การจัดการสู่ความเข้มแข็งของวิสาหกิจชุมชนในจังหวัดขอนแก่น
คำสำคัญ:
การจัดการ, การพัฒนาความเข้มแข็ง, วิสาหกิจชุมชนบทคัดย่อ
บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยการจัดการความเข้มแข็งและแนวทางการดำเนินงานการพัฒนาความเข้มแข็งของวิสาหกิจชุมชนในพื้นที่จังหวัดขอนแก่น เครื่องมือในการวิจัย ใช้วิธีศึกษาในเชิงทฤษฎีและสัมภาษณ์เชิงลึกผู้นำวิสาหกิจชุมชน 14 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหานำไปสู่การพัฒนารูปแบบ และตรวจสอบความสอดคล้องของข้อมูลเชิงประจักษ์กับรูปแบบทางทฤษฎีกับผู้นำกลุ่มที่ได้รับการประเมินว่า มีศักยภาพดี ผลการวิจัยพบว่า 1) ปัจจัยการจัดการความเข้มแข็งของวิสาหกิจชุมชน ด้านการเงินมีการจ่ายเงินปันผล เงินออม สวัสดิการ ด้านการตลาดขายผ่านสื่อออนไลน์ ด้านการผลิตใช้วัตถุดิบจากทุนชุมชน ด้านการจัดการมีทุนหมุนเวียนจากการระดมทุนมีการตั้งคณะกรรมการ ด้านการมีส่วนร่วมมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับสมาชิก ด้านผู้นำมีการนำหลักการมีเหตุมีผลไปใช้ในการบริหารจัดการ มีศักยภาพด้านการประกอบการ และด้านนโยบายภาครัฐส่งเสริมให้ได้รับการรับรองจดทะเบียนมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน 2) แนวทางการดำเนินงานการพัฒนาความเข้มแข็งของวิสาหกิจชุมชน โดยการสร้างชุมชนให้เป็นเจ้าของร่วมกัน มีเงินหมุนเวียนเกิดการจ้างงานภายในชุมชน มีการพัฒนาคุณภาพชีวิตและรายได้ของคนในชุมชน มีการสนับสนุนทักษะและพัฒนาศักยภาพในการผลิตและการสร้างรายได้ในชุมชน สร้างชุมชนเข้มแข็ง และลดปริมาณการใช้วัตถุดิบในการผลิตลงเพื่อส่งเสริมการรักษาทรัพยากรธรรมชาติ โดยการพัฒนาความเข้มแข็งด้านการผลิต สู่มาตรฐานการแปรรูปผลิตภัณฑ์ให้มีคุณภาพระดับสากล สร้างเครือข่ายทางธุรกิจเพื่อส่งเสริมการกระจายสินค้าพร้อมขยายช่องทางการตลาด และเสริมสร้างขีดความสามารถการบริหารจัดการในการสร้างเครือข่ายสนับสนุนงบประมาณในการพัฒนาวิสาหกิจชุมชนและสร้างความร่วมมือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องอย่างเป็นระบบ
เอกสารอ้างอิง
กรมการส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน. (2562). รายงานการจดทะเบียนวิสาหกิจชุมชน. เรียกใช้เมื่อ 15 พฤศจิกายน 2562 จาก http://smce.doae.go.th/ProductCategory/
กองมี หมื่นแก้ว. (20 พฤษภาคม 2563). การจัดการวิสาหกิจชุมชน. (ลักขณา อินทร์บึง, ผู้สัมภาษณ์)
กุลชลี พวงเพ็ชร์. (2561). การส่งเสริมการตลาดแบบมีส่วนร่วมของวิสาหกิจชุมชนไร่สานฝัน ตำบลนิคมสร้างตนเอง อำเภอเมือง จังหวัดลพบุรี. Veridian E-Journal, Silpakorn University (Humanities, Social Sciences and arts), 2(11), 1455-1467.
โกสินทร์ ชำนาญพล. (2558). การพัฒนารูปแบบการจัดการเครือข่ายการตลาดวิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวไทยเพื่อรองรับประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพัฒนศึกษา. มหาวิทยาลัยศิลปากร.
จิระนุช ชาญณรงค์กุล. (2558). วิสาหกิจชุมชนต้นแบบสัมมาชีพ วิสาหกิจชุมชนต้นแบบสัมมาชีพ มูลนิธิสัมมาชีพ 2561. เรียกใช้เมื่อ 20 กันยายน 2563 จาก https://www. right-livelihoods.org.
ชมภูนุช หุ่นนาค และคณะ. (2562). แนวทางการพัฒนาระบบบัญชีของวิสาหกิจชุมชน กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรมหาสวัสดิ์ ตำบลศาลายา อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม. วารสารวไลยอลงกรณ์ปริทัศน์ (มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์), 9(1), 85-97.
