ประสิทธิภาพการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในเขตกรุงเทพมหานคร
คำสำคัญ:
การจัดการสุขภาพผู้สูงอายุ, การมีส่วนร่วมทางสังคม, การพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุบทคัดย่อ
บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ระดับความสำคัญของนโยบายภาครัฐ สิ่งแวดล้อมผู้สูงอายุ การจัดการสุขภาพผู้สูงอายุ การมีส่วนร่วมทางสังคม และประสิทธิภาพการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ 2) อิทธิพลของนโยบายภาครัฐ สิ่งแวดล้อมผู้สูงอายุ การจัดการสุขภาพผู้สูงอายุ และการมีส่วนร่วมทางสังคมที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ และ 3) แนวทางการเพิ่มประสิทธิภาพในการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ การวิจัยนี้ใช้วิธีการวิจัยแบบผสมผสานระหว่างการวิจัยเชิงปริมาณและการวิจัยเชิงคุณภาพ ด้านการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่าง คือ สมาชิกชมรมผู้สูงอายุ จาก 10 สำนักงานเขตในกรุงเทพมหานคร จำนวน 300 คน กลุ่มตัวอย่างกำหนดโดยใช้เกณฑ์ 20 เท่าของตัวแปรสังเกต ใช้การสุ่มตัวอย่างแบบชั้นภูมิอย่างมีสัดส่วน ใช้แบบสอบถามในการเก็บข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและแบบจำลองสมการโครงสร้าง สำหรับการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้บริหารจากหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องกับผู้สูงอายุ 10 คน ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) การมีส่วนร่วมทางสังคม และประสิทธิภาพการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ อยู่ในระดับดี ส่วนนโยบายภาครัฐ สิ่งแวดล้อมผู้สูงอายุ และการจัดการสุขภาพผู้สูงอายุ อยู่ในระดับดีมาก 2) นโยบายภาครัฐ สิ่งแวดล้อมผู้สูงอายุ การจัดการสุขภาพผู้สูงอายุ และการมีส่วนร่วมทางสังคม ส่งผลต่อประสิทธิภาพการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ โดยนโยบายภาครัฐ ส่งผลต่อประสิทธิภาพการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุมากที่สุด รองลงมา คือ สิ่งแวดล้อมผู้สูงอายุ และการจัดการสุขภาพผู้สูงอายุ และ 3) การบริหารจัดการในทุกระดับ ต้องมีการบูรณาการอย่างเป็นระบบ รวมทั้งเป็นข้อมูลแก่หน่วยงานภาครัฐและเอกชน เพื่อการบริหารการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุที่มีประสิทธิภาพสูงสุด
เอกสารอ้างอิง
กรมกิจการผู้สูงอายุ. (2560). ชุดความรู้การดูแลตนเองและพัฒนาศักยภาพผู้สูงอายุ “เรียนรู้สังคม”. กรุงเทพมหานคร: กรมกิจการผู้สูงอายุ.
กรมกิจการผู้สูงอายุ. (2561). สถิติผู้สูงอายุ. เรียกใช้เมื่อ 20 กันยายน 2562 จาก http://www. dop.go.th/th/know/1.
ขวัญดาว กล่ำรัตน์. (2554). ปัจจัยเชิงสาเหตุของพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุในเขตภูมิภาคตะวันตกของประเทศไทย. ใน ดุษฎีนิพนธ์ศึกษาศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการศึกษาตลอดชีวิตและการพัฒนามนุษย์. มหาวิทยาลัยศิลปากร.
เจษณี จันทวงศ์. (2561). การพัฒนาอาชีพผู้สูงอายุในประเทศไทย. . ใน รายงานสืบเนื่องการประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 3 “อาเซียนบนเส้นทางของประชาคม”. มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
ฐิติพร ภักดีพิบูลย์. (2562). การออกกำลังกายในผู้สูงอายุ. เรียกใช้เมื่อ 3 ธันวาคม 2562 จาก http://www.thairath.co.th/lifestyle/woman/health/1528755.
ณัฐธิดา จุมปา และเพ็ญพักตร์ ไชยนุรักษ์. (2561). สิ่งอำนวยความสะดวกที่เหมาะสมและปลอดภัยเพื่อผู้สูงอายุและผู้พิการกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตสร้างความเสมอภาคในสังคม: กรณีศึกษาชุมชนชำติพันธุ์บนพื้นที่สูงจังหวัดเชียงราย. Veridian E Journal ฉบับภาษาไทย สาขามนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์และศิลปะ, 11(3), 1508-1509.
ไตรรัตน์ จารุทัศน์. (2556). คู่มือการจัดสิ่งอำนวยความสะดวก โครงการการจัดการความรู้อาคาร-สถานที่ที่เป็นมิตรสำหรับผู้สูงอายุ. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.).
พรชุลีย์ นิลวิเศษ. (2551). นันทนาการสำหรับผู้สูงอายุ. เรียกใช้เมื่อ 3 ธันวาคม 2562 จาก https://www.stou.ac.th/stoukc/elder/main1_10.html.
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. (2557). สังคมผู้สูงอายุ: นัยต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ. เรียกใช้เมื่อ 8 มกราคม 2563 จาก www.stou.ac.th/stounline/lom/data/.
ศูนย์ช่วยเหลือสังคม. (2562). สถิติข้อมูลผู้สูงอายุผู้ประสบปัญหาทางการสังคม. กรุงเทพมหานคร: แอพพลิเคชั่นศูนย์ช่วยเหลือสังคม.
อรวรรณ พิชิตไชยพิทักษ์. (2561). ผู้สูงอายุ ออกกำลังกายอย่างไรจึงเหมาะสม. กรุงเทพมหานคร: ฝ่ายการพยาบาล คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล.
อริสรา สุขวัจน. (2555). การออกกำลังกายสำหรับผู้สูงอายุ. วารสารศรีนครินทรวิโรฒวิจัยและพัฒนา สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 4(8), 216-228.
Miller, F. A. (1986). Planned Pastoral Care: A Guide for Teachers. London: McGraw-Hill.
The WHOQOL Group. (1995). The World Health Organization Quality of Life Assessment (WHOQOL): position paper from the World Health Organization. Social Sciences Medicine, 41(10), 1403-1413.
