. F. (1960). Adopion of New Ideas and Practices. Ames, IA: lowa State University.
Taba, H. (1962). Curriculum Development Theory and Practice. New York: Harcourt, Brace and World.
