ความสัมพันธ์ระหว่างทักษะทางสังคม ภาวะซึมเศร้า และพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุ ชุมชนเมืองจังหวัดนครสวรรค์
คำสำคัญ:
ทักษะทางสังคม, ภาวะซึมเศร้า, พฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพบทคัดย่อ
บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาทักษะทางสังคม ภาวะซึมเศร้า และพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพ 2) เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างทักษะทางสังคม ภาวะซึมเศร้า กับพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุวัดไทรใต้ อำเภอเมือง จังหวัดนครสวรรค์ เป็นการศึกษาเชิงสำรวจ จากกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 265 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือแบบสอบถามทักษะทางสังคม แบบประเมินโรคซึมเศร้า (9Q) และแบบสอบถามพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพ เครื่องมือมีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.849, 0.905 และ 0.890 ตามลำดับ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ คือ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และสถิติสัมประสิทธิสหสัมพันธ์ของเพียร์สัน ผลการวิจัยพบว่า 1) ทักษะทางสังคมโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 60.1 และเมื่อพิจารณารายด้าน พบว่า ด้านความไวในการรับรู้ทางสังคม อยู่ในระดับสูง ร้อยละ 16 และด้านอื่น ๆ อยู่ในระดับปานกลาง ได้แก่ ด้านการแสดงออกทางอารมณ์ ร้อยละ 57.8 ด้านความไวในการรับรู้อารมณ์ผู้อื่น ร้อยละ 44.4 ด้านการควบคุมอารมณ์ของตนเอง ร้อยละ 48.5 ด้านการแสดงออกทางสังคม ร้อยละ 64.6 ด้านการควบคุมทางสังคม ร้อยละ 51.9 ตามลำดับ และพบผู้มีความเสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้า คิดเป็นร้อยละ 6.4 มีพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพโดยรวมอยู่ในระดับดี คิดเป็นร้อยละ 41.8 รองลงมาอยู่ในระดับไม่ดี คิดเป็นร้อยละ 31.3 และอยู่ในระดับปานกลาง คิดเป็นร้อยละ 25.7 ตามลำดับ 2) ค่าความสัมพันธ์ พบว่า ทักษะทางสังคมโดยรวมมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพกับอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 (r = .591) และภาวะซึมเศร้ามีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (r = .149)
เอกสารอ้างอิง
กิติวงค์ สาสวด. (2560). ปัจจัยที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในจังหวัดภาคตะวันออก. วารสารชุมชนวิจัย, 11(2), 21-38.
ชนัตถา พลอยเลื่อมแสง และคณะ. (2560). ภาวะซึมเศร้าและคุณภาพชีวิต และปัจจัยที่มีผลต่อภาวะซึมเศร้าในประชาชนที่อายุตั้งแต่ 50 ปี ขึ้นไป ชุมชนบ้านมะกอก จังหวัดมหาสารคาม. วารสารสวนปรุง, 33(1), 14-30.
ณหทัย วงศ์ประการันย์. (2558). โรคซึมเศร้าในผู้สูงอายุ. ขอนแก่น: โรงพิมพ์คลังนานาวิทยา.
เทพฤทธิ์ วงศ์ภูมิ และคณะ. (2554). ความชุกของโรคซึมเศร้าในประชากรผู้สูงอายุจังหวัดเชียงใหม่. สมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย, 56(2), 103-116.
ธรณินทร์ กองสุข และคณะ. (2553). ความน่าเชื่อถือและความเที่ยงตรงของแบบประเมินอาการโรคซึมเศร้าด้วย 9 คำถามเมื่อเทียบกับแบบประเมิน. ใน การประชุมวิชาการสุขภาพจิตนานาชาติครั้งที่ 9 ประจำปี 2553. กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข.
ธรรมนาท เจริญบุญ. (2553). ภาวะซึมเศร้าและภาวะสมองเสื่อมของสมาชิกชมรมผู้สูงอายุ 15 แห่ง ในเขตกรุงเทพมหานคร. ธรรมศาสตร์เวชสาร, 10(4), 428-436.
