ผู้หญิงกับศาสนา: ทัศนะทางสังคมต่อการจัดกิจกรรมทางศาสนา ของภิกษุณีเถรวาทในประเทศไทย

บทคัดย่อ

                บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาหลักการและพัฒนาการบวชภิกษุณีพุทธเถรวาทในประเทศไทย 2) ศึกษาทัศนะทางสังคมต่อกิจกรรมทางศาสนาของภิกษุณีเถรวาทในประเทศไทย และ 3) วิเคราะห์ทัศนะทางสังคมที่มีต่อกิจกรรมทางศาสนาของภิกษุณีเถรวาทในประเทศไทย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เน้นการศึกษาเอกสารและการศึกษาภาคสนาม ประกอบด้วยกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 12 รูป/คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสัมภาษณ์เชิงลึก นำเสนอผลการวิจัยแบบพรรณนาวิเคราะห์ ผลการวิจัย พบว่า หลักการและพัฒนาการบวชภิกษุณีพุทธเถรวาทในประเทศไทย สตรีไทยส่วนใหญ่ไปบวชเป็นภิกษุณีเถรวาทในประเทศศรีลังกา เป็นการบวชโดยสงฆ์ 2 ฝ่าย คือ ฝ่ายภิกษุณีสงฆ์และภิกษุสงฆ์ ส่วนภิกษุณีที่บวชในประเทศไทยเป็นการบวชผสมผสานระหว่างสงฆ์ 2 ฝ่าย และ 2 นิกาย ได้แก่ นิกายเถรวาทและมหายาน โดยมีสถานภาพของภิกษุณีกับคณะสงฆ์ไทย คือ มหาเถรสมาคมไม่ยอมรับการบวชภิกษุณีฝ่ายเถรวาท ทัศนะทางสังคมต่อกิจกรรมทางศาสนาของภิกษุณีเถรวาทในประเทศไทย สังคมมองว่า มีบทบาทผู้รักษาพระธรรมวินัย เผยแผ่หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาเป็นศูนย์กลางทางจิตวิญญาณทางสังคม เป็นผู้นำทางศาสนา และมีความสามารถในการบรรลุธรรม วิเคราะห์ทัศนะทางสังคมที่มีต่อกิจกรรมทางศาสนาของภิกษุณีเถรวาทในประเทศไทย สังคมมีทัศนะต่อการจัดกิจกรรมทางศาสนาของภิกษุณีเถรวาทในประเทศไทยว่า ภิกษุณีสามารถดำเนินกิจกรรมทางพระพุทธศาสนาได้ และมีความเหมาะสม ทั้งบทบาทหลัก ได้แก่ การปฏิบัติตามพระธรรมวินัย การประกอบพิธีกรรมทางพระพุทธศาสนา และการเผยแผ่พระพุทธศาสนา บทบาทรอง ได้แก่ การสังคมสงเคราะห์ การส่งเสริมและอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม