ระบบการมีส่วนร่วมการจัดการขยะในชุมชนเชิงบูรณาการเขตพื้นที่จังหวัดภาคกลาง
คำสำคัญ:
ระบบ, การมีส่วนร่วม, การจัดการขยะ, ชุมชน, บูรณาการบทคัดย่อ
บทความวิจัยเรื่องระบบการมีส่วนร่วมการจัดการขยะในชุมชนเชิงบูรณาการเขตพื้นที่จังหวัดภาคกลางเป็นการวิจัยแบบผสานวิธี มีวัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนาระบบการมีส่วนร่วมการจัดการขยะในชุมชนเชิงบูรณาการเขตพื้นที่จังหวัดภาคกลาง โดยมีวิธีดำเนินการวิจัย คือ 1) การสำรวจความคิดเห็นของประชาชน ด้วยการแจกแบบสอบถาม จำนวนทั้งสิ้น 400 ชุด 2) การรวบรวบข้อคิดเห็น ประสบการณ์ จากผู้เชี่ยวชาญ ด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ให้ข้อมูลสำคัญจำนวน 17 รูป/คน 3) การสังเคราะห์รูปแบบ และยืนยันรูปแบบ ด้วยการสนทนากลุ่ม ของผู้เชี่ยวชาญ 25 รูป/คน (จำนวน 2 ครั้ง) ครั้งที่ 1 สนทนากลุ่ม 13 รูป/คน ผลการวิจัย พบว่า ระบบการมีส่วนร่วมการจัดการขยะในชุมชนเชิงบูรณาการเขตพื้นที่จังหวัดภาคกลาง เป็นการสร้างนวัตกรรมการจัดการขยะชุมชนแบบมีส่วนร่วม ในระบบธนาคารแต่ละพื้นที่ของชุมชนจะก่อให้เกิดรูปแบบการจัดการธนาคารขยะที่เหมาะสมกับชุมชนด้านการจัดการขยะอย่างเป็นระบบ คือ รู้เป้าหมายการจัดการขยะของชุมชน มีแนวคิดหลักของการจัดการระบบธนาคารขยะที่ชัดเจน ในการพัฒนาร่วมกันจากชุมชนทุกระดับทุกพื้นที่ให้มีความรับผิดชอบร่วมกัน 3 แนวทางสำคัญ คือ การรวมขยะ (ชั่วคราว) การคัดแยกขยะ และการจัดการขยะด้วยหลักการ 4’R Model คือ Reduce, Reused, Recycle, Rein novation ในการจัดการขยะธนาคารขยะชุมชนสู่การปฏิบัติ ด้วย 3 กระบวนการ คือ การเตรียมการต้องมีคณะทำงานศึกษาและทำความเข้าใจกับองค์ประกอบปัจจัยสำคัญต่าง ๆ และความสัมพันธ์ของแต่ละองค์ประกอบ โดยเฉพาะมีการเตรียมการด้านต่าง ๆ เช่น บุคลากร ทีมงาน สถานที่ดำเนินการ คู่มือการปฏิบัติ วัสดุอุปกรณ์ งบประมาณ วางแผนการจัดการตั้งแต่แรกเริ่มจนปฏิบัติให้เกิดผลสำเร็จ
เอกสารอ้างอิง
กรมควบคุมมลพิษ. (2556). คู่มือการลด คัดแยกและใช้ประโยชน์ขยะมูลฝอย. กรุงเทพมหานคร: บริษัท ธนารักษ์พัฒนาสินทรัพย์ จำกัด.
กรมควบคุมมลพิษ. (2557). รายงานสถานการณ์มลพิษของประเทศไทยปี 2557. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.
กานต์ นาคะพงษ์. (2560). รูปแบบกํารจัดกํารขยะมูลฝอยโดยใช้กระบวนการพาอิก. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย ฉบับวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 11(1), 160 - 170.
ณัฐชนันท์ เชียงพฤกษ์ และคณะ. (2015). สภาพการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนชนบทบ้านโคกม่วง อำเภอโนนสัง จังหวัดหนองบัวลำภู. The State of Rural Solid Waste Management in Kokmuang Village, 11(2), 9 - 28.
ดํารัสศิริ ศิลปวัฒนานันท์. (2559). การประเมินผลการจัดการโครงการโรงงานกําจัดขยะมูลฝอยขององค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงใหม่. วารสารมหาวิทยาลัยพายัพ, 26(1), 108 - 128.
นูรียะ วาเต๊ะ. (2560). การเปรียบเทียบการจัดการขยะมูลฝอยขององค์การบริหารส่วนตําบล ในอําเภอเมืองปัตตานี จังหวัดปัตตานี. วารสารเทคโนโลยีภาคใต้, 10(1), 97 - 111.
ภิศักดิ์ กัลยาณมิตร และวชิรวัชร งามละม่อม. (2561). แนวทางการพัฒนาการจัดการขยะมูลฝอยขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. วารสารวิชาการแพรวากาฬสินธุ์, 5(1), 172 - 193.
มูลนิธิชัยพัฒนา.ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง. (2560). เรียกใช้เมื่อ 23 มกราคม 2560 จาก https://www.chaipat.or.th/publication/publish-document/sufficiency-economy.ht
อนุช ลีละเศรษฐกุล และสุธรรม ปทุมสวัสดิ์. (2016). การวิเคราะห์คุณสมบัติขยะมูลฝอยเพื่อแนวทางการผลิตเชื้อเพลิงขยะของโรงกาจัดขยะมูลฝอยเซิงกลชีวภาพอ่อนนุช. Journal of Energy and Environment Technology, 3(2), 50 - 59.
Taro Yamane. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607 - 610.
