การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการด้านภาษาของเด็กที่สงสัยมีพัฒนาการล่าช้าชุมชนโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน อำเภอแสวงหา จังหวัดอ่างทอง
คำสำคัญ:
รูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการด้านภาษา, เด็กที่สงสัยมีพัฒนาการล่าช้าด้านภาษา, การมีส่วนร่วมของชุมชนบทคัดย่อ
บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสถานการณ์สภาพปัญหาที่เกี่ยวข้องกับพัฒนาการด้านภาษาของเด็กที่สงสัยมีพัฒนาการล่าช้า และความต้องการในรูปแบบพัฒนาการด้านภาษาของเด็กที่สงสัยมีพัฒนาการล่าช้า 2) พัฒนารูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการด้านภาษาของเด็กที่สงสัยมีพัฒนาการล่าช้า โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน 3) ประเมินรูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการด้านภาษาของเด็กที่สงสัยมีพัฒนาการล่าช้า เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน ดำเนินการวิจัย 3 ระยะ ระยะที่ 1 วิเคราะห์สถานการณ์ ระยะที่ 2 พัฒนารูปแบบ และระยะที่ 3 ประเมินและปรับปรุง จากผู้แทนชุมชนซึ่งประกอบด้วย พ่อ - แม่/ผู้ปกครอง ครูผู้ดูแล เจ้าหน้าที่สาธารณสุขอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) โดยใช้เทคนิค AIC และดำเนินการตามแผนกิจกรรม “รักลูก ผูกใจรักด้วยภาษา” เป็นเวลา 8 สัปดาห์ ผลการวิจัยพบว่า 1) สถานการณ์สภาพปัญหาที่เกี่ยวข้องกับพัฒนาการด้านภาษาของเด็กที่สงสัยมีพัฒนาการล่าช้า โดยสรุปว่า เด็กที่มีอายุน้อยมีพัฒนาการด้านภาษาล่าช้ากว่าเด็กที่อายุมาก เนื่องจากมีปัญหาทางด้านการสื่อสารและยังขาดความสนใจในการดำเนินกิจกรรม 2) การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการด้านภาษาของเด็กที่สงสัยมีพัฒนาการล่าช้า ภาพรวมมีระดับความสนใจอยู่ในระดับสูง ร้อยละ 53.74 ซึ่งส่งผลต่อพัฒนาการใช้คำอย่างมีจุดมุ่งหมายเพิ่มขึ้นร้อยละ 22.39 ทำให้การใช้ประโยคเพื่อสื่อความหมายสูงขึ้นร้อยละ 31.35 และกลุ่มตัวอย่างไม่มีปัญหาหลังจากการประเมินโดยเครื่องมือ DSPM 3) การประเมินรูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการด้านภาษาของเด็กที่สงสัยมีพัฒนาการล่าช้า พบว่า มีคะแนนค่าเฉลี่ย 83.35 และ 95.40 ก่อนและหลังเข้าร่วมกิจกรรมที่สูงกว่าก่อนเข้าร่วมกิจกรรม แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.001
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงสาธารณสุข. (2558). คู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย Developmental Surveillance and Promotion Manual (DSPM) Promotion Manual (DSPM). เชียงใหม่: สยามพิมพ์นานา.
ครูผู้ดูแลเด็กในโรงเรียน. (13 มกราคม 2562). รูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการด้านภาษาของเด็กที่สงสัยมีพัฒนาการล่าช้าโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน. (เจตต์ชัญญา บุญเฉลียว, ผู้สัมภาษณ์)
จินตนา พัทรพงศ์ธร. (2547). รายงานการวิจัยสถานการณ์และปัจจัยทางประชากรที่มีผลต่อพัฒนาการเด็กปฐมวัยของประเทศไทย. ใน วิทยานิพนธ์พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลกุมารเวชศาสตร์. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
เจ้าหน้าที่สาธารณสุข. (8 ธันวาคม 2561). รูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการด้านภาษาของเด็กที่สงสัยมีพัฒนาการล่าช้าโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน. (เจตต์ชัญญา บุญเฉลียว, ผู้สัมภาษณ์)
ชรา เรืองดารกานนท์. (2552). รายงานการสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกายครั้งที่ 4 พ.ศ. 2551 - 2552 สุขภาพเด็ก. กรุงเทพมหานคร: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข.
ทศพร คำผลศิริ และคณะ. (2553). การพัฒนารูปแบบการดูแลระยะยาวแบบบูรณาการโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนสำหรับผู้สูงอายุที่พึ่งพาคนเองไม่ได้. ใน รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
นิตยา คชภักดี. (2551). พัฒนาการเด็ก. ในนิชรา เรืองดารกานนท์ (บรรณาธิการ) ตำราพัฒนาการและพฤติกรรมเด็ก. กรุงเทพมหานคร: บริษัท โฮลิสติก พับลิชชิ่ง จำกัด.
