ชุมชนกับการจัดการปัญหาความเหลื่อมล้ำเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน กรณีศึกษาชาวตำบลหนองสาหร่าย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาบริบท และสภาพปัญหาความเหลื่อมล้ำที่ส่งผลกระทบต่อการดำรงชีวิตของชาวตำบลหนองสาหร่าย 2) เพื่อศึกษากระบวนการการแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำของชาวตำบลหนองสาหร่าย 3) เพื่อวิเคราะห์ สังเคราะห์และนำเสนอรูปแบบการจัดการตนเองของชุมชนท้องถิ่นเพื่อแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำในพื้นที่ด้วยตนเอง เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ โดยผู้ให้ข้อมูลหลัก คือ กลุ่มแกนนำชุมชน 8 หมู่บ้าน และประชากรผู้เข้าร่วมกิจกรรม 25 คน โดยใช้แบบสัมภาษณ์ไร้โครงสร้าง เป็นแนวทางการสัมภาษณ์เชิงลึก และใช้การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา และวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) ชาวตำบลหนองสาหร่าย ประสบกับปัญหาความเหลื่อมล้ำที่เกิดจากการไม่สามารถเข้าถึงทรัพยากรในการเพาะปลูก การเข้าถึงแหล่งทุน การเข้าถึงอำนาจทางการเมือง และเข้าถึงสวัสดิการต่าง ๆ 2) ชาวตำบลหนองสาหร่าย มีระบบการแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำ โดยอาศัยกระบวนการ คือ 2.1) การรวมกลุ่มเพื่อเพิ่มอำนาจในการต่อรอง 2.2) สร้างการมีส่วนร่วมของชุมชนในทุกระดับ 2.3) การทำงานอย่างเป็นระบบ 2.4) การติดตามประเมินผล 3) ทำให้สามารถสังเคราะห์รูปแบบการจัดการตนเองเพื่อแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำของชุมชนท้องถิ่นได้เป็น 5G Model (หนองสาหร่ายโมเดล) ประกอบด้วย G 1 = Good Leader คือ การมีผู้นำที่ดี G 2 = Good Team การมีทีมงานที่ดี G 3 = Good Planning การมีแผนที่ดี G 4 = Good Participation การมีส่วนร่วมที่ดีมีประสิทธิภาพ และ G 5 = Good Quality of life การมีคุณภาพชีวิตที่ดี