นนทรีย์ วงษ์วิจารณ์ และสุปราณี สนธิรัตน. (2556). ทัศนคติต่อการเป็นผู้สูงอายุ การดูแลตนเอง ทักษะทางสังคมและความผาสุกในชีวิตของสมาชิกชมรมผู้สูงอายุอำเภอกบินทร์บุรีจังหวัดปราจีนบุรี. วารสารสังคมศาสตร์และมนุษย์ศาสตร์, 39(2), 66-79.
นริสา วงศ์พนารักษ์ และสายสมร เฉลยกิตติ. (2557). ภาวะซึมเศร้า:ปัญหาสุขภาพจิตสำคัญในผู้สูงอายุ. วารสารพยาบาลทหารบก, 15 (3), 24-30.
นิทรา กิจธีระวุฒิวงษ์ และศันสนีย์ เมฆรุ่งเรืองวงศ์. (2559). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมของผู้สูงอายุที่อาศัยในชุมชน. วารสารสาธารณสุขมหาวิทยาลัยบูรพา, 11(1), 63 -64.
ประไพพันธ์ บัวพรมมี. (2553). การศึกษาพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพบุคลากรมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมมาธิราช จังหวัดนนทบุรี. ใน รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
ประสบสุข ศรีแสนปาน. (2561). ภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุ : ความลุ่มลึกในการพยาบาล. วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ, 41(1), 129-140.
มาโนชญ์ แสงไสยาศน์. (2555). ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุ ในตำบลบางสะแก อำเภอบางคนที จังหวัดสมุทรสงคราม. ใน วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาสุขศึกษา. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
วราลักษณ์ ศรีนนท์ประเสริฐ. (2560). สุขภาพผู้สูงวัยไทยและปัญหาที่สำคัญ. กรุงเทพมหานคร: โครงการสารานุกรมไทย.
วาสนา สิทธิกัน. (2560). ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุ ในเขตเทศบาลตำบลบ้านโฮ่ง อำเภอบ้านโฮ่ง จังหวัดลำพูน. ใน วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต สาขาสาธารณสุขศาสตร์. มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่.
วิชุดา อุ่นแก้ว และปิยธิดา คูหิรัญญรัตน์. (2558). ความชุกของภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุในเขตรับผิดชอบโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านพร้าวอำเภอเมืองจังหวัดหนองบัวลำภู. วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 3(4), 578-589.
สราวัลย์ ตั้งปัทมชาติ และสุปราณี สนธิรัตน. (2559). การทำหน้าที่ด้านความคิดความเข้าใจการพึ่งพาตนเอง ทักษะทางสังคม และพฤฒพลังของผู้สูงอายุ ณ ตำบลบางสีทอง อำเภอบางกรวย จังหวัดนนทบุรี. วารสารพฤติกรรมศาสตร์เพื่อการพัฒนา, 8(2), 1-19.
สาวิตรี สิงหาด. (2559). การพยาบาลผู้สูงอายุที่มีภาวะซึมเศร้า. วารสารและเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 18(3), 15-24.
สำนักงานสถิติจังหวัดนครสวรรค์. (2560). สถิติผู้สูงอายุในจังหวัดนครสวรรค์. เรียกใช้เมื่อ 23 ธันวาคม 2561 จาก http://nksawan.nso.go.th/index.php?option=com_content&view=article&id=357&Itemid=536#
สุทธานันท์ ชุนแจ่ม และคณะ. (2554). การสำรวจงานวิจัยที่เกี่ยวกับภาวะซึมเศร้าในประเทศไทย. รามาธิบดีพยาบาลสาร, 17(3), 412-429.
อาชัญญา รัตนอุบล. (2562). การส่งเสริมกิจกรรมการเรียนรู้สำหรับผู้สูงอายุ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
