การออกแบบแหล่งเรียนรู้เคลื่อนที่สำหรับเด็กด้อยโอกาสในสามจังหวัดชายแดนใต้
คำสำคัญ:
การออกแบบ, แหล่งเรียนรู้เคลื่อนที่, เด็กด้อยโอกาส, ชนเผ่าซาไก, จังหวัดชายแดนใต้บทคัดย่อ
บทความวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ออกแบบแหล่งเรียนรู้เคลื่อนที่สำหรับเด็กด้อยโอกาสในสามจังหวัดชายแดนใต้ โดยเป็นงานวิจัยสร้างสรรค์ โดยการรวบรวมข้อมูลจากภาคีที่เกี่ยวข้องทั้งกลุ่มผู้ดูแลเด็กด้อยโอกาส กลุ่มเจ้าหน้าที่ดูแลห้องสมุด และผู้ปกครอง ในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนใต้ รวมถึงกลุ่มนักออกแบบ วิธีการวิจัยใช้แบบผสมผสาน ทั้งการวิจัยเชิงคุณภาพ ซึ่งใช้การสนทนากลุ่ม และการปฏิบัติการพัฒนา รวบรวมข้อมูลการวิจัย ส่วนการวิจัยโดยการสัมภาษณ์เจาะลึก โดยใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล ผลการวิจัยสามารถสรุปการออกแบบแหล่งเรียนรู้เคลื่อนที่สำหรับเด็กด้อยโอกาสในสามจังหวัดชายแดนใต้ ได้กำหนดแบบแผนวิจัยไว้ 3 ระยะดังนี้ 1) ได้แนวความคิดจาก “ชนเผ่าซาไก” นำมาออกแบบ 2) การดำเนินงานนำเทคโนโลยีที่สามารถช่วยประหยัดเวลา ปรับเปลี่ยนพื้นที่ เคลื่อนย้าย ตามที่เราต้องการ ที่แสดงถึงระดับการขยายตัวที่สามารถเคลื่อนที่ได้ เพื่อเข้าถึงชุมชนได้ทั่วถึง 3) การสรุปผลจากการสัมภาษณ์เจาะลึก กลุ่มเป้าหมายชอบแนวความคิดจาก “ชนเผ่าซาไก” ดึงดูดเด็ก ๆ เป็นอย่างดี มีความน่าสนใจ รวมถึงการใช้สีสันที่สบายตา การออกแบบโดยการนำตู้คอนเทรนเนอร์มาใช้นั้นมีความเหมาะสม และการใช้พื้นที่ใช้สอยได้อย่างคุ้มค่าอย่างแท้จริง ความพึงพอใจในด้านงานออกแบบอยู่ในระดับดีมาก โดยเป็นความพึงพอใจด้านการนำแนวความคิดในการออกแบบจาก “ชนเผ่าซาไก” และการออกแบบพื้นที่ใช้สอยภายในได้มีความเหมาะสม สรุปการออกแบบแหล่งเรียนรู้เคลื่อนที่โดยนำแนวความคิดจาก “ชนเผ่าซาไก” ที่ดึงดูดความสนใจเด็กได้เป็นอย่างดี เน้นการใช้พื้นที่ได้อย่างคุ้มค่าแท้จริง การตอบสนองประโยชน์ใช้สอยเป็นสำคัญ และสอดคล้องกับพฤติกรรมของผู้ใช้พื้นที่
เอกสารอ้างอิง
ประภาศ ปานเจี้ยง. (2546). ซาไก…วิถีชีวิตที่เลือกแล้ว. วารสารหาดใหญ่วิชาการ, 1(1),46-50.
พรทิพย์ สุวันทารัตน์. (2548). ห้องสมุดเคลื่อนที่. ใน เอกสารการสอนชุดวิชาการบริการและเผยแพร่สารสนเทศ. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
ไพบูลย์ ดวงจันทร์. (2541). คำและประโยคในภาษาซาไก. วารสารมนุษยศาสตร์ปริทรรศน์, 20(2), 47-61.
มูลนิธิศูนย์พิทักษ์สิทธิเด็ก. (2559). คำนิยามผู้ด้อยโอกาส. เรียกใช้เมื่อ 25 ตุลาคม 2560 จาก https://www.thaichildrights.org/about/
สำนักข่าวอิศรา. (2560). ความรุนแรงไฟใต้ทำหญิงเป็นหม้าย 2,295 ราย เด็กกำพร้า 4,455. เรียกใช้เมื่อ 25 ตุลาคม 2560 จาก https://www. isranews.org/content-page/67-south-slide/3204-ความรุนแรงไฟใต้ทำหญิงเป็นหม้าย-2,295-ราย-เด็กกำพร้า-4,455-คน.html
สำนักงานส่งเสริมสังคมแห่งการเรียนรู้และคุณภาพเยาวชน (สสค.). (2554). สถานการณ์เด็ก เยาวชน และผู้ด้อยโอกาสทางสังคม. เรียกใช้เมื่อ 20 ตุลาคม 2560 จาก http://www.qlf.or.th/Mobile/Details?contentId=147
benews. (2015). Ideas Box ห้องสมุดไร้พรมแดน การเรียนรู้และความคิดสร้างสรรค์ เพื่อชีวิตใหม่อีกครั้งของผู้ลี้ภัย. เรียกใช้เมื่อ 15 เมษายน 2560 จาก https://www. benewsonline.com/home/2017/02/ideas-box/
Curbed. (2018). อาคารพับได้ อีกหนึ่งนวัตกรรมล้ำๆ. เรียกใช้เมื่อ 26 กุมภาพันธ์ 2561 จาก http://dsarun490.blogspot.com/2018/02/ten-fold-engineering-ten-fold.html
DEX Space. (2016). DESIGN THINKING คืออะไร. เรียกใช้เมื่อ 25 ตุลาคม 2560 จาก https://medium.com/base-the-business-playhouse/design-thinking-คืออะไร-overview-dc8c8e7547db
Prasertsuk, S. (2008). Modern architecture and the rise of the machine aesthetic: A look at the origin of modernist influences in western architecture and its evolution over 20th century. Bangkok: Thailand Creative & Design Center (TCDC).
ThaiPR.net. (2555). เหตุความไม่สงบ 3 จังหวัดชายแดนใต้ทำยอดเด็กกำพร้าพุ่ง. เรียกใช้เมื่อ 25 ตุลาคม 2560 จาก https://www.ryt9.com/s/prg/1434906




