วาทกรรมนิเวศสำนึกในรวมเรื่องสั้นลาวร่วมสมัยเรื่อง “วิญญาณสะอื้น”

บทคัดย่อ

          บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์วาทกรรมเชิงนิเวศในวรรณกรรมลาวร่วมสมัย โดยศึกษาผ่านรวมเรื่องสั้นเรื่อง “วิญญาณสะอื้น” เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพโดยการวิจัยเอกสารทางด้านวรรณกรรม ผ่านการศึกษาทั้งตัวบทของเรื่องสั้นและบริบททางสังคมลาว ตลอดจนศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับแนวคิดวาทกรรมเชิงนิเวศผ่านกระบวนการพิจารณาตัวบทในฐานะเวทีวาทกรรม และนำเสนอผลการวิจัยแบบพรรณนาวิเคราะห์  ผลการศึกษาพบวาทกรรมเชิงนิเวศทั้งหมดสี่วาทกรรม ได้แก่ 1) วาทกรรมนิเวศสำนึกในมิติกฎหมายเกี่ยวกับป่าสะท้อนให้เห็นกฎหมายคุ้มครองสัตว์ป่า และต้นไม้เพื่อควบคุมการทำลายธรรมชาติ วาทกรรมดังกล่าวส่งผลให้มนุษย์เกรงกลัวต่อกฎหมายไม่กล้ากระทำผิด 2) วาทกรรมนิเวศสำนึกในมิติการต่อต้านระบอบทุนนิยมเป็นวาทกรรมที่ต่อต้านความคิดที่มองว่าธรรมชาติคือสินค้าที่สามารถนำไปแลกเปลี่ยน ซื้อขาย พร้อมทั้งชี้ทางให้ผู้อ่านได้เห็นผลกระทบของ   การทำลายทรัพยากรทางธรรมชาติอันนำมาสู่จิตสำนึกเชิงนิเวศ 3) วาทกรรมนิเวศสำนึกในมิติธรรมชาติคือความเชื่อและสิ่งศักดิ์สิทธิ์เป็นวาทกรรมที่เชื่อว่าสัตว์ป่าและต้นไม้ เป็นสิ่งที่ควรเคารพ สามารถคุ้มครองมนุษย์ให้ปลอดภัย แนวคิดดังกล่าวส่งผลให้มนุษย์รู้จักเกรงกลัวและไม่กล้าเบียดเบียนธรรมชาติ 4) วาทกรรมนิเวศสำนึกในมิติมนุษย์คือผู้ทำลายธรรมชาติเป็นแนวคิดที่ทำให้สัตว์มีความรู้สึกเหมือนมนุษย์ดังนั้นมนุษย์จึงไม่ควรเบียดเบียนธรรมชาติ จากวาทกรรมข้างต้นผู้วิจัยพบว่านักเขียนใช้วาทกรรมดังกล่าวเป็นสื่อกลางในการถ่ายทอดแนวคิดสำนึกเชิงนิเวศให้กับผู้อ่าน และเป็นวาทกรรมที่มีความสอดคล้องกับนโยบายด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรทางธรรมชาติของรัฐบาลลาวด้วย