การศึกษาประวัติศาสตร์ ความเชื่อ และความสำคัญของพระธาตุแดนใต้

บทคัดย่อ

          บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาประวัติศาสตร์ของพระธาตุแดนใต้ 2) เพื่อศึกษาความเชื่อของชุมชนในภาคใต้ที่มีต่อพระธาตุแดนใต้ และ 3) เพื่อวิเคราะห์ความสำคัญของพระธาตุแดนใต้ที่มีต่อชุมชนในฐานะสัญลักษณ์พลังศรัทธาของผู้คนในภาคใต้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการศึกษาเอกสารและการสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 18 รูป/คน นำเสนอผลการวิจัยเชิงพรรณนา ผลการศึกษา พบว่า 1) ประวัติศาสตร์ของพระธาตุแดนใต้ 1.1) พระบรมธาตุไชยา เป็นพุทธเจดีย์แบบสมัยศรีวิชัย สร้างขึ้นราว พ.ศ. 1200 สมัยอาณาจักรศรีวิชัยเจริญรุ่งเรือง เป็นที่บรรจุพระสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้า มีอายุประมาณพุทธศตวรรษที่ 14 1.2) พระบรมธาตุเจดีย์นครศรีธรรมราช มีประวัติศาสตร์ความเป็นมาที่ยาวนาน มีตำนานและคัมภีร์ต่าง ๆ อธิบายว่า ผู้ก่อสร้าง คือ พระเจ้าศรีธรรมาโศกราช 1.3) พระมหาธาตุวัดเขียนบางแก้ว เป็นพระมหาธาตุเจดีย์ที่เก่าแก่ของจังหวัดพัทลุง สันนิษฐานว่า พระยากรุงทองแห่งกรุงสทิงพาราณสี เป็นผู้สร้าง 2) ความเชื่อของชุมชนในภาคใต้ที่มีต่อพระธาตุแดนใต้ มี 5 ประเด็น ได้แก่ 2.1) ความเชื่อด้านประวัติศาสตร์ 2.2) ความเชื่อด้านขนบธรรมเนียมประเพณี 2.3) ความเชื่อด้านสถาปัตยกรรมและศิลปกรรม 2.4) ความเชื่อด้านจิตใจ และ 2.5) ความเชื่อด้านบุคคลและวัตถุที่เกี่ยวข้อง 3) ความสำคัญของพระธาตุแดนใต้ที่มีต่อชุมชนในฐานะสัญลักษณ์พลังศรัทธาของผู้คนในภาคใต้ พระธาตุแดนใต้ ได้แก่ พระบรมธาตุไชยา พระบรมธาตุเจดีย์นครศรีธรรมราช และพระมหาธาตุวัดเขียนบางแก้ว เป็นสัญลักษณ์แห่งพลังศรัทธาของชาวภาคใต้ ซึ่งแสดงออกถึงพลังศรัทธาต่อพระธาตุแดนใต้ผ่านทางประเพณีและวัฒนธรรม