ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการฆ่าตัวตายในชุมชนแห่งหนึ่ง ของจังหวัดทางภาคเหนือตอนบน

บทคัดย่อ

          บทความวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการฆ่าตัวตายในชุมชนแห่งหนึ่ง ของจังหวัดภาคเหนือตอนบน เป็นการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative research) เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้เครื่องมือคือ แบบสัมภาษณ์เชิงลึกและการสนทนากลุ่ม สำหรับการตอบคำถามแบบปลายเปิด (Open - End) ในผู้ให้ข้อมูล ประกอบด้วยบุคลากรสาธารณสุข 5 คน แกนนำชุมชนในพื้นที่ได้แก่ ผู้ใหญ่บ้าน ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน อาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) ผู้ดูแลช่วยเหลือผู้ป่วยโรคเรื้อรัง แกนนำผู้สูงอายุ 15 คน และผู้ที่เคยพยายามฆ่าตัวตาย 5 คน ผลการศึกษา พบว่า ผู้ที่พยายามฆ่าตัวตายอยู่ในกลุ่มวัยทำงานมากที่สุด รองลงมาเป็นกลุ่มวัยผู้สูงอายุ เป็นเพศชายมากกว่าเพศหญิง ส่วนใหญ่มีโรคประจำตัวเป็นโรคเรื้อรัง เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง วิธีการที่ใช้บ่อยที่สุด คือ วิธีการผูกคอ รองลงมาคือ วิธีการกินยาฆ่าแมลง ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการฆ่าตัวตาย ได้แก่ 1) ปัจจัยด้านความสัมพันธ์เชิงสังคม ทั้งในครอบครัวและบุคคลใกล้ชิด เช่น สามี ภรรยา ลูก คนรัก เพื่อน และบางรายพบว่า บุคคลในครอบครัวเป็นปัจจัยกระตุ้นให้กระทำการฆ่าตัวตาย 2) ปัจจัยด้านเศรษฐกิจ เช่น มีหนี้สิน ตกงาน 3) ปัจจัยด้านสุขภาพจิตและการใช้สารเสพติด เช่น ซึมเศร้า ติดสุรา 4) ปัจจัยด้านสุขภาพกาย เช่น โรคติดเชื้อ โรคเรื้อรัง ผู้พยายามฆ่าตัวตาย 1 รายสามารถมีปัจจัยที่เกี่ยวข้องได้หลายปัจจัยร่วมกัน หากมีอาการมึนเมาร่วมด้วยจะทำให้เกิดอารมณ์หุนหันพลันแล่นและตัดสินใจทำร้ายตนเองได้ง่ายขึ้น ผู้ที่พยายามฆ่าตัวตายมักมีสัญญาณเตือนต่อการฆ่าตัวตาย แต่ชุมชนยังขาดความรู้และความตระหนักต่อสัญญาณเตือนก่อนการฆ่าตัวตาย จึงให้ความสำคัญน้อยมาก