การสร้างความสุขด้วยจิตอาสาตามแนวทางพระพุทธศาสนา
คำสำคัญ:
ความสุข, จิตอาสา, ชุมชนบ้านปะโอ, พระพุทธศาสนาบทคัดย่อ
บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษากระบวนการสร้างความสุขด้วยจิตอาสาตามแนวพระพุทธศาสนา 2) พัฒนากระบวนการสร้างความสุขด้วยจิตอาสาของชุมชน บ้านปะโอ อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา และ 3) วิเคราะห์การสร้างความสุขด้วยจิตอาสาตามแนวพระพุทธศาสนา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เน้นการศึกษาเอกสารและการศึกษาภาคสนาม ประกอบด้วยกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 20 รูป/คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสัมภาษณ์เชิงลึก นำเสนอผลการวิจัยแบบพรรณนาวิเคราะห์ ผลการวิจัย พบว่า กระบวนการสร้างความสุขด้วยจิตอาสาตามแนวพระพุทธศาสนานั้น เกิดจากอิทธิพลหลักคำสอนทางพระพุทธศาสนาที่มุ่งเน้นให้มนุษย์มีจิตใจที่ดีงาม มีความเอื้อเฟื้อและเสียสละ เป็นผู้ที่มุ่งประโยชน์แก่ผู้อื่น เป็นผู้มีอัธยาศัยกว้างขวาง มีจิตใจบริสุทธิ์ โดยหลักคำสอนที่เกี่ยวข้องกับการสร้างความสุขด้วยจิตอาสา ได้แก่ หลักสังคหวัตถุ 4 หลักอิทธิบาท 4 หลักฆราวาสธรรม 4 หลักสาราณียธรรม 6 และหลักพรหมวิหาร 4 เป็นแนวปฏิบัติการพัฒนากระบวนการสร้างความสุขด้วยจิตอาสาของชุมชนบ้านปะโอ อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา โดยชาวชุมชนบ้านปะโอมีพฤติกรรมเป็นผู้ที่พร้อมจะเสียสละเพื่อส่วนรวม ทั้งแรงกายและแรงใจ มีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ มีความเมตตา ความขยัน ความอดทน ความซื่อสัตย์ ความกระตือรือร้นในการช่วยเหลือผู้อื่น มีผู้ใหญ่ในชุมชนเป็นแบบอย่างให้ปฏิบัติตามในด้านต่าง ๆ ได้แก่ ด้านการช่วยเหลืออื่น ด้านการเสียสละต่อสังคม และด้านความมุ่งมั่นพัฒนา เมื่อวิเคราะห์การสร้างความสุขด้วยจิตอาสาตามแนวพระพุทธศาสนา พบว่า เป็นการปฏิบัติจิตอาสาด้วยจิตใจบริสุทธิ์ ช่วยเหลือผู้อื่นโดยไม่หวังผลตอบแทน เสียสละเพื่อสังคมและมุ่งในพัฒนาคุณภาพชีวิตของทุกคนให้เกิดความสงบสุขร่มเย็น
เอกสารอ้างอิง
ไจตนย์ ศรีวังพล. (2552). ศึกษาการประยุกต์หลักพุทธธรรมในการทางานจิตอาสาของอาสาสมัคร สวพ. 91. ใน วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพุทธศาสตร์และศิลปะแห่งชีวิต. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ดวงทิพย์ อันประสิทธิ์. (2555). รูปแบบการขัดเกลาทางสังคมเพื่อเสริมสร้างจิตอาสาในชุมชน: กรณีศึกษาชุมชนบางน้ำหวาน อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ. ใน วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการพัฒนาสังคม. สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
ทศพล ดำแดง. (2553). การรับรู้ชีวิตและความตายกับความงอกงามทางจิตใจ กรณีศึกษาอาสาสมัครธรรมรักษ์นิเวศน์ วัดพระบาทน้ำพุ จังหวัดลพบุรี. ใน วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาชีวิตและความตาย. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ทิพย์ขจร ฉายาสกุลวิวัฒน์. (2556). ศึกษากระบวนการจิตอาสาตามหลักพระพุทธศาสนาของเจ้าหน้าที่เสถียรธรรมสถาน. ใน วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพุทธศาสตร์และศิลปะแห่งชีวิต. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระพรหมมังคลาจารย์ (ปัญญานันทภิกขุ). (2550). รักลูกให้ถูกทาง. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์พระพุทธศาสนาของธรรมสภา.
มิชิตา จำปาเทศ รอดสุทธิ. (2561). จิตออาสาพัฒนาผู้นำ. เรียกใช้เมื่อ 4 เมษายน 2561 จาก http://www.vachiraphuket.go.th/www/volunteer/?name=knowledge&file=readknowledge&id=1
ศุภรัตน์ รัตนมุขย์. (2548). อาสาสมัคร: การพัฒนาคนเองและสังคม. วารสารพัฒนศาสตร์, 1(2), 1-9.
สถาบันธุรกิจเพื่อสังคม. (2552). เข็มทิศธุรกิจเพื่อสังคม. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ไอคอน พริ้นติ้ง.
สมโภชน์ เอี่ยมสุภาษิต. (2526). การปรับพฤติกรรม. กรุงเทพมหานคร: โอเดียนสโตร์.
สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2553). กรอบทิศทางการจัดสวัสดิการทางสังคมที่ยั่งยืน ในช่วงแผนฯ 11. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ไอคอน พริ้นติ้ง.