ณรงค์ เพ็ชรประเสริฐ และพิทยา ว่องกุล. (2556). วิสาหกิจชุมชน กลไก เศรษฐกิจฐานราก. กรุงเทพมหานคร: บริษัท เอดิสันเพรส โปรดักส์.
ธงพล พรหมสาขา ณ สกลนคร และ อุทิศ สังขรัตน์. (2556). แนวทางการพัฒนาการดำเนินงานของวิสาหกิจชุมชนในเขตลุ่มทะเลสาบสงขลา. วารสารวิชาการคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 1(10), 97-121.
นวลสง่า เนาวงศ์. (22 พฤษภาคม 2563). การจัดการวิสาหกิจชุมชน. (ลักขณา อินทร์บึง, ผู้สัมภาษณ์)
นิศารัตน์ สังข์เสือ และพลดา เดชพลมาตย์. (2560). การบริหารจัดการวิสาหกิจชุมชน: กรณีศึกษากลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวศรีนคร อำเภอศรีนคร จังหวัดสุโขทัย. ใน รายงานสืบเนื่อง. เอกสารการประชุมนเรศวรวิจัย ครั้งที่ 13 วิจัยและนวัตกรรมขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคม. มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
พิษณุ บุญนิยม และคณะ. (2561). การพัฒนาและส่งเสริมศักยภาพวิสาหกิจชุมชนสู่เศรษฐกิจเชิงสร้างสรรค์ ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง จังหวัดกำแพงเพชร พิจิตร และสุโขทัย. ใน รายงานสืบเนื่อง การประชุมวิชาการระดับชาติครั้งที่ 5 และระดับนานาชาติ ครั้งที่ 3. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น.
เพชรา บุดสีทา. (2553). การดำเนินธุรกิจตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงและปัจจัยทางการตลาดที่มี อิทธิพลต่อการตัดสินใจซื้อผลิตภัณฑ์ของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนจังหวัดกำแพงเพชร. Journal of Management and Development Ubonratchathani Rajabhat University, 1(8), 15 - 35.
วรรณพงค์ ช่วยรักษา. (2560). แนวทางการพัฒนาวิสาหกิจชุมชน : กรณีศึกษา กลุ่มสตรีทอผ้าฝ้ายย้อมคราม บ้านถ้ำเต่า จังหวัดสกลนคร. ใน วิทยานิพนธ์บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต สาขาการจัดการและการท่องเที่ยว. มหาวิทยาลัยบูรพา.
วรางคณา อดิศรประเสริฐ. (2557). แนวทางการพัฒนาศักยภาพการตลาดสำหรับผู้ประกอบการสตรีในชุมชน: กรณีศึกษาวิสาหกิจขนาดย่อมผลิตภัณฑ์กระดาษสา. วารสารสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 17(1), 184-199.
สมจินตนา จิรายุกุลและคณะ. (2560). การพัฒนาการดำเนินงานวิสาหกิจชุมชนเขตธนบุรีเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งของเศรษฐกิจชุมชนอย่างยั่งยืนตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง. ใน รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี.
สัญญา เคณาภูมิ. (2558). แนวทางการพัฒนาประสิทธิผลของวิสาหกิจชุมชนในเขตพื้นที่จังหวัดมหาสารคาม. วารสารวิชาการแพรวากาฬสินธุ์ มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์, 2(3), 69-85.
สายทิพย์ ลามา. (25 พฤษภาคม 2563). การจัดการวิสาหกิจชุมชน. (ลักขณา อินทร์บึง,ผู้สัมภาษณ์)
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2560). สรุปสาระสำคัญ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่สิบสอง พ.ศ. 2560-2564. เรียกใช้เมื่อ 15 กรกฎาคม 2563 จาก http://plan.bru.ac.th/แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ-ฉบับที่-12/
สุกัญญา สุจาคำ. (2559). กลยุทธ์การตลาดเพื่อยกระดับมาตรฐาน ผลิตภัณฑ์วิสาหกิจชุมชน กลุ่มกะลานำโชค ตำบลร่วมจิต อำเภอท่าปลา จังหวัดอุตรดิตถ์. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์ สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 11(1), 260-268.
สุภาณี ภูแล่นกี่. (28 พฤษภาคม 2563). การจัดการสู่ความเข้มแข็งของวิสาหกิจชุมชนในจังหวัดขอนแก่น. (ลักขณา อินทร์บึง, ผู้สัมภาษณ์)
อัจฉรา ใสบาล และ นิวัฒน์ มาศวรรณา. (2557). การมีส่วนร่วมของสมาชิกในการดำเนินงานวิสาหกิจชุมชน: กรณีโรงสีชุมชนครบวงจรตำบลไก่คำ อำเภอเมือง จังหวัดอำนาจเจริญ. แก่นเกษตร, 42(ฉบับพิเศษ), 548-554.
อุทัย ปริญญาสุทธินันท์. (2560). วิสาหกิจชุมชน ปฏิทรรศน์ในการแข่งขันทางธุรกิจ. วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร, 37(2), 131-150.




