การพัฒนานวัตกรรมธุรกิจเพื่อความยั่งยืน: รูปแบบการพัฒนานวัตกรรมการให้บริการโลจิสติกส์ไทย
คำสำคัญ:
นวัตกรรมการให้บริการโลจิสติกส์, อุตสาหกรรมโลจิสติกส์, ภาวะผู้นำเชิงนวัตกรรม, คุณภาพบริการโลจิสติกส์บทคัดย่อ
บทความนี้ มีวัตถุประสงค์การวิจัยเพื่อ 1) ศึกษาคุณลักษณะขององค์การธุรกิจและระดับความสำคัญของปัจจัยที่มีส่วนสำคัญในการพัฒนานวัตกรรมการให้บริการโลจิสติกส์ 2) วิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจ และ 3) พัฒนารูปแบบการพัฒนานวัตกรรม การให้บริการโลจิสติกส์ไทยโดยใช้เทคนิคการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยัน และโมเดลสมการโครงสร้าง ตลอดจนตรวจสอบความเหมาะสมและความเป็นได้ในทางปฏิบัติ เป็นการวิจัยแบบผสมเริ่มจากการวิจัยเชิงปริมาณ จากตัวอย่างจำนวน 440 องค์การ และตามด้วยการวิจัยเชิงคุณภาพ จากการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ทรงคุณวุฒิด้านธุรกิจบริการโลจิสติกส์ จำนวน 3 คน ผลการวิจัย 1) องค์การธุรกิจบริการโลจิสติกส์ไทยส่วนใหญ่เป็นองค์การธุรกิจขนาดเล็ก (ร้อยละ 66.40) มีระยะเวลาประกอบธุรกิจ 5 ปี – 10 ปี (ร้อยละ 39.50) มีรายได้ต่อปี ต่ำกว่า 100 ล้านบาท (ร้อยละ 46.40) และดำเนินธุรกิจในรูปแบบธุรกิจการขนส่งทางบก (ร้อยละ 75.00) 2) พบว่า องค์การธุรกิจส่วนใหญ่ให้ความสำคัญต่อตัวแปรที่มีผลต่อการพัฒนานวัตกรรม การให้บริการโลจิสติกส์ไทย ได้แก่ ตัวแปรด้านภาวะผู้นำเชิงนวัตกรรม ตัวแปรด้านคุณภาพ การบริการโลจิสติกส์ ตัวแปรด้านการบริการโลจิสติกส์อิเล็กทรอนิกส์ และตัวแปรด้านสมรรถนะเชิงนวัตกรรม โดยรวมมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก ( = 3.51- 3.93; SD = .59 - .67) และ 3) พบว่า รูปแบบการพัฒนานวัตกรรมการให้บริการโลจิสติกส์ไทย ประกอบด้วยองค์ประกอบหลัก 5 องค์ประกอบ ได้แก่ องค์ประกอบที่ 1 ความสำเร็จในการพัฒนานวัตกรรมการให้บริการ โลจิสสติกส์ องค์ประกอบที่ 2 การบริการโลจิสติกส์อิเล็กทรอนิกส์ องค์ประกอบที่ 3 การวิจัยและพัฒนา องค์ประกอบที่ 4 ด้านภาวะผู้นำเชิงนวัตกรรม และองค์ประกอบที่ 5 คุณภาพบริการโลจิสติกส์ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < .05) และมีความเหมาะสมในทางปฏิบัติ รูปแบบการพัฒนานวัตกรรมการให้บริการโลจิสติกส์ไทยนี้จะเป็นเครื่องมือในการสร้างนวัตกรรมการให้บริการโลจิสติกส์ ที่เป็นประโยชน์ต่อองค์การธุรกิจบริการโลจิสติกส์ เพื่อเพิ่มศักยภาพในการตอบสนองลูกค้า และรักษาศักยภาพทางการแข่งขัน
เอกสารอ้างอิง
กรมพัฒนาธุรกิจการค้า. (2562). ธุรกิจโลจิสติกส์ไทย...ถึงเวลาต้องปรับตัว - เปลี่ยนวิธีคิด นำเทคโนโลยีช่วยบริหารจัดการ.. เปลี่ยนคู่แข่งเป็นพันธมิตร. เรียกใช้เมื่อ 29 มกราคม 2563 จาก https://supermanlogistics.company/ธุรกิจโลจิสติกส์ไทย-ถึ/
กิตติยา วงษ์ขันธ์. (2560). รูปแบบการวิจัยเชิงนวัตกรรม (R&D, D&D, AR, R2R) โครงการฝึกอบรม “สร้างนักวิจัยรุ่นใหม่” (ลูกไก่) รุ่นที่ 5. เรียกใช้เมื่อ 20 กันยายน 2562 จาก https://www.ubu.ac.th/web/files_up/08f2017060214303228.pdf
จิตเกษม พรประพันธ์ และคณะ. (2563). ภาคบริการไทยเปลี่ยนให้ปัง ปรับให้โดน. กรุงเทพมหานคร: ฝ่ายนโยบายโครงสร้างเศรษฐกิจ ธนาคารแห่งประเทศไทย.
รัตนะ บัวสนธ์. (2556). วิธีการเชิงผสมผสานสำหรับการวิจัยและประเมิน. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.). (2560). เอกสารประกอบการประชุมประจำปี 2560. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สคช.) .
สุวิมล ติรกานนท์. (2550). การสร้างเครื่องมือวัดตัวแปรในการวิจัยทางสังตมศาสตร์: แนวทางสู่การปฏิบัติ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
Camacho, J. A. & Rodriguez, M. (2008). Patterns of innovation in the service sector:Some insights from the Spanish innovation survey. Economics of Innovation and New Technology, 17(5), 459-471.
Dess, G. G. & Pickens, J. C. (2000). Changing roles: leadership in the 21st century. Organizational Dynamics, 28(3),18-34.
Hair, J. et al. (2010). Multivariate Data Analysis. New Jersey: Prentice Hall.
Mentzer, J. T. et al. (2001). Logisics Service Quality as a Segment-Customized Process. Journal of Marketing, 65(4), 82-104.
Mescon. M.K. (1985). Management. New York: Harper & Row .
Morse. (1958). Satisfaction in the White Collar Job. Ann Arbor: University of Michigan.
Parasuraman, A. et al. (1988). SERVQUAL: a multiple-item scale for measuring consumer perceptions of service quality. Journal of Retailing, 6 (4), 2-40.
Sarros, J. C. et al. (2008). Building a Climate for Innovation Through Transformational Leadership and Organizational Culture. Journal of Leadership & Organizational Studies, 15(2), 145-158.
