รูปแบบการบริหารสถานศึกษาที่เอื้อต่อการเป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพสำหรับโรงเรียนประถมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
คำสำคัญ:
สถานศึกษา, รูปแบบการบริหาร, ชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพบทคัดย่อ
บทความวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ประกอบ 2) พัฒนารูปแบบ 3) ศึกษาความคิดเห็นของผู้บริหารสถานศึกษา และ 4) ประเมินรูปแบบการบริหารสถานศึกษาที่เอื้อต่อการเป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้ ทางวิชาชีพสำหรับโรงเรียนประถมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มี 4 ระยะ คือ 1) การศึกษาองค์ประกอบโดยการศึกษาเอกสาร ผลงานวิจัย แนวคิด ทฤษฎี การสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญจำนวน 5 คน และการศึกษาพหุกรณี จำนวน 3 โรงเรียน 2) การพัฒนารูปแบบโดยใช้เทคนิคเดลฟาย กับผู้เชี่ยวชาญ จำนวน19 คน 3) ศึกษาความคิดเห็นของผู้บริหารสถานศึกษา โดยใช้แบบสอบถาม กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้บริหารสถานศึกษา โรงเรียนประถมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 336 คน และ 4) การประเมินรูปแบบการบริหารสถานศึกษาที่เอื้อต่อการเป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพโดยการประชุมกลุ่มผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 9 คน โดยการเลือกแบบเจาะจง ผลการวิจัย พบว่า 1) การบริหารสถานศึกษาที่เอื้อต่อการเป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ ประกอบด้วย 1.1) การแลกเปลี่ยนวิสัยทัศน์ 1.2) การรวมพลัง ร่วมมือ ร่วมใจ 1.3) การมีภาวะผู้นำร่วม 1.4) การส่งเสริมและสนับสนุนโดยผู้บริหารสถานศึกษา 1.5) การสะท้อนผลร่วมกัน และ 1.6) การพัฒนาผลการเรียนรู้ของผู้เรียน 2) รูปแบบการบริหารสถานศึกษาที่เอื้อต่อการเป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ ประกอบด้วย 6 องค์ประกอบหลักและ 52 องค์ประกอบย่อย 3) รูปแบบการบริหารสถานศึกษาที่เอื้อต่อการเป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ ผู้บริหารสถานศึกษาเห็นด้วยอยู่ในระดับมากที่สุดทุกองค์ประกอบ 4) ผลการประเมินรูปแบบ การบริหารสถานศึกษาที่เอื้อต่อการเป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ มีความเป็นประโยชน์ มีความเป็นไปได้ มีความเหมาะสม มีความสอดคล้อง และประเมินผลอยู่ในระดับมากที่สุดทุกด้าน
เอกสารอ้างอิง
ณรงค์ฤทธิ์ อินทนาม. (2553). การพัฒนาหลักเทียบสำหรับการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพในโรงเรียน. ใน ดุษฎีนิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ธวัชชัย ศุภดิษฐ์. (2556). ปัจจัยที่ส่งผลต่อผลสัมฤทธิ์ของการเรียนในระดับปริญญาโทของสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์. กรุงเทพมหานคร: สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
ประกอบ ศรีตระกูล. (2550). การศึกษาความต้องการในการพัฒนาสมรรถนะด้านการบริหารจัดการเรียนรู้ของครูอาชีวศึกษาจังหวัดราชบุรี. ใน ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ปองทิพย์ เทพอารีย์. (2556). การพัฒนารูปแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้เชิงวิชาชีพสำหรับครูประถมศึกษา. ใน ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ไพฑูรย์ สินลารัตน์ และคณะ. (2554). สัตตสิกขาทัศน์ เจ็ดมุมมองการศึกษาใหม่และการเรียนการสอนนอกกรอบ 7 ประการ. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วรลักษณ์ ชูกำเนิด และคณะ. (2557). รูปแบบชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพครูสู่การเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 บริบทโรงเรียนในประเทศไทย. หาดใหญ่วิชาการ, 12(2), 123 – 134.
วิจารณ์ พานิช. (2555). วิถีสรางการเรียนรูเพื่อศิษย ในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิสดศรีสฤษดิ์วงศ.
วิจารณ์ พานิช. (2557). การบริหารการศึกษาไทยในศตวรรษที่ 21. ใน เอกสารประกอบการบรรยายพิเศษ งานสัมมนาระดับดุษฎีบัณฑิตสาขาวิชาการบริหารการศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนือครั้งที่ 6 วันที่ 1 มีนาคม 2557 ณ มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย. มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย.
สำนักงานปลัดกระทรวงกลาโหม. (2557). กรอบความเห็นร่วมปฏิรูปประเทศไทยด้านการศึกษา. เรียกใช้เมื่อ 10 กุมภาพันธ์ 2561 จาก http://library2.parliament. go.th/giventake/content_nrcinf/nrc2557-issue5-reform01.pdf.
สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ. (2559). แผนพัฒนาการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการฉบับที่สิบเอ็ด พ.ศ.2555-2559. กรุงเทพมหานคร: ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2557). สภาวการณ์การศึกษาไทยในเวทีโลก ปี 2557. กรุงเทพมหานคร: บริษัท พริกหวานกราฟฟิค จำกัด.
สุวิมล ว่องวาณิช. (2548). การวิจัยประเมินความต้องการจำเป็น. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อนุสรา สุวรรณวงศ์. (2558). กลยุทธ์การบริหารเพื่อเสริมสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพสำหรับครูโรงเรียนเอกชน. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
Bolam, R. et al. (2005). Creating and Sustaining Effective Professional Learning Communities. London: University of Bristol.
Bryk, A. et al. (1999). Professional learning in Chicago Elementary School: Facilitating Factors and Organizational Consequences. Educational Administration Quarterly, 35(19), 751-781.
Bulkey, K. E. & Hicks, J. (2005). Managing Community: Professional learning Community in charter School operated by education management organizations. Education Administation Quarterly, 41(2), 306-348.
DuFour, R. & Eaker, R. (2008). Revisiting professional learning communities at work: new insights for improving schools. Bloomington: Solution Tree.
Giles, C. & Hargreaves, A. (2006). The Sustainability of Innovative Schools as Learning Organizations and Professional Learning Communities During Standardized Reform. Educational Administration Quarterly, 42(1), 124-156.
Guskey, T. R. (2000). Evaluation professional development. Corwin Press: A Sage Publication Company.
Harris, A. & Muijs, D. (2005). Improving Schools Through Teacher Leadership. Berkshire: OpenUniversity Press.
Hipp, K. & Huffman, J. (2003). Professional Learning Communities: Assessment- Development-Effects. In Paper presented at the meeting of the International Congress for School Effectiveness and Improvement. Australia.
Hord, S. M. (1997). Professional learning communities: Communities of inquiry and improvement. Austin: Southwest Educational Development Laboratory.
Mile, M. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analyses. London: Sage Publication.
Stoll, L. & Louis, K.S. (2007). Professional learningcommunity. New York: Open University Press.
Verbiest, E. et al. (2005). Collective Learning in Schools: Building Collective Learning Capacity. REICE, 3(1), 17-38.
Vescio, V. et al. (2008). A review of research on the impact of professional learning communities on teaching practice and student learning. Teaching and Teacher Education, 24(2), 80–91.