นิรชา เรื่องดารกานนท์. (2554). ปัจจัยที่กระทบต่อพัฒนาการของเด็ก ใน ทิพวรรณหรรษาคุณาชัยและคณะ (บรรณาธิการ) ตำราพัฒนาการและพฤติกรรมเด็กสำหรับเวชปฏิบัติทั่วไป. กรุงเทพมหานคร: มรมพัฒนาการและพฤติกรรมเด็ก.
นิรมัย คุ้มรักษา และอัจจิมา ศิริพิบูลย์ผล. (2552). คู่มือการจัดกิจกรรมสําหรับพ่อแม่เด็กอายุ 0–5 ปี. กรุงเทพมหานคร: บียอนด์ พับลิสชิ่ง.
ประภัสสร ปรี่เอี่ยม และธรรมนูญ รวีผ่อง. (2554). ผลการส่งเสริมพัฒนาการ กล้ามเนื้อมัดเล็กสำหรับเด็กพัฒนาการช้าโดยพ่อแม่ของเด็กที่มีความต้องการพิเศษใน จังหวัดมหาสารคาม. ใน รายงานการวิจัย. สถาบันราชภัฎมหาสารคาม.
ผู้ปกครองเด็ก. (23 มกราคม 2562). รูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการด้านภาษาของเด็กที่สงสัยมีพัฒนาการล่าช้าโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน. (เจตต์ชัญญา บุญเฉลียว, ผู้สัมภาษณ์)
พรทิพย์ ศิริบูรณ์พิพัฒนา. (2555). การพยาบาลเด็ก เล่ม 2 (การพยาบาลผู้ป่วยเด็กที่มีความผิดปกติทางอายุรกรรมในระบบต่าง ๆ). นนทบุรี: สถาบันพระบรมราชชนกกระทรวงสาธารณสุข.
พัชรินทร์ อรุณรัติยากร. (2561). รายงานผลการประชุมเชิงปฏิบัติการ การจัดทําตัวชี้วัดเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนในบริบทประเทศไทยในมุมมองหน่วยงานภาครัฐ. วันที่ 3 - 4 กันยายน 2561 ณ.ห้องประชุม เมจิก 3 ชั้น 2 โรงแรมมิราเคิล แกรนด์คอนเวนชั่น หลักสี่กรุงเทพมหานคร. เรียกใช้เมื่อ 7 มิถุนายน 2562 จาก http://osthailand.nic.go.th/files/image/sdgs/pdf/Report_1_3_4Sep18.pdf
สกาวรัตน์ เทพรักษ์ และคณะ. (2557). การศึกษาด้านการเลี้ยงดูของผู้ปกครองและการมีส่วนร่วมของชุมชนต่อการส่งเสริมการเจริญเติบและพัฒนาการ เด็กปฐมวัยในเขตสาธรณสุขที่ 4 และ5. งานอนามัยแม่และเด็ก กลุ่มพัฒนาการส่งเสริมสุขภาพ ศูนย์อนามัยที่ 4 กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. เรียกใช้เมื่อ 15 มิถุนายน 2562 จาก http://hpc4.go.th/rcenter//_fulltext/20140331103024_1551/20140403134122_548.pdf
สำนักงานสาธารณสุขอ่างทอง. (2560). รายงานทารกน้ำหนักน้อยกว่า 2,500 กรัม ได้รับการคัดกรองพัฒนาการ DSPMปีงบประมาณ 2560 (อินเตอร์เน็ต). เรียกใช้เมื่อ 15 มิถุนายน 2562 จาก http://atg.hdc.moph.go.th
สุมาลี จรุงจิตตานุสนธิ์. (2560). การพัฒนารูปแบบการเฝ้าระวังและส่งเสริมเด็กปฐมวัยที่มีพัฒนาการล่าช้าในจังหวัดบุรีรัมย์. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ, 35(2), 122-132.
อรุณศรี กัณวเศรษฐ. (2560). ผลของโปรแกรมการมีส่วนร่วมส่งเสริมพัฒนาการด้านภาษา ต่อความรู้และการรับรู้ความสามารถของผู้ดูแลเด็กวัยปฐมวัย. วารสารวชิรสารการพยาบาล, 20(1), 40-53.
อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน. (18 ธันวาคม 2561). รูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการด้านภาษาของเด็กที่สงสัยมีพัฒนาการล่าช้าโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน. (เจตต์ชัญญา บุญเฉลียว, ผู้สัมภาษณ์)
Bloom, B.S., et al. . (1986). Handbook on Formative and Summative Evaluation of Student Learning. New York: McGraw-Hill.
Cohen, J. M. & Uphoff, N. T. (1981). Rural development participation: Concepts and measure for project design implementation and evaluation. In The Rural Development Committee Center International Studies . Cornell University.
Dunst, C. J. & Triette, C. M. (1996). Empowerment, effective helpgiving practices and family- Centered care. Pediatr Nurs, 22(2), 334-337.
Werker, J. F. & Desjardins, R. N. (2004). Is the integration of head and seen speck mandatory for infants? Developmental Psychobiology, 45(5), 187-203.